W czasie wojny Hochtief zbudował Wilczy Szaniec dla Hitlera. Teraz wygrał przetarg i zbuduje Muzeum II Wojny Światowej

To konsorcjum firm Warbud oraz Hochtief wybuduje Muzeum II Wojny światowej w Gdańsku. O wyborze wykonawcy zdecydowała najniższa cena, niecałe 250 mln zł. - A referencje? - pytają internauci w komentarzach pod newsem o zwycięzcach przetargu. Tak się składa, że Hochtief Polska oraz Hochtief Solution AG to część niemieckiego koncernu, którzy podczas wojny wspierał nazistowski reżim i korzystał na polityce prowadzonej przez Adolfa Hitlera. Czy akurat ta firma powinna być zaangażowana w budowę muzeum ukazującego historię II wojny światowej jako największego kataklizmu XX wieku?

- Cóż, oto chichot historii. Z naszych danych wynika, że wciąż jeszcze żyją ofiary Hochtiefu, które podczas wojny zmuszane były do pracy na rzecz tej firmy i nazistów - mówi Dariusz Pawłoś przewodniczący zarządu Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie. Dodaje, że podejmując się tak wrażliwego dla Polaków projektu, firma powinna wykonać jakiś dodatkowy gest charytatywny. - Przypomnę, że odszkodowania dla polskich ofiar przymusowej pracy wyniosły ok. 4,4 tys. marek niemieckich, a to tyle ile miesięczna pensja niemieckiego budowlańca - mówi Pawłoś.

Jego zdaniem wygrana niemieckiej firmy w przetargu nie powinna budzić wielkich kontrowersji. Przecież miliony Polaków jeździ volkswagenami, a na przeziębienie łyka aspirynę firmy Bayer. - Powinniśmy zdawać sobie sprawę, że prawie każda z niemieckich firm mająca więcej niż 70 lat historii zatrudniała polskich jeńców lub przymusowych robotników - mówi Pawłoś. Robił to również inny z uczestników przetargu, austriacki PORR. Pozostaje kwestia naprawy krzywd i odpowiedniego wyrównania rachunków. Szef fundacji podkreśla, że kiedy kilka lat temu niemiecka kolej, Deutsche Bahn wchodziła z ofertą na polski rynek w wyniku "etycznych przemyśleń" zgodziła się wesprzeć ofiary wojny kwotą 5 mln euro. - To wzór postępowania w takich drażliwych kwestiach - podkreśla.

Poprosiliśmy też o komentarz prof. Pawła Machcewicza, dyrektora muzeum i pełnomocnika premiera powołanego w sprawie jego budowy. Przez cały dzień nie znalazł jednak czasu. Profesor Władysław Bartoszewski, który nadzoruje przygotowania części wystawy muzeum powiedział, że nie ma wpływu na kwestie budowlano-techniczne. Czy dla niego zlecenie budowy niemieckiej firmie to zgrzyt? - Nie chcę