"Jak podniosłam 175 kg, to w tym roku spróbuję 180 kg"

Wymarzyła sobie, że zostanie pielęgniarką. Ale dorosłość Krystyny wypełniła zupełnie przypadkowa praca w klinice stomatologicznej, dom i dzieci. Gdzie w tym wszystkim była ona? Dopiero po pięćdziesiątce, jak dzieci dorosły, zyskała trochę przestrzeni.

– Nie żyli już wtedy: siostra, brat, tata i mama. To byli przecudni ludzie, z wyjątkowym poczuciem humoru. Pomyślałam, że to może oni tam na górze mi tak pomieszali w życiu, że ja się tą sztangą zainteresowałam? – zastanawia się. 

Po treningach ręce Krystynę tak bolały, że nie mogła ich położyć na kierownicy. W domu ze zmęczenia natychmiast zasypiała. Nie było czasu na rozpacz i myślenie.   

Rozmawiamy w klinice, w której na co dzień pracuje. Krystyna w służbowym uniformie, uśmiechnięta, umalowana, zadowolona. Nie dostrzegam ani odrobiny tremy, raczej radość i ekscytację. 

– Jak się już ze sztangą i ciężarkami pokochaliśmy, to podporządkowałam im swoje życie. Było to możliwe dzięki wspaniałym ludziom, którzy mi bardzo sprzyjali. Kiedy potrzebuję wyjechać na zawody, zawsze mam urlop. Moja szefowa i cały zespół mi kibicuje i bardzo wspiera. Tak jak i stali pacjenci – dodaje Krystyna. 

Czasem czytała w internecie, że sobie zaszkodzi, że zaczną ją boleć plecy albo skończy na wózku inwalidzkim. Podejrzewa, że piszą to osoby, które chciałyby coś zrobić w swoim życiu, ale nie wiedzą co. Jej pacjenci, zwłaszcza starsi, to raczej się martwią niż prognozują negatywne scenariusze. Czasem słyszy: "Tyle pani tego dźwiga, że aż ja się pocę!".  

– Przysiad ze sztangą, który uwielbiam, bo mam silne nogi, wyciskanie na ławeczce, martwy ciąg – to najlepsze ćwiczenia na całą sylwetkę. Wokół mnie zawsze byli fachowcy. Mój obecny trener, Zbigniew Koper, pasjonat sztangi od dzieciństwa, przyjeżdżał na siłownię, na której ćwiczyłam i pilnował każdego mojego ruchu. Bezinteresownie i zupełnie za darmo. Wprowadził mnie w technikę, w sukcesy, w rosnącą siłę. Więc ja zawsze powtarzam tym, którzy chcą ćwiczyć: idźcie do fizjoterapeutów, ludzi z doświadczeniem, wykształconych, którzy was dopilnują – przekonuje.  

– Pięć lat temu jak bolał mnie krzyż, to wszyscy mówili, że to od tych ciężarów. A ja właśnie po treningu czułam się dobrze! Wyrzuciłam masę pieniędzy, żeby się szybko zdiagnozować. W końcu okazało się, że niepotrzebne są mi są ani leki, ani operacje. Ja po prostu, przez olbrzymie ciąże i cesarskie cięcia, przestałam używać mięśni głębokich brzucha. Te ciężary przyspieszyły moje bóle, które i tak pojawiłyby się po 70-tce. Wtedy bym chodziła aż do późnej starości taka pochylona, taka pokrzywiona. Lekarz powiedział: "Te ciężary cię uratowały. Miałaś energię, żeby szukać przyczyny".  

Dzięki odpowiednim ćwiczeniom ból krzyża już nie wrócił. – A kolana bolały mnie, ale kiedyś. Mieszkam na czwartym piętrze, musiałam wnosić: to najpierw dzieci, to zakupy, to psa pod pachą. Ale jak po 50-tce zaczęłam chodzić na siłownię, poczułam się lepiej, lżej. Dziś wbiegam po schodach truchtem. I się nawet nie zasapię – przekonuje. 

Po pięćdziesiątce lepiej, lżej? Nie mogę się nadziwić. Pięćdziesiątka to przecież przekwitanie, uderzenia gorąca, spadek nastroju i wszystkie te nieprzyjemności. Ale Krysia twierdzi, że tak się zawzięła w tym co robi, że nawet menopauza przeszła bokiem. Owszem, był czas, że hormony oszalały i męczyły ją częstsze miesiączki, ale w końcu ustały, co sprawiło, że treningi stały się bardziej komfortowe.  

