Islam od kuchni. Tak wygląda Tadżykistan [Fotoreportaż]

Ayna pochodzi z biednej rodziny i musi pracować. Ma 24 lat i nie jest jeszcze zamężna. Tutaj młodzi pobierają się w wieku 20 lat, lecz jej ojciec nie jest wystarczająco zamożny, by wydać ją za mąż. Ona jednak nie wydaje się być tym szczególnie zatroskana Fot. Karolina Samborska

Tadżykowie, w tym Yaghnobi, to sunnici, u których pozycja kobiety jest często dyskryminowana. Natomiast Pamirczycy to ismailici, którzy są postępowym nurtem islamu. Często, przez ten postęp, nazywani są heretykami. Ich przywódcą jest liberalny i wykształcony na Zachodzie, a zamieszkały w Europie, Aga Khan IV.

„Tutaj, w Pamirze, kobiety są wolne, nie są, jak u innych, tylko do gotowania i sprzątania. Chodzą do szkoły, a potem idą na studia w Khorogu”. Kobiety ismailickie, które można nazwać feministkami islamskimi, są wykształcone, część z nich pracuje. Ich pozycja w społeczeństwie jest równa pozycji mężczyzny.

Większość małżeństw w sunnickim Tadżykistanie jest zaaranżowana. Poligamia dozwolona jest do czterech żon. Młodzi zaręczają się w wieku 18 lat, a uroczystość weselna odbywa się z reguły dwa lata poźniej, czas potrzebny jest na przygotowanie przyjęcia.

W kulturze europejskiej młodzi pracujący stają się bardzo szybko niezależni od rodziny. Młode pary żyją “na swoim”. W Tadżykistanie jest inaczej. Trudna sytuacja ekonomiczna zmusza ludzi do życia pod jednym dachem. Wybrany czy wybrana przychodzi żyć w gronie rodzinnym, zatem decyzja, kto nowy ma zamieszkać pod wspólnym dachem jest też decyzją rodzinną.

Więzy miłosne między parami nie są tak istotne, jak więzy rodzinne. Światy mężczyzn i kobiet są wyraźnie podzielone. Kobiety zajmują się domostwem i wychowaniem dzieci. Jest to instynktowne. Mężczyźni, jeśli znajdzie się praca, pracują, ale na pewno nigdy nie odmówią kieliszka wódki. Kiedy piją, stają się surowi, jak otaczająca ich rzeczywistość. Wiedzą, iż jest to złe, zatem trzymają rodziny z dala od tego świata i może dlatego właśnie światy kobiet i mężczyzn pozostają odległe. Kuchnia jest światem kobiet.

Pamirski dom, Dolina Bartanga.

Rodzina Saradedbeka. Od lewej, bratowa, jej najstarsza córka oraz Basma, jeszcze niezamężna. Dolina Bartanga.

Pamirska kuchnia z jedynym charakterystycznym oknem w dachu, Dolina Bartanga.

Pamirska kuchnia, Dolina Bartanga.

Przygotowywanie obiadu. Dolina Bartanga, Pamir.

Wyrabianie ciasta chlebowego, Roshovr, Dolina Bartanga, Pamir.

Dzieciństwo trwa tylko chwilę. Podział ról jest wyraźny. Każdy ma wyznaczone zadanie, za które uczy się odpowiedzialności. Jedynie najmłodsi, do 6-7 lat, mogą się wymigać. Dolina Bartanga, Pamir.

Zohre jest pielęgniarką w wiosce Ajirkh, gdzie żyje ze swoim mężem i sześcioletnim synem. Rok po urodzeniu syna zdecydowała się wyjechać do Khorogu na studia. W trakcie trzyletniej nauki polubiła miejski styl życia i chciała tam zostać, aby pracować w mi

Yagnobska dziewczynka. Dolina Yagnoba.

Obiad: lekko spleśniały chleb z herbatą i – przy odrobinie szczęścia – śmietaną z cukrem. Dolina Yagnobska.

Ten mężczyzna jest bogaty, panna młoda jest jego drugą żoną.

Podczas przyjęcia weselnego młoda para nie bawi się, gdyż ma pokazać swój smutek z powodu opuszczenia domu rodzinnego. Istarvashan.

Panna młoda. Istarvashan.

Rodzina, która jest podstawową i najważniejszą wartością społeczeństwa tadżyckiego, jest w trakcie zmian. W celu utrzymania rodziny, rodzice są zmuszeni do wyjazdu do pracy w Rosji. Do domu wracają jedynie raz lub dwa razy do roku. Dziećmi opiekują się d

Mąż Ainy pracuje w Polsce. Ona została w domu z trójką dzieci, ale chciałaby dołączyć do męża z najmłodszym synem. Dwie starsze córki zostałyby pod opieką dziadków. Istarvashan.

Małą księżniczką opiekuje się babcia. Jej rodzice pracują w Rosji i do domu wracają jedynie raz lub dwa razy do roku. Dolina Bartanga. Pamir.

W kuchni. Istarvashan

"A twój mąż, gdzie jest?". "Został w Uzbekistanie. Z niego nie był dobry chłop”. Tadżyccy Cyganie. Istarvashan.

Autorką tekstu i zdjęć jest Karolina Samborska. www.karolinasamborska.com

Czytaj także:

Rzekome zabójstwo afgańskiej dziewczynki za "nieczystość"? "W islamie nieczystość nie usprawiedliwia morderstwa"