Ten serial pokazywał powojenną Warszawę, która już nie istnieje. Oto co wiemy o "Do przerwy 0:1"
redakcja naTemat
13 sierpnia 2021, 13:54·4 minuty czytania
Publikacja artykułu: 13 sierpnia 2021, 13:54
"Do przerwy 0:1" to serial familijny, który powstał w 1969 roku. Obok "Podróży za jeden uśmiech", "Stawiam na Tolka Banana" i "Wakacji z duchami" to jeden z najbardziej lubianych i kultowych produkcji dla całych rodzin. Przyjrzeliśmy się historii tego serialu, jego obsadzie i twórcom.
Reklama.
W 1957 roku Adam Bahdaj pisze powieść młodzieżową pod tytułem "Do przerwy 0:1".
W 1969 roku powstaje serial o tym samym tytule, a jego scenarzysta zostaje Bahdaj.
Kontynuacją wydarzeń w książce był serial "Wakacje z duchami", który powstał w 1970 roku.
Powstanie serialu "Do przerwy 0:1"
Pamiętacie te czasy, kiedy wszystko, co pokazywało się w telewizji, było czarno-białe? No może nie wszyscy z was, ale to są czasy, kiedy na małe ekrany wszedł serial familijny, "Do przerwy 0:1". Był dokładnie rok 1969. Serial powstał na podstawie powieści o tym samym tytule autorstwa Adama Bahdaja.
Bahdaj został też scenarzystą serialu. Produkcja opowiada o perypetiach grupki chłopców pragnących wygrać turniej drużyn podwórkowych w piłkę nożną. Okazuje się, że nie jest to takie proste, a młodzi zapaleńcy muszą przezwyciężać poważne przeszkody, czasem stwarzane przez niezbyt uczciwych dorosłych. Tłem akcji jest powojenna Warszawa. To czas, kiedy jeszcze można było uwiecznić jej gruzy.
"Do przerwy 0:1" obok "Podróży za jeden uśmiech", "Stawiam na Tolka Banana" i "Wakacji z duchami" – przyniósł twórcom nagrodę zespołową Komitetu ds. Radia i Telewizji w dziedzinie filmowej twórczości telewizyjnej 1972/73 dla scenarzysty Adama Bahdaja i reżysera Stanisława Jędryki – podaje "Film Polski".
"Do przerwy 0:1" – powieść
Jak już wspomnieliśmy, serial powstał na podstawie powieści "Do przerwy 0:1" autorstwa Adama Bahdaja, którą wydano po raz pierwszy przez wydawnictwo Nasza Księgarnia w 1957 roku. Ilustracje do tego wydania stworzył Stanisław Rozwadowski.
Ekranizacja telewizyjna książki trochę różni się od oryginału. Ul. Górczewską z książki zastąpiła ul. Chmielna, główny bohater Paragon, gdy zabraknie pieniędzy, nie sprzedaje już gazet, tylko kwiaty, a miejsce wychowującej go "książkowej" cioci w filmie zajmuje samotna mama, która pracuje jako motorniczy tramwaju miejskiego.
Najbardziej istotną i zaskakującą zmianą, wprowadzoną przez serial jest całkowite pozbawienie filmu informacji o klubie Polonia Warszawa. W książce Bahdaja jest to ukochany klub Perełki, Mandżaro i Paragona. Oni mówią tylko o nim, marzą o grze w tym klubie i jest to dla nich temat numer jeden. To w tym klubie gra piłkarska gwiazda i opiekun drużyny Wacław Stefanek. W serialu Polonia Warszawa znika.
"Do przerwy 0:1" – autor powieści
Jak już napisaliśmy, autorem powieści "Do przerwy 0:1" jest Adam Bahdaj, który tworzył pod pseudonimami "Jan Kot" i "Dominik Damian". Urodził się 2 stycznia 1918 roku w Zakopanem, a zmarł 7 maja 1985 roku w Warszawie. Był polskim pisarzem, scenarzystą oraz tłumaczem z języka węgierskiego.
Uczestniczył w wojnie obronnej w 1939 roku, a w czasie II wojny światowej był kurierem tatrzańskim. Później został działaczem Polonii na Węgrzech. Studiował na Wydziale Prawa UJ w Krakowie i w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.
W 1945 powrócił do Polski. Był członkiem Koła Literacko-Artystycznego Start. Debiutował tomem poezji Iskry spod młota pod pseudonimem Jan Kot. Powieści sensacyjne pisał pod pseudonimem Dominik Damian. W plebiscycie czytelników "Płomyka" i "Świata Młodych" na najpopularniejszego pisarza otrzymał w 1970 "Orle Pióro".
W 1974 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów za całokształt twórczości dla dzieci i młodzieży. Ponadto nagrodzono go Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
"Do przerwy 0:1" – obsada
W serialu wystąpili następujący aktorzy:
Marian Tchórznicki (dubbingowany przez Krystynę Chimanienko) – Paragon
Janusz Smoliński – Perełka
Mirosław Domański – Mandżaro
Roman Wilhelmi – Romek Wawrzysiak
Jerzy Porębski – Julek Wawrzysiak
Anna Ciepielewska – matka Paragona
Aleksander Fogiel – Łopotek
Józef Nalberczak – piłkarz Wacek Stefanek
Tadeusz Bartosik – kierownik sekcji piłkarskiej
Henryk Bąk – Durczak, sponsor Huraganu
Jerzy Duszyński – redaktor działu sportowego
Halina Kowalska – panna Kazia ze skupu butelek
Wanda Łuczycka – woźna Matulakowa
Barbara Sołtysik – pielęgniarka
Wojciech Brzozowicz – Małek, mechanik w warsztacie Łopotka
"Do przerwy 0:1" – spis odcinków
W tamtych czasach seriale młodzieżowe nie były długie. Wychodziły w kilku lub kilkunastu odcinkach. Podobnie było z "Do przerwy 0:1":
Piłka
Ratuj paragon
Kłopoty z kasą
Ucieczka
Uwaga, detektyw
Gorycz zwycięstwa
Pożegnanie z wakacjami
Co prawda nie można "Do przerwy 0:1" znaleźć na platformach filmowych na przykład na CDA. Ale ku zaskoczeniu, można odcinki znaleźć na YouTube.
Czy "Do przerwy 0:1" ma kontynuację? Oczywiście, że tak!
Kontynuacją dziejów bohaterów powieści "Do przerwy 0:1", co mało kto wie, jest powieść "Wakacje z duchami", a później powstały na jej podstawie serial. Z tym że w produkcji telewizyjnej dwóm głównym postaciom zmieniono przezwiska. Zamiast Mandżaro i Paragona pojawili się Maniuś Pikador oraz Mandaryn.
Stanisław Jędryka obsadził również w głównych rolach innych aktorów, bo poprzedni już nazbyt wyrośli. Maniusia zagrał Henryk Gołębiewski, a jego kumpli zagrali: Edward Dymek, który wcielił się w Mandaryna, i Roman Mosior – Perełka.
Posłuchaj "naTemat codziennie". Skrót dnia w mniej niż 5 minut