Przejście dla pieszych.
Zmiany w Prawie o ruchu drogowym 2021. Fot. Maciek Jaźwiecki / Agencja Gazeta
Reklama.
  • W styczniu Sejm przegłosował nowelizację ustawy Prawo o ruchu drogowym.
  • Nowe przepisy zaczną obowiązywać 1 czerwca 2021 roku, od tego momentu pieszy będzie miał pierwszeństwo już w momencie zbliżania się do przejścia.
  • Kierowca zbliżający się do przejścia ma obowiązek zmniejszyć prędkość.
  • Pieszy na przejściu nie będzie mógł używać urządzeń elektronicznych.
  • Regulacja wprowadza również zakaz tzw. jazdy na zderzaku
  • Nowelizacja ujednolica do 50 km/godz. dopuszczalną prędkość w obszarze zabudowanym - zarówno w dzień i w nocy.

    • Kiedy kierowca ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa na pasach?

    Według nowych regulacji kierowca będzie miał obowiązek ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, który dopiero wchodzi na przejście. Zatem to piesi będą mieć pierwszeństwo przy wejściu na przejście.
    Do tej pory piesi mieli pierwszeństwo, kiedy już znajdowali się na pasach. Nowe przepisy nakładają na kierowców obowiązek ustąpienia pierwszeństwa nie tylko tym pieszym, którzy już znajdują się na pasach, ale także tym, którzy dopiero wchodzą na jezdnię.
    Kierowca zbliżający się do przejścia ma obowiązek zmniejszyć prędkość i zachować szczególną ostrożność.
    Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, art. 1, ust. 5), pkt. a).

    Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście, z zastrzeżeniem ust. 1a.

    Jakie są nowe obowiązki dla pieszych?

    Przepisy zmieniają się też dla samych pieszych. O 1 czerwca podczas przechodzenia przez pasy, pieszy nie będzie mógł korzystać z urządzeń elektronicznych w taki sposób, który rozprasza jego uwagę i powoduje, że nie może właściwie obserwować tego, co się dzieje na drodze.
    Ustawodawca wprowadził ten przepis, aby zmniejszyć przypadki wypadków z powodu nieuwagi pieszych, którzy korzystają ze smartfonów podczas przechodzenie przez jezdnię. Niższa koncentracja tak poruszających się uczestników ruchu drogowego niejednokrotnie jest przyczyną tragicznych w skutkach wypadków.
    Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, art. 14.

    Zabrania się:[…] korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.

    Gdzie nowe przepisy nie będą obowiązywały?

    Jedynym miejscem, gdzie to oni nadal będą musieli ustąpić pierwszeństwa, pozostaną przejścia przez tory tramwajowe. Wynika to z dłuższej drogi hamowania tramwajów w porównaniu z samochodami. Przechodząc przez torowisko, piesi będą musieli zatem przypuścić nadjeżdżający tramwaj. Jednak nowe przepisy zobowiązują motorniczych, podobnie jak kierowców, do zachowania szczególnej ostrożności, zmniejszenia prędkości w pobliżu przejścia dla pieszych i ustąpienia pierwszeństwa tym, którzy już znajdują się na torowisku.

    Jaka jest dopuszczalna prędkość na terenie zabudowanym?

    Zmiany w Prawie o ruchu drogowym ujednolicają dopuszczalna prędkość na obszarze zabudowanym. Przez całą dobę będzie się można poruszać z maksymalną prędkością 50 km/godz. Wcześniej między godz. 23.00 a 6.00 kierowcy mogli jeździć z prędkością 60 km/h.

    Ile wynoszą minimalne odstępy między pojazdami?

    Wraz z nowelizacją wprowadzono również zmiany dotyczące minimalnych odstępów między jadącymi samochodami na autostradach i drogach ekspresowych. Kierujący będą musieli zachować bezpieczną odległość od poprzedzającego pojazdu, który porusza się tym samym pasem ruchu. Ma to ukrócić tzw. jazdę na zderzaku. Minimalny odstęp między pojazdami ma wynosić połowę aktualnej prędkości. Przykładowo kierowca, jadący 100 km/h powinien jechać 50 m za poprzedzającym samochodem.
    Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, art. 19 a.

    Kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową jest obowiązany zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje, a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten wyrażony w metrach określa się jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę. Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania.

    Jak wygląda w innych krajach Europy?

    Podobne przepisy dotyczące pierwszeństwa pieszych na pasach obowiązują w większości państw Unii Europejskiej. W Polsce przez lata aktywiści zwracali uwagę na potrzebę zmiany przepisów. Za każdym razem, gdy doszło do śmiertelnego wypadku, w którym zginął przechodząc przez pasy pieszy, przypominano o potrzebie nowelizacji Prawo o ruchu drogowym, lecz niewiele to dawało. Zwolennicy takiego rozwiązania przekonywali, że przepis poprawi bezpieczeństwo tej najsłabszej grupy uczestników ruchu drogowego. Zmusi to kierowców do zwalniania przed zebrami, by w porę wyhamować i przepuścić zbliżającego się do nich pieszego.
    W propagowanie tej zmiany czynnie włączyli się aktywiści ze stowarzyszenia Miasto jest Nasze, którzy organizowali różne akcje happeningowe, w tym mierzenie prędkości przejeżdżających pojazdów pod Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. Dopiero po tragicznym wypadku, do którego doszło w Warszawie w 2019, kiedy na przejściu zginął młody mężczyzna na oczach żony, która pchała wózek z dzieckiem. Wówczas premier Mateusz Morawiecki zadeklarował zmiany w przepisach, by piesi w Polsce wreszcie czuli się bezpieczniej.
    Czytaj także:
    logo
    Dzieje się    Czeka nas prawdziwa rewolucja na drogach. Lewica rusza z kampanią o prawach pieszych

    Kto wie o zmianach w ruchu drogowym?

    Zmian w przepisach jest duża. Jednak same zapisy w ustawie nic nie zmienią, potrzebna jest szeroka kampania uświadamiająca społeczeństwo o zmianach w ruchu dorgowym. Mimo długiego czas od nowelizacji do wejścia w życia przepisów, rząd nie zorganizowała szerokiej kampanii informacyjnej. Co prawda zarządzono przetarg na przygotowanie takiej akcji, jednak dopiero 17 maja minął termin składania ofert. Władze państwowe zaczęły wyręczać samorządy. Kraków przygotował spoty informujące o zmianie przepisów pod hasłem “Bezpieczny Kraków”. Również Lewica postanowiła wziąć sprawy w swoje ręce. W maju Robert Biedroń i warszawska radna Agata Diduszko-Zyglewska zorganizowali konferencję o potrzebie uświadamiania społeczeństwa, o tej znaczącej zmianie, która ma poprawić bezpieczeństwo pieszych i kierowców.

    Przeciwnicy zmiany przepisów

    Za nowelizacją Prawa o ruchu drogowym głosowało aż 423 posłów (w komplecie tylko PiS i Lewica), przeciw - 22, a dziesięcioro wstrzymało się od głosu. Wśród przeciwników byli posłowie m.in. Konfederacji, warszawska parlamentarzystka Joanna Fabisiak, Jarosław Wałęsa, Ireneusz Raś i Stanisław Tyszka.
    W 2020 w wypadkach z udziałem pieszych poszkodowanych było 5 331 osób, z czego 631 osób zginęło, a 1 954 było ciężko rannych.