
Rząd intensyfikuje prace nad wprowadzeniem obowiązkowej rejestracji obiektów noclegowych oferujących wynajem krótkoterminowy. Nowe przepisy, których wejście w życie może zbiec się w czasie z obowiązywaniem unijnego rozporządzenia i przypaść na lipiec 2026 roku, mają na celu uregulowanie dynamicznie rozwijającego się rynku, zwiększenie jego przejrzystości oraz zapewnienie uczciwej konkurencji. To krok, który wpłynie na tysiące właścicieli nieruchomości w całej Polsce.
Jak czytamy w jednej z analiz Biura Analiz Sejmowych z 27 marca 2025 roku Komisja Europejska już 9 lat temu w komunikacie "Europejski program na rzecz gospodarki dzielenia się" wskazała wyzwania regulacyjne, które stoją przed unijnymi i krajowymi instytucjami w związku z rosnącą popularnością najmu krótkoterminowego.
Ówczesna diagnoza sytuacji wyznaczyła kierunek unijnych inicjatyw legislacyjnych dotyczących najmu krótkoterminowego i innych segmentów gospodarki dzielenia się.
"Istotny krok w regulacji najmu krótkoterminowego stanowi rozporządzenie 2024/1028 z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie gromadzenia i udostępniania danych dotyczących usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych. Przepisy rozporządzenia zaczną obowiązywać od 20 maja 2026 r." – czytamy w analizie BAS.
Ich przyjęcie, jak podaje BAS, uzasadniono brakiem "wiarygodnych informacji na temat usług krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych, takich jak tożsamość wynajmującego, miejsce oferowania usług oraz czas ich trwania", co utrudnia organom publicznym "ocenę rzeczywistego wpływu tych usług oraz opracowanie i egzekwowanie odpowiednich i proporcjonalnych rozwiązań politycznych".
Co się zmieni? Kluczowe założenia nowego rozporządzenia:
- Obowiązkowe udostępnianie danych przez platformy: To sedno nowych regulacji. Platformy internetowe pośredniczące w najmie krótkoterminowym będą zobowiązane do comiesięcznego przekazywania danych o aktywności gospodarzy właściwym organom w państwach członkowskich. Dane te będą przesyłane za pośrednictwem krajowych "pojedynczych punktów kontaktowych do spraw cyfrowych".
- Jakie dane będą udostępniane? Platformy będą musiały raportować m.in.:Identyfikator wynajmowanego lokalu (np. adres).Numer rejestracyjny lokalu (jeśli jest wymagany w danym kraju/regionie).Liczbę nocy, na które lokal został wynajęty.Liczbę gości, którzy skorzystali z noclegu.Dane identyfikacyjne gospodarza (jeśli nie są już znane organom dzięki systemowi rejestracji).Adres URL oferty.Ważne: Rozporządzenie wyraźnie zaznacza, że przekazywane dane nie będą obejmować danych osobowych gości.
- Harmonizacja systemów rejestracji: Państwa członkowskie, które zdecydują się na wprowadzenie lub utrzymanie systemów rejestracji dla gospodarzy i ich lokali, będą musiały stosować się do ujednoliconych zasad. Po zarejestrowaniu lokal otrzyma unikalny numer rejestracyjny.
- Obowiązki gospodarzy: W krajach/regionach posiadających system rejestracji, gospodarze będą musieli:Zarejestrować siebie i swoje lokale, podając wymagane informacje (m.in. dane identyfikacyjne, adres lokalu, maksymalna liczba gości).Umieszczać uzyskany numer rejestracyjny w swoich ofertach na platformach internetowych.
- Obowiązki platform wobec numerów rejestracyjnych: Platformy będą musiały:Umożliwić gospodarzom łatwe wyświetlanie numerów rejestracyjnych w ofertach.Weryfikować (np. poprzez wyrywkowe kontrole), czy podawane przez gospodarzy numery są prawidłowe.Wstrzymać oferowanie usług przez gospodarzy, którzy nie podadzą wymaganego numeru rejestracyjnego lub podadzą numer nieprawidłowy (po uprzednim wezwaniu do uzupełnienia braków).
Cel nowych przepisów:
Głównym celem rozporządzenia jest zwiększenie przejrzystości sektora najmu krótkoterminowego. Zebrane dane pozwolą władzom publicznym (zarówno krajowym, jak i lokalnym) na:
Rozporządzenie nie wprowadza ogólnounijnych limitów wynajmu czy jednolitych podatków – ma ono charakter techniczny, ułatwiający egzekwowanie przepisów ustalanych na poziomie krajowym lub lokalnym.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Rozporządzenie (UE) 2024/123 weszło w życie w maju 2024 roku. Jednak kluczowe obowiązki, w tym te dotyczące przekazywania danych przez platformy i stosowania systemów rejestracji, zaczną obowiązywać 24 miesiące po wejściu w życie rozporządzenia, czyli w połowie 2026 roku. Daje to państwom członkowskim, platformom i gospodarzom czas na dostosowanie się do nowych wymogów.
Jak prace nad rozporządzeniem wyglądają w Polsce?
Jak czytamy we wspomnianej analizie BAS obecnie w Ministerstwie Sportu i Turystyki trwają prace nad projektem ustawy regulującej wybrane zagadnienia dotyczące najmu krótkoterminowego. W nawiązaniu do rozporządzenia UE 2024/1028 wynajmujący zostaną zobowiązani do rejestracji nieruchomości i uzyskania numeru identyfikacyjnego, który należy umieścić w ogłoszeniach.
Rozważa się wymóg spełnienia przez wynajmujących określonych warunków w zakresie bezpieczeństwa oraz uzyskania zgody wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej na prowadzenie najmu krótkoterminowego, a także możliwość przyznania władzom samorządowym prawa do ograniczenia tego rodzaju najmu na określonym terenie. Ustawa ma zostać przyjęta w tym roku.
