Pocałunek na podium, paznokcie w tęczowych barwach. Sportowcy przeciw antygejowskim przepisom Putina?

O odbywających się w Moskwie mistrzostwach świata usłyszeliby zapewne tylko pasjonaci lekkiej atletyki. Za sprawą dwóch rosyjskich zawodniczek – Kseni Ryżowej i Tatiany Firowej stało się jednak inaczej. Zdjęcie, na którym obie kobiety całują się stojąc na podium obiegło media na całym świecie – wielu dziennikarzy uznało je za oczywisty wyraz sprzeciwu wobec nowego rosyjskiego “antygejowskiego prawa”.

Podobne intencje przyświecały Szwedce Emmie Green-Tregaro, która zaprezentowała przed kamerami paznokcie pomalowane w tęczowe kolory i Amerykaninowi Nickowi Symmondsowi, który po zdobyciu srebrnego medalu w biegu na 800 m zwycięstwo zadedykował swym homoseksualnym przyjaciołom.

Sportowcy za i przeciw
Gdy pod koniec czerwca Władimir Putin zatwierdził drakońską ustawę zakazującą w Rosji "propagowania nietradycyjnych związków seksualnych" zachodnie media zawrzały z oburzenia. Wśród wielu wątków toczącej się dyskusji zwrócono m.in. uwagę na fakt, że zapisy ustawy mogą dotknąć nie tylko samych Rosjan, ale i homoseksualnych kibiców oraz sportowców odwiedzających ten kraj w czasie igrzysk w Soczi w 2014 roku. Czy za trzymanie się za ręce będzie można dostać mandat lub trafić do aresztu?

Z drugiej strony dało się też słyszeć głosy popierające nowe rosyjskie przepisy: w zeszłym tygodniu tyczkarka Jelena Isinbajewa w pełni zgodziła się z ich wprowadzeniem.

Choć Isinbajewa później rakiem wycofywała się z tych słów, wydaje się, że jej koleżanki Ksenia Ryżowa i Tatiana Firowa chciały jeszcze dobitniej pokazać, że rosyjscy sportowcy, podobnie jak niektórzy ich koledzy z Zachodu, sprzeciwiają się zakazowi "propagowania nietradycyjnych związków seksualnych". Czy takich demonstracji będzie więcej? I czy mają one jakikolwiek sens?

Czy sportowiec może mieć poglądy?
Agata Chaber z Kampanii Przeciw Homofobii twierdzi, że wszelkie formy wywierania w tej sprawie presji na Kreml już przynoszą skutek. – Rosyjskie władze władze rozważają dziś, czy nowe przepisy nie zostaną zawieszone na czas igrzysk. To dowód na to, że muszą zdawać sobie sprawę, że z tym prawem coś jest nie tak – mówi aktywistka.

Zapytany o stanowisko w sporze o rosyjskie prawo Henryk Urbaś, rzecznik prasowy PKOL, uchyla się od jednoznacznej odpowiedzi. – Czekamy w tej sprawie na opinię MKOL-u, który obecnie tłumaczy i dokładnie analizuje kontrowersyjne przepisy. Na razie wstrzymujemy się od komentowania sprawy – wyjaśnia. Dodaje jednak, że PKOL nie ma nic przeciwko gestom konkretnych sportowców. – To jest ich indywidualna sprawa – ocenia.

Agnieszka Dygacz, blogerka naTemat, olimpijka i wielokrotna mistrzyni Polski w chodzie sportowym również jest zdania, że sportowcy mają prawo demonstrować swoje przekonania. – Każdy z nas jest człowiekiem i ma swoje poglądy. Jeśli w ich demonstrowaniu nie przekracza się pewnych granic, nie mam z tym żadnego problemu – mówi.

Mateusz Kusznierewicz, znany polski żeglarz i złoty medalista olimpijski twierdzi z kolei, że czasami symboliczne gesty są nawet powinnością sportowca: – Gdy oczy całego świata skierowane są na zwycięzcę, ma on szansę zwrócić uwagę na takie problemy jak wojna, przemoc, nierówności, dyskryminacja – mówi Kusznierewicz. Jego zdaniem gesty w szczytnym celu, jakim może być idea braterstwa, solidarności, tolerancji, są ważne. Czy jednak prawa osób homoseksualnych również “warte” są uwagi sportowców?

W Soczi jak w Pekinie?
Agnieszka Dygacz twierdzi, że trudno przewidywać, czy także polscy sportsmeni będą w jakiś sposób odnosić się do toczącej się wokół Soczi dyskusji o dyskryminacji. – Ciężko powiedzieć. Poglądy sportowców są tak samo zróżnicowane jak pozostałych osób – twierdzi. Nie jest jednak tajemnicą, że środowisko sportu w Polsce generalnie dalekie jest od tolerancji dla osób o innej orientacji. Agata Chaber z KPH podkreśla, że choć osób homoseksualnych wśród sportowców jest wiele, nikt się do tego nie przyzna.

Warto też zwrócić uwagę, że nawet szeroko dyskutowana kwestia łamania praw człowieka w Chinach nie spowodowała w czasie igrzysk w Pekinie jakiejś spektakularnej fali “politycznych” gestów. Czy w Soczi będzie inaczej? Czas pokaże.