Ponad cztery godziny internauci, twórcy, prawnicy i przedstawiciele rządu debatowali w Kancelarii Premiera o przyszłości ACTA w Polsce. Pierwsza debata nad tym kontrowersyjnym dokumentem z udziałem premiera Donalda Tuska nie przyniosła jednak żadnego przełomu.
Pustoszejąca sala i znudzeni uczestnicy - tak wyglądała debata w sprawie ACTA, gdy w NaTemat kończyliśmy relacjonować ją na żywo. Wcześniej z jej żywym przebiegiem również nie było najlepiej. Rozczarowani musieli być dzisiaj ci, którzy po spotkaniu u Donalda Tuska spodziewali się przeniesienia na salony ducha ulicznych protestów. Zawód musiał spotkać też żywiących nadzieje na merytoryczne starcie.
Być może rozczarowujący efekt dzisiejszej debaty był spowodowany już tym, że zabrakło na niej sporej części najważniejszych przedstawicieli środowisk przeciwnych ACTA. Ze spotkania z szefem rządu zrezygnowali m.in. działacze Fundacji Nowoczesna Polska i Fundacji Panoptykon, a także wpływowy bloger-prawnik Piotr VaGla Waglowski. W pierwszej części spotkania nie zabrakło tymczasem nie mających szans na realizację postulatów, jak wycofanie podpisu pod ACTA.
Debata w Kancelarii Premiera pokazała też, jak wielki jest problem w komunikacji między władzą, a obywatelami. Większość osób, która zabierała głos stanowczo stoi na stanowisku, że rząd musi je w pełni zaakceptować. Niezależnie od merytorycznego poziomu, który ich opinia prezentuje. Na potrzebę rozpoczęcia konsultacji od wypracowania odpowiedniego sposobu dialogu zwrócił uwagę premier. Sam kilkakrotnie przypominał jednak, że rozmowy nie są reakcją na protesty. Paweł Rybicki, bloger S24 stwierdził tymczasem, że skoro rząd chciał poznać stanowisko internautów to mógł po prostu wejść do internetu.
Inni pytali o przebieg negocjacji i możliwość uniknięcia związania się zapisami ACTA przez Polskę. Otwarci na dialog z rządem odpowiedź na znaczną cześć tych pytań poznali podczas serii wypowiedzi rządowych ekspertów. Przedstawiciel MSZ zapewnił, że nie ma mowy o tym, iż ACTA już nas obowiązuje, bowiem podpisanie to tylko początek ratyfikacji, a ta nie musi nastąić, jeżeli państwo uzna, że nie chce być daną umową międzynarodową związane.
Europoseł Paweł Zalewski przedstawił natomiast przebieg procedury negocjacyjnej w Unii Europejskiej, przez mechanizm której część dokumentów negocjacyjnych mogła pozostać nawet poza wiedzą rządów krajów członkowskich. Negocjacje w sprawie treści ACTA z partnerami na świecie w ich imieniu prowadziła bowiem Komisja Europejska.
Ale czy to coś nowego? Dla większości zgromadzonych dzisiaj w siedzibie premiera raczej nie. Dlatego kolejne serie pytań zdawały się przybierać ten sam przebieg i oddalać jakiekolwiek sensowne podsumowanie, przeciągając wciąż trwającą debatę. Która wygląd tak, jakby obie strony chciały spróbować się na wytrzymałość. Biorąc pod uwagę doświadczenie z unijnych szczytów akurat w tym przypadku można wróżyć sukces premierowi.
Debata ws. ACTA minuta po minucie:
Zobacz, jak przebiegało spotkanie w Kancelarii Premiera
17:15 Debata trwa już ponad 3 godziny i zdaje się, że Kancelarii Premiera pozostali już tylko ci, którym naprawdę na udziale w niej zależy. Wielu tzw. reprezentantów internautów opuściło salę.
17:10 Rozpoczyna się kolejna seria pytań. Właśnie przedstawiane są pytania od internautów. W tym tych, których zabrakło na debacie - Jarosława Lipszyca i ludzi z Panoptykon.
16:55Internet zassał już dużą część realu - premier, argumentując potrzebę regulowania dostępu do internetu:
16:53 Donald Tusk: Nie rozumiem, dlaczego przez 4 lata obowiązywania ustawy nie było żadnych protestów, a teraz są. (...) Ja wychodzę z założenia, że to eksplorowało też trochę z innych powodów. Może nie ACTA są problemem, a krajowe prawo. Może na serio powinniśmy się zastanowić, jak ma wyglądać polskie prawo dotyczące bezpieczeństwa w sieci?
16:50 Premier jest zdania, że obecnie stawiane jest zbyt proste pytanie. Zdaniem szefa rządu, nie można wprost odpowiedzieć, czy jest się za, czy przeciw ACTA.