Na zawody i na każdy wyjazd Krystyna zabiera poduszkę, którą uszyła przed laty jej córce do wózka babcia. Wśród młodszych zawodników budzi szacunek i fascynację. Czy się denerwuje przed zawodami? Bardzo. Motywuje ją trener. Mówi: "Jesteś żyleta, świetnie przygotowana, rozumiesz? Idziesz i to robisz". 

– Sama się dziwię temu, że nie boję się tych ogromnych ciężarów. Jestem ich ciekawa. Jak podniosłam 175 kg, to w tym roku spróbuję 180 kg. Dam radę dodać te pięć kilo, to tylko taki mały krążek – przekonuje. 

Sukces przychodzi jeden za drugim. Przed zawodami zawsze idzie na cmentarz. Potem jak dotyka sztangi, mówi sobie w myślach: "Mamo, robimy to". Zawsze chciała, żeby rodzice byli z niej dumni. 

Pojechała nie raz i nie dwa. Ma za sobą wiele ustanowionych rekordów Polski, Europy i świata. W tym roku przechodzi na emeryturę, dlatego zapobiegliwie zrobiła Kurs Instruktorski Podnoszenia Ciężarów, a także Sędziego Podnoszenia Ciężarów, gdzie po licznych awansach może tytułować się Sędzią Państwowym w Trójboju Siłowym.  

Jej medale leżą w pudełkach po butach, część pucharów zdobi recepcję w klinice stomatologicznej, część stoi na siłowni. 

 – Moja pięcioletnia wnusia to się nadziwić nie może, że tyle mam pucharów i chcę następne. Kiedyś bałam się tego, że po mnie nic nie zostanie. A teraz czuję, że dzięki tym pamiątkom, wycinkom z gazet, zdjęciom, pożyję dłużej. Dzieci, wnuki, a może i prawnuki będą czasem opowiadać, co ta babcia Krysia nawywijała po pięćdziesiątce. Tak mnie te ciężary nakręciły, że zaczęłam jeździć autem w dalekie trasy, choć całe życie jeździłam tylko po swoim mieście. Zaproszono mnie do programu "Jak to melodia?" i zwyciężyłam. To się w mojej głowie nie mieści, że podejmuję te wyzwania, mimo ogromnego stresu. Najgorzej to bać się i nie spróbować – podsumowuje. 

Zapytana o to, czy jest coś, czego jednak się boi, odpowiada bez wahania: dentysty. 

Wręcz przeciwnie: późno nauczył się jeździć rowerem. Może dlatego, że kiedy był małym chłopcem, to zaliczył taki upadek, że śmiali się z niego wszyscy. Ale potem postanowił, że jeszcze wszystkim pokaże, co potrafi. I udało się: na górce, pod okiem czujnego kolegi, nie musiał pedałować i bawić się w łapanie równowagi.  Swoje pierwsze poważne kilometry robił na damce odziedziczonej po siostrze. Ale wcześniej... 

– Co myśmy robili na tych składakach! Czasem myślę, że to ja odkryłem rower crossowy albo MTB – żartuje. 

I tutaj akurat nic się nie zmieniło. Igor mówi mi, że rowerzysta musi być jak MacGyver: jak złapie gumę na środku Białowieży, to powinien umieć to koło odkręcić. Być samowystarczalnym. Igor lubi majsterkować, więc sobie radzi. Uszył nawet torbę na rower: składa go i pakuje do samolotu.  

Teraz jest na emeryturze, ale najchętniej to słowo wyrzuciłby ze słownika. Dlaczego? Jego zdaniem brzmi nieciekawie i sugeruje nicnierobienie. Ale to właśnie po zakończeniu życia zawodowego odrodziła się w nim miłość do dwóch kółek. Najpierw tych, od roweru miejskiego w stolicy, bo Igor swojego nie miał. Tego starego jednośladu leżącego w piwnicy od lat nie brał w ogóle pod uwagę.  

 – Teraz podskoczę rowerem to do administracji, to odebrać paczkę, to do sklepu. Jeżdżę wtedy od punktu do punktu i te 50 kilometrów przejeżdżam. Zupełnie jak kurier. A przecież mógłbym komunikacją. Dwa kółka odpuszczę sobie dopiero jak spadnie porządny śnieg i będzie śliska nawierzchnia – opowiada. 

 Pierwszą setkę zrobił w Warszawie. Dziś jest w stanie codziennie tyle kilometrów przejechać bez problemu i bez bólu nóg. Ale nie idzie na rekord, nie śledzi pieczołowicie licznika i nie fiksuje się na pokonanych dystansach.  

 – Więcej nie potrzebuję, bo wtedy człowiek nic już nie widzi, nie czuje, tylko kręci – uzasadnia.  

Odkąd jeździ, wszystko mu się poprawiło. I nastrój, i samopoczucie, i zdrowie fizyczne. Dziś na rowerze gna jak na wierzchowcu, jak motorem czy kabrioletem. - Uczeni stwierdzili, że rower jest środkiem, w który człowiek najmniej wkłada siły fizyki w porównaniu do tego, ile może zobaczyć i przejechać.  Mogę podjechać do cerkwi widzianej na horyzoncie. I nie martwię się tym, że nie mam, gdzie zaparkować – uzasadnia 

I dodaje: – Dwa lata temu jechałem z Gibraltaru do Barcelony. Jak się jedzie, to nie myśli się o niczym innym. Chyba że o tym, żeby coś odkryć. Ale to zwykle wtedy, kiedy jest wspólny wyjazd z innymi. Bo jak jedzie się samemu, to po to, żeby uporządkować myśli, oderwać się od rzeczywistości, przeżyć katharsis.   

Igor nie unika również wyjazdów zorganizowanych ani rajdów rowerowych. 

Sam może niebawem zorganizuje jakiś wyjazd. Zauważa, że rowerzyści są bardzo otwarci, towarzyscy. – Czasem zaczynają znajomość od słów: "Właśnie się rozstałem i teraz mam dużo czasu" – śmieje się.   

 Stara się otwierać na nowe ścieżki i wyzwania. 

– Kiedy ktoś mi mówi, że od 16 lat jeździ tymi samymi trasami, pytam: "A może ta sąsiednia jest lepsza?". Staram się chociaż zrobić kółko, pętlę, żeby nie jechać wciąż tą samą drogą. Choć mam kilka ulubionych tras na przykład w Warszawie. Lubię pojechać też ścieżką nad Zalew Zegrzyński. Międzynarodowych tras natomiast staram się nie powtarzać – mówi. 

Na emeryturze został także instruktorem żeglarstwa, gdzie wiek i doświadczenie są na wagę złota. Jest również wolontariuszem w muzeach i na przeróżnych zawodach sportowych, mimo że nigdy nie trenował tych dyscyplin.  

– Ale przyglądanie się judokom to coś cudownego. Teraz robię to, na co mam ochotę. Bawię się życiem po tych wszystkich trudnych latach. Pozytywny egoizm jest ważny w dojrzałym wieku. Jazda na rowerze to nie tylko kwestia budowania odporności, ale także szczęścia. Nie można kupić szczęścia, ale rower już tak – podsumowuje. 

Biegać zaczęła po 60-tce. Wtedy na świat przyszła jej druga wnuczka, ale ona nie chciała być tylko babcią. Chciała mieć kawałek swojej przestrzeni, w której będzie się spełniać. Na pierwszy trening z grupą Slow Team Olsztyn poszła niepewnie, trochę stremowana, w zwykłych butach i dresie.

Trening był połączony ze zbieraniem karmy dla czworonogów ze schroniska. Przebiegła wtedy swoje pierwsze 5 km. Od tego momentu minęło sześć lat, a Tereska – bo tak do niej zwracają się członkinie grupy, choć bywa też nazywana Żelazną Łydką – ma za sobą kilkadziesiąt przeróżnych biegów. Chętnie łączy przyjemne z pożytecznym i biega charytatywnie. Jej najdłuższy biegowy dystans wyniósł 37 kilometrów.  

Spotykamy się w jej przytulnym mieszkaniu. Medale i puchary leżą niedbale w pudełku, Tereska nawet nie myślała, żeby znaleźć dla nich bardziej honorowe miejsce. Może dlatego że nie biega dla zaszczytów? Chociaż na własne oczy widzę jej dwa dyplomy z zajęcia I miejsca w biegu charytatywnym Zadyszka na dystansie 10 km w swojej kategorii wiekowej, nie traktuje tego osiągnięcia jako sukcesu. Skromność to główna cecha 70-latki.  

– Są miesiące, kiedy przebiegam 300-400 km, ale są też takie, że 150-200. Czasem po prostu sobie odpuszczam – opowiada.  

Uważnie słucha swojego organizmu. Jest też pod opieką lekarza fizjoterapeuty. Kiedyś miała problemy z kręgosłupem, ale na szczęście to już przeszłość. Zdarza się, zwłaszcza w upalne dni, że zamienia bieganie na rower. Zimą natomiast – na łyżwy. Chłód Teresie nie przeszkadza w biegu, w końcu jest morsem. Ale jeszcze na dowód tego, że zima jej nie straszna, pokazuje mi zdjęcie z ostatniego treningu, kiedy to biegła w krótkich spodenkach po połaciach śniegu.  

Pytam, który bieg z wszystkich najbardziej zapamiętała? 

– Ten, na którym się zgubiłyśmy – odpowiada bez wahania. – W pandemii brałam udział w Pomerania Trail. Zostaliśmy podzieleni na grupy. Okazało się, że tak się zagadaliśmy, że przegapiliśmy oznakowania! W efekcie zamiast 25 kilometrów pokonaliśmy 32.

W ubiegłym roku Teresa już po raz czwarty wzięła udział w wymagającym Bison Ultra Trail w Supraślu. Podbiegi, kamieniste ścieżki, leśne dróżki, błotniste tereny i niespodzianki na trasie były jej niestraszne. Kolejny raz pokonała 35,9 km.  

Olsztyn, serce Warmii i Mazur, jest zdaniem Teresy, najlepszym miejscem do joggingu. Lubi biegać wzdłuż jezior lub po Lesie Miejskim, który ze względu na swoją imponującą powierzchnię, jest dumą Europy. Ci, którzy ją mijają, patrzą na nią z podziwem. Nierzadko zagadują.  

– Jak widzą mnie z tyłu, to jeszcze nawet nie wiedzą, że jestem taka wiekowa – żartuje. – Ale potem, jak już rozmawiamy, przekonują, że PESEL nie ma żadnego znaczenia, że trzeba robić co, co się lubi – dodaje. 

Uczestniczki olsztyńskiego Slow Team mówią zgodnie, że jak będą w wieku Tereski, to one też by tak chciały. Nie jest dla nich starszą panią, tylko równorzędną koleżanką. 

– Wspierają, pomagają. A jak pierwszy raz morsowałyśmy, to trzymały za ręce – wspomina.  

W październiku 70-letnia amatorka slow joggingu jeszcze sobie zwyczajnie pływa w jeziorze, stać z rękami w górze zaczyna dopiero wraz ze spadkiem temperatur.

Wystarczy jej siedem minut zanurzenia, żeby wydzieliły się endorfiny. Co roku obiecuje sobie, że sprawi sobie profesjonalny strój do morsowania i obuwie, a potem przychodzi kolejny sezon i znów zostaje z niczym. Z rowerem jest podobnie, ile razy już siebie zapewniała, że wymieni go na nowszy model? Ale Tereska już tak ma, że nie lubi się rozpieszczać.

Mówi się, że bieganie jest kontuzjogenne, że trzeba uważać. Ale Teresa tylko raz w życiu nadwyrężyła sobie staw kolanowy. Metą nigdy się nie martwi, bo mówi, że jak nie dobiegnie do celu, to najwyżej dojdzie. Tym, którzy z aktywnością fizyczną mają na bakier, poradziłaby, żeby po prostu wyszli z domu.

– To nic nie kosztuje, a daje tyle korzyści! Nie każdy lubi trening grupowy, można też samemu działać. Ale grupa akurat motywuje, mobilizuje. Wyjście z domu jest szansą na to, żeby kogoś spotkać, żeby ktoś się do nas uśmiechnął, porozmawiał. W domu tej możliwości nie mamy. Bardziej myślimy o tym, co nas boli, jesteśmy zasmuceni. Póki nas nogi noszą, wychodźmy – zachęca.