Coraz więcej osób deklaruje chęć wypisania się z lekcji religii. Jednak niewielu wie, że wystarczy się nie zapisywać. A co w sytuacji, gdy już złożyliśmy oświadczenie woli? Dowiecie się tego z poniższego artykułu.
W naTemat pracuję od kwietnia 2021 roku jako dziennikarka newsowa i reporterka. W swoich tekstach poruszam tematy społeczne, polityczne, ekonomiczne, ale też związane z ekologią czy podróżami. Zawsze staram się moim rozmówcom dawać poczucie bezpieczeństwa i zaopiekowania się, a czytelnikom treści wysokiej jakości. Pasja do dziennikarstwa narodziła się we mnie z zamiłowania do pisania… i ludzi. Jestem absolwentką dziennikarstwa i medioznawstwa oraz politologii na Uniwersytecie Warszawskim.
Rozpoczyna się rok szkolny i mnożą się kolejne pytania. Wiele z nich dotyczy organizacji zajęć, w tym religii w szkołach. W poprzednim roku szkolnym w mediach publikowane były liczne statystyki dotyczące rezygnowania z zajęć religii w całej Polsce. Według danych Fundacji "Wolność od Religii" tylko w Łodzi w trakcie poprzedniego roku szkolnego z lekcji katechezy zrezygnowało ponad 12 tys. uczniów, podobnie było w Poznaniu i Warszawie. W szkołach średnich we Wrocławiu pod koniec 2020 r. na religię uczęszczało zaledwie ok. 30 proc. uczniów – podaje Onet. Aby zrezygnować z lekcji religii, należy złożyć oficjalne oświadczenie woli.
Kwestie dotyczące organizowania lekcji religii w szkołach reguluje Rozporządzenie Ministra Edukacji z 14 kwietnia 1992 roku ws. warunków i sposobu organizowania nauki religii w szkołach publicznych.
FAQ dotyczące wypisania się z religii lub etyki w szkole
Czy religia jest przedmiotem obowiązkowym?
Zajęcia religii i etyki są organizowane na życzenie rodziców bądź pełnoletnich uczniów. Dlatego, aby uczestniczyć w tych lekcjach, należy złożyć w szkole odpowiedni dokument. Od 1 września 2014 r. obowiązuje zasada wyrażania tego życzenia w formie oświadczenia pisemnego. Takie oświadczenie nie musi być ponawiane w każdym kolejnym roku szkolnym.
Z racji, że zajęcia z religii czy etyki nie są obowiązkowe, to każdy ma możliwość zrezygnowania z uczestniczenia w takich lekcjach (jeśli wcześniej złożył oświadczenie o chęci uczestniczenia w tych zajęciach). Wystarczy złożyć stosowne oświadczenie.
Rezygnacja z religii: wzór oświadczenia
Pismo o rezygnacji z lekcji religii w szkole powinno zawierać następujące elementy:
miejscowość i datę
nadawcę oświadczenia: dane rodziców / opiekunów lub pełnoletniego ucznia
odbiorcę oświadczenia: dyrektora szkoły
podstawę prawną: § 1 ust. 2 w zw. z ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. 2020 poz. 983)
treść oświadczenia, na przykład: rezygnuję z udziału w zajęciach z religii / rezygnujemy z udziału naszego dziecka w zajęciach z religii z dniem XXX
Czy mogę wypisać się z religii w trakcie roku szkolnego?
Z uczestnictwa w zajęciach z tych przedmiotów można zrezygnować na każdym etapie edukacji, również podczas roku szkolnego. W takim przypadku konieczne jest poinformowanie szkoły o zmianie decyzji.
Co z oceną, jeśli zrezygnujemy z lekcji w trakcie roku szkolnego?
Jeśli rezygnacja z udziału w nauce religii lub etyki nastąpi w trakcie roku szkolnego przed terminem klasyfikacji rocznej, uzyskane oceny śródroczne nie będą brane pod uwagę i uczeń nie otrzyma na koniec roku oceny z tego przedmiotu.
Czy trzeba podawać powód rezygnacji z religii?
Nie, we wniosku nie jest wymagane podanie powodu, dlaczego rezygnujemy z zajęć.
Czy można jednocześnie uczestniczyć w zajęciach etyki i religii?
Tak, uczeń może uczestniczyć w zajęciach z obu przedmiotów, może też nie wybrać żadnego z nich.
Czy szkoła ma prawo domagać się oświadczenia o nieuczestniczeniu w lekcjach etyki lub religii?
Szkoła nie ma takiego prawa, natomiast w przypadku rezygnacji z udziału w tych zajęciach konieczne jest poinformowanie szkoły o zmianie decyzji.
Czy ocena z religii i etyki wliczana jest do średniej z ocen?
Oceny z religii i etyki są wliczane do średniej ocen ucznia, nie wpływają jednak na promocję.
Czy szkoła może nie zorganizować lekcji etyki?
Szkoła ma obowiązek zorganizowania etyki dla każdego chętnego ucznia. Jeżeli w danej szkole zgłosi się mniej niż siedem osób chętnych do nauki religii lub etyki wówczas szkoła może zorganizować zajęcia w grupie międzyklasowej, lub międzyszkolnej. Wcześniej był limit 3 osób, jako granica przeprowadzenia takich lekcji, jednak Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 marca 2014 roku znosi ten zapis.
Czy konsekwencją wypisania się z religii może być niedopuszczenie do sakramentów komunii, bierzmowania czy ślubu?
Warunki przystępowania i przygotowania do sakramentów określa Kodeks Prawa Kanonicznego, nie mówi on wprost o obowiązku uczestnictwa w religii jako warunku przystąpienia do komunii, bierzmowania czy ślubu. Jest tam jednak zapis, mówiący o tym, że warunkiem przyjęcia sakramentów jest odpowiednie przygotowanie, a to gwarantuje uczestnictwo w lekcji religii. Dlatego ksiądz teoretycznie ma prawo odmówienia udzielenia sakramentów.
Krótka historia religii w polskiej szkole
W III RP religia w szkołach została wprowadzona w na mocy instrukcji Ministra Edukacji Narodowej z 30 sierpnia 1990 roku. Wcześniej, w czasach Polski Ludowej religia w szkołach była systematycznie ograniczana, aż do wprowadzenia całkowitego zakazu organizowania takich zajęć w publicznych szkołach. Alternatywą były salki katechetyczne lub prywatne mieszkania. Prawnie religię usunięto z systemu oświaty na mocy ustawy z 1961 roku. Wcześniej władze ograniczyły nauczanie do godziny tygodniowo.
Jeszcze w latach 20.XX wieku, konstytucja nakładała obowiązek prowadzenia lekcji religii w szkołach publicznych.
Obecna konstytucja w art. 53.4 gwarantuje możliwość organizowania takich lekcji w placówkach edukacyjnych.
Posłuchaj "naTemat codziennie". Skrót dnia w mniej niż 5 minut
Wprowadzenie tej zmiany pozwoli zapewnić naukę etyki każdemu uczniowi zainteresowanemu udziałem w zajęciach z tego przedmiotu, eliminując jednocześnie wskazane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka przypadki odmowy zorganizowania lekcji etyki ze względu na brak wymaganej liczby uczniów.
Konstytucja RP
Art. 53.4.
Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób.