Najlepszym filmem dokumentalnym na Oscarach został "Nawalny" o Aleksieju Nawalnym, rosyjskim opozycjoniście, który jest obecnie więziony w swojej ojczyźnie. Na scenę wraz z twórcami weszła żona antyrządowego aktywisty, Julia Nawalna wraz z dziećmi. Jej słowa były szczególnie emocjonujące.
W kategorii najlepszy film dokumentalny nominowane były: "Wszystko, co żyje", "Nawalny", "Dom z drzazg", "Wulkan miłości" i "Całe to piękno i krew". Oscara otrzymał "Nawalny", czyli amerykański film Daniela Rohera, który można oglądać na HBO Max. Dokument opowiada o Aleksieju Nawalnym, rosyjskim opozycjoniście i koncentruje się na jego otruciu.
Moment wygranej "Nawalnego" był do tej pory najbardziej politycznym momentem na gali Oscarów 2023. Nagrodę odebrali producenci filmu: Odessa Rae, Diane Becker, Melanie Miller i Shane Boris. Wraz z nimi na scenę weszła żona Aleksieja Nawalnego, Julia Nawalna, a także jego dwoje dzieci: córka Daria i syn Zakhar.
– Chciałem to zadedykować wszystkim więźniom politycznym na świecie, musimy stawiać opór dyktatorom! - mówił jeden z producentów. Z kolei Julia Nawalna powiedziała, że "jej mąż jest w więzieniu za mówienie prawdy" i zwróciła się do swojego męża słowami: – Aleksieju, marzę o tym dniu, w którym będziesz wolny, i w którym nasz kraj będzie wolny. Pozostań silny, kochanie!
Aleksiej Nawalny został skazany w Rosji na dwa i pół roku więzienia w lutym 2021 roku po powrocie do zdrowia za granicą po prawie śmiertelnym otruciu, które, jak twierdzi, zostało przeprowadzone na polecenie Kremla. Jego uwięzienie wywołało ogólnokrajowe protesty, podczas których zatrzymano tysiące osób.
Przypomnijmy, że latem 2021 roku władze rosyjskie zakazały działalności Fundacji Antykorupcyjnej Nawalnego oraz ogólnokrajowej sieci politycznej jako organizacji "ekstremistycznych". Wówczas oba pokojowe ugrupowania opozycyjne rozwiązały się, aby uchronić swoich pracowników przed ściganiem. Z kolei w marcu 2022 roku okres pozbawienia wolności Nawalnego został przedłużony do dziewięciu lat, po tym, jak został on uznany za winnego defraudacji i obrazy sądu. Po nieudanej apelacji od tego wyroku na początku tego miesiąca miał on zostać przeniesiony do kolonii karnej o zaostrzonym rygorze.
W maju ubiegłego roku uwięziony krytyk Kremla Aleksiej Nawalny został oskarżony o utworzenie "organizacji ekstremistycznej" i podsycanie nienawiści wobec władz. To wzbudziło obawy wśród jego sojuszników i zwolenników, że władze Rosji mogą dążyć do tego, by 45-letni Nawalny pozostał w więzieniu do końca życia.