– Nasz kalendarz szczepień obowiązkowych obejmuje rozpoczynanie ich już u sześciotygodniowych dzieci. Bardzo ważne staje się terminowe wykonywanie tych szczepień ze względu na uzyskanie odpowiedniej odporności przez dzieci w odpowiednim czasie. Wszystkie szczepienia są równie ważne. Nie są tworzone przeciwko błahym chorobom, tylko przeciwko takim, które mają duże znaczenie epidemiologiczne oraz mogą być przyczyną poważnych powikłań – tłumaczy dr Pokorna - Kałwak.

Ochrona noworodka

Uważa, że w obecnej sytuacji epidemiologicznej ważne jest, aby zwrócić uwagę nie tylko na wszczepianie populacji pediatrycznej, ale też młodych dorosłych i dorosłych przeciwko krztuścowi. 

– Krztusiec jest chorobą, która dominuje ze strony układu oddechowego. Pałeczka krztuśca gram ujemna może poprzez wywołanie infekcji w organizmie prowadzić do zmian martwiczych nabłonka układu oddechowego, krtani, tchawicy czy też oskrzeli. Ochrona przed zakażeniem jest bardzo ważna. Zdrowe osoby dorosłe powinny doszczepiać się przeciwko krztuścowi co 10 lat – podkreśla nasza rozmówczyni.

Przeciwko krztuścowi, jak mówi, powinny szczepić się też kobiety w ciąży. To strategia polegająca na zabezpieczeniu noworodka od pierwszych chwil jego życia przed krztuścem. Taką ochronę noworodek może zyskać od swojej mamy w czasie ciąży. – Zalecamy, aby ciężarna przyjęła szczepionkę od 28. do 36. tygodnia ciąży, bo wówczas transmisja przeciwciał od matki do płodu jest najwyższa.

Przeciwko krztuścowi powinni regularnie szczepić się również pracownicy placówek ochrony zdrowia. Szczególnie ci, którzy mają kontakt z nowo narodzonymi dziećmi.

Nieprzewidywalne powikłania po odrze

Kolejną chorobą, z której nasileniem występowania możemy spotkać się w najbliższej przyszłości, jest odra. Dlatego warto pilnować kalendarza szczepień. Dzieci szczepimy według niego po 12. miesiącu życia. Wtedy podajemy pierwszą dawkę szczepionki. Dawkę uzupełniającą podajemy w 6 roku życia.

– Odra jest chorobą bardzo zakaźną. Jedna osoba chora może zakazić nawet 20 kolejnych. Gdzie np. dla porównania, w przypadku grypy będą to 4 osoby. Choroba może wywołać poważne powikłania ze strony ośrodkowego układu nerwowego – przestrzega specjalistka.

I dodaje: – Warto wspomnieć, że już 4 lata temu były wzrosty zachorowań na odrę. Wtedy właśnie epidemiolodzy zdecydowali o przeniesieniu dawki uzupełniającej na 6. rok życia. Wcześniej uzupełniało się szczepienie w 10. roku życia.

Najwięcej pytań o status i ewentualne doszczepianie przeciwko odrze mają dzisiaj osoby 40 plus. Kiedy były dziećmi, szczepionka przeciw odrze była wprowadzana. Niektóre z nich zostały zaszczepione, inne nie taką ilością dawek, jaka jest wymagana, a jeszcze inne przechorowały odrę.

Lekarka podkreśla, że te osoby powinny się zaszczepić. Nawet te, które przechorowały odrę w dzieciństwie. Tej szczepionki nie można jednak podawać kobietom w ciąży. Jeśli dorosła kobieta chce się zaszczepić, musi po szczepieniu przez jakiś czas stosować antykoncepcję.

Pneumokoki groźne dla seniorów

– Z naszej praktyki wakcynologicznej wynika, że coraz ważniejsze staje się szczepienie przeciwko pneumokokom. Jest ono refundowane dla populacji pediatrycznej od 1 stycznia 2017 r., wcześniej było zalecane i refundowane tylko dla dzieci z grup ryzyka. Dla reszty dzieci było zalecane, ale nie refundowane. Teraz szczepienie jest bezpłatne dla wszystkich dzieci i jest w kalendarzu szczepień obowiązkowych – mówi dr Pokorna-Kałwak.

Przeciwko pneumokokom, jak tłumaczy, powinny się też szczepić osoby dorosłe. Mają one od tego roku 50-procentową refundację szczepienia. Na to szczepienie powinni zdecydować się przede wszystkim seniorzy oraz osoby, które cierpią na choroby przewlekłe takie jak np. astma, POCHP, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca czy otyłość. Dorosłym wystarczy jednodawkowa szczepionka - będzie ich chronić przed zachorowaniem przez całe życie.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o szczepieniach, to zapraszam do obejrzenia podcastu „Zdrowie bez cenzury”. Gościem tego odcinka jest dr n. med. Dagmara Pokorna - Kałwak, pediatra, lekarz rodzinnym, adiunkt w Katedrze i Zakładzie Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz członek zarządu Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej. Prowadzi Anna Kaczmarek.