16:45 Premier: Nie wiem, czy za te kilka miesięcy, przez które będziemy rozmawiać, ja będę gorącym zwolennikiem ACTA. (...) My mieliśmy może trochę za dużo arogancji, wy trochę za dużo lęków".
16:38 Kto dziś nie mógł, lub nie chciał wziąć udziału w debacie o ACTA z premierem wkrótce będzie mógł jednak wziąć udział w konsultacjach poprzez specjalną platformę konsultacyjną, której otwarcie zapowiedział szef MAiC, Michał Boni.
16:30 Trwa seria odpowiedzi rządowych ekspertów na pytania, które padły w ciągu ostatnich dwóch godzin z sali. Ta tymczasem zaczyna powoli pustoszeć.
16:25 Maciej Szpunar, MSZ: Podpisanie jest pierwszym elementem ciągu czynności, które muszą być dokonane przy ratyfikacji. Wiceminister zapewnił, że nie ma możliwości wycofania podpisu. Bowiem zgodnie z prawem międzynarodowym, jeśli państwo nie chce się daną umową związać, to po prostu jej nie ratyfikuje.
Tymczasem wspominany przez przeciwników ACTA art. 41 tej umowy miałby znaczenie dopiero wówczas, gdyby porozumienie stało się dla Polski wiążące. Do tego musiałaby jednak nastąpić ratyfikacja.
16:20 Paweł Zalewski: Możemy nie ratyfikować ACTA wskazując na te elementy, które powinny podlegać renegocjacji.
16:15 Paweł Zalewski, europoseł tłumaczy, jak wyglądała procedura negocjacyjna ACTA, za którą odpowiadała Komisja Europejska. Przyznaje, że polski rząd mógł nie znać wszystkich dokumentów negocjacyjnych ponieważ mechanizm negocjacji umów międzynarodowych w UE zakłada, iż kraje członkowskie otrzymują pewne dokumenty dopiero na pewnym stopinu negocjacji.
Polityk zapowiedział, że był zwolennikiem ACTA, jako walce z podróbkami, ale jeżeli dokument będzie zagrażał prawom obywatelskim, to zagłosuje w PE przeciw.
16:05 Zdrojewski: Tylko Szwecja zgłosiła chęć zmiany prawa krajowego. Inne kraje były przeciwne.
16:00 Bogdan Zdrojewski, minister kultury i dziedzictwa narodowego: Przez cztery-pięć miesięcy na przełomie 2009 i 2010 roku MKiDN musiało odpowiadać negatywnie na temat debatowana nad dokumentem, który był dokumentem Komisji Europejskiej.
Minister zastrzegł jednak, że później Polska w każdym stanowisku domagała się jasności prac nad ACTA i przypominała, iż debata o tym dokumencie nie może się odbywać w obszarze poufności. Kilka krajów, w tym Polska, miały zgłaszać zastrzeżenia, że w żadnym wypadku umowa nie może naruszać praw obywatelskich i nie będzie skutkować koniecznością zmian w prawie krajowym.
15:45 Na sali padają coraz to nowe pytania, a premier nie zabiera głosu od dłuższego czasu. Dobra pamięć, czy chęć pominięcia większości z nich?
15:43 Marek Hołyński, Polskie Towarzystwo Informatyczne: Stworzyliśmy siec od podstaw (...). Nagle politycy i prawnicy zaczynają grodzić teren, który zdobyliśmy.
15:40
15:38 Michał Komar, ZAiKS: Użytkownicy powinni mieć najszerszy dostęp do dór kultury.
Część uczestników spotkania przypomina tymczasem, że ZAiKS nie chroni interesów wszystkich twórców, a jedynie tych uznawanych za "znaczących".
15:35 Rozgorzała dyskusja między między zaproszonymi do KPRM uczestnikami spotkania, która ujawnia, jak podzielone jest również środowisko przeciwników ACTA.
15:30
15:28 Jacek Gotlib, znany jako Azrael, pyta premiera, czy nie warto wziąć pod uwagę informacji spływających z Parlamentu Europejskiego, gdzie większość europosłów zapowiada głosowanie przeciwko przyjęciu ACTA.
15:25 Premier nerwowo podkreśla, że nie ma mowy o wycofaniu polskiego podpisu spod ACTA. Co wywołuje wzburzenia na sali.
15:22 Premier: Nie wiem czy zmienimy zdanie. To będzie zależało od jakości argumentacji.
15:20 Premier tłumaczy, że konsultacji w rozumieniu prawa nie było, ponieważ nie wymaga ich przyjęcie umowy międzynarodowej. W tej sprawie zabrakło trochę refleksji- mówi. I tłumaczy, że minister kultury konsultował ACTA, ale tylko z twórcami, pod kątem praw własności.
15:15 Karolina Wigura, "Kultura Liberalna": Czy macie już pomysł w jaki sposób będziecie te konsultacje przeprowadzać?
15:10 Paweł Rybicki, bloger S24 przypomina, że rząd mógł poznać stanowisko internautów wchodząc po prostu do internetu.
15:06 Pytanie z sali: Czy istnieje taka nadzieja, że w obrębie oddziaływania ACTA znajdą się te kraje, które są siewcam podróbek, czyli Chiny, Rosja, Wietnam?
15:01 Premier: Treść traktatu nie jest tajna, ani poufna. (...) Nie mam żadnej dokumentacji, którą mam ukrytą w sejfie i nie mogę państwu pokazać.
15:01 Paweł Śpiewak, Kid Protect, który uczestniczył we wcześniejszych konsultacjach, mówi, że już wtedy były kontrowersje i zarzuca, że rozmowy były niepełne.
14:57 Boni: Prosimy hakerów, żeby nie zakłócali tej debaty.
14:55 Premier mówi, że podpisał ACTA, bo nie chciał się ugiąć protestującym, którzy za późno się obudzili.
14:54 Facebookowa relacja nam nie wchodzi, nie obsługuje https i nasza przeglądarka się burzy.
14:51 Telewizje puszczają relację z konferencji prokuratury, wracamy do zawodnego TVP Parlament...
14:48 Premier: To nie jest problem, kto ma rację, tylko jak wyważymy sprzeczne postulaty.
14:47 Donald Tusk tłumaczy, że wiele uważanych za demokratyczne rządów podpisało ACTA.
14:46 Premier powtarza, że ciężar negocjacji wzięła na siebie Komisja Europejska.
14:42 Premier: Jeśli mówimy, że wstrzymujemy ratyfikację ACTA to nie dlatego, że odbyły się manifestacje, (...) tylko dlatego, że nie wszyscy wszystko zrozumieliśmy.
14:41 Rafał Trzaska: Czy nie należałoby rozważyć wycofanie podpisania ACTA.
14:40 Stowarzyszenie Nasza Gdynia: To prawo nie pasuje do XXI wieku.
14:39 Głos z sali: Czy rząd wziął pod uwagę, że ACTA może wyeliminować leki generyczne i firmy je produkujące.
14:38 Głos z sali: Nie zgodzę się, że ACTA nie wpływa na prawo.
14:37 Głos z sali: Z wielkim zdumieniem przyjmuję tę debatę, ACTA to nie tylko internet.
14:36 Maciej Gawroński: Musimy rozmawiać, w którą stronę pójdzie system ochorny własności.
14:35 Maciej Gawroński, prawnik, mówi, że ACTA wiele nie zmienia w prawie.
14:30 Przedstawiciele dostawców internetu także wyrażają swoje obawy.
14:24 Pytanie z sali o przesłuchiwanie przez policję organizatorów manifestacji przeciw ACTA. Przekazano je do sprawdzenia podczas trwania debaty.
14:21 Minister Boni zaczyna właściwą debatę, przedstawia jej reguły. Pytania będą zbierane z sali i internetu.
14:20 PDT: Mogliście mieć wrażenie, patrząc na to z kim była konsultowana ACTA, że ciężkość była nałożona na komercyjne firmy.
14:19 PDT: Nie ustąpimy w tej kwestii, pełnego dostępu do wszystkich dokumentów dotyczących negocjacji.
14:17 PDT: Polskie władze mogą być uznane za pasywne w kwestii negocjacji, ciężar ich wzięła na siebie KOmisja Europejska. Polska domagała się maksymalnej jawności.
14:15 TVP Parlament chyba przeciążone, przełączamy się na telewizję.
14:14 PDT: Zdaję sobie sprawę, że jeśli nawet zniknie problem ACTA to nie znikną problemy [związane z własnością intelektualną].
14:12 PDT: Tak długo jak nie będę miał 100% pewności, że ta debata była otwarta i rzetelna, nie będziemy kierować ACTA do ratyfikacji.
14:11 Problemy na łączach TVP Parlament.
14:09 PDT: Ta debata nie może przypominać negocjacji handlowych, kto komu ustąpi więcej. Musimy znaleźć nowy model w wielu kwestiach.
14:07 Donald Tusk otwiera konferencję. Mamy problem braku zaufania - mówi o osobach, które zbojkotowały debatę.
14:07 Minister Boni zaprasza do uczestniczenia w dyskusji poprzez internet - m.in. Twitter i Facebook. Szczegółu tutaj.
14:06 Pojawili się premier i minister Boni.
14:05 Premier miał rozpocząć pięć minut temu, jeszcze nie przybył.