Słyszysz grzmoty, widzisz błyskawice i zastanawiasz się, jak daleko jest burza? Jest prosty sposób, by to obliczyć i zadbać o bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich.
Następnym razem, gdy usłyszysz grzmoty i zobaczysz błyskawicę, wypróbuj prosty sposób obliczenia, jak daleko jesteś od uderzenia pioruna.
Wystarczy policzyć liczbę sekund, które mijają od błysku błyskawicy do następującego po nim grzmotu posługując się odpowiednim wzorem. Uzyskany wynik powie, ile kilometrów dzieli cię od burzy.
Sekunda między błyskawicą a grzmotem wskazuje, że piorun uderzył w odległości ok. 340 m od nas, a 10-sekundowa przerwa oznacza, że piorun jest oddalony o ok. 3,4 km. Tym sposobem można też obliczyć czy burza się oddala, czy zbliża – wszystko zależy od tego, czy czas między błyskawicą a grzmotem ulega wydłużeniu, czy skróceniu.
Technika ta nazywa się metodą "flash-to-bang”. Metoda ta opiera się na fakcie, że światło porusza się w atmosferze szybciej niż dźwięk. Światło porusza się z prędkością ok. 299 800 km/s, podczas gdy prędkość dźwięku wynosi ok. 332 m/s, a w warunkach burzy ok. 340 m/s,
Jeżeli czas między błyskawicą a grzmotem wynosi mniej niż 30 sekund, oznacza to, że burza jest blisko. National Weather Service zaleca, aby w takiej sytuacji ukryć się w bezpiecznym miejscu i opuścić je minimum 30 minut po ostatnim grzmocie.
W przypadku znajdowania się poza domem należy znaleźć bezpieczne schronienie, unikać przebywania na otwartej przestrzeni i pod drzewami. Nie wolno zbliżać się do wody, ponieważ jest ona doskonałym przewodnikiem prądu, a także unikać metalowych przedmiotów, ponieważ mogą one "przyciągać pioruny". Jeżeli w trakcie burzy włosy stają dęba, należy kucnąć.
Jeżeli burza zastanie cię w domu, unikaj używania sprzętów elektrycznych zasilanych z sieci i odłącz od kontaktów sprzęt RTV i komputery – w razie uderzenia pioruna sprzęt nie ulegnie uszkodzeniu. Gdyby wyłączono prąd, posługuj się świecą, latarką lub czołówką. Jeśli poczujesz swąd lub zobaczysz popalone przewody, wyłącz zasilanie i wezwij pogotowie energetyczne (nr alarmowy 991).
Burza jest niebezpiecznym zjawiskiem, ale prawdopodobieństwo uderzenia piorunem człowieka jest niewielkie. Eksperci z amerykańskiej organizacji CDC szacują, że wynosi ono mniej niż jeden do miliona. Niemniej co roku zdarzają się tego typu wypadki.
Każdego roku ok. 25 tys. osób ginie z powodu porażenia piorunem. W Polsce śmiertelnymi ofiarami błyskawic pada kilka osób rocznie, a 10 razy więcej przeżywa. Niektórzy skutki porażenia odczuwają przez całe życie.
U osób porażonych piorunem dochodzi do zatrzymania krążenia lub oddechu, a także do uszkodzenia nerwów w obwodowym i ośrodkowym układzie nerwowym. Uderzenie piorunem powoduje też oparzenia.
Najtragiczniejszą w skutkach burzą w Polsce były wyładowania atmosferyczne na Giewoncie, do których doszło w Tatrach 22 sierpnia 2019 roku. Życie straciły wtedy cztery osoby, a 160 zostało rannych. Była to jedna z najtragiczniejszych akcji w historii TOPR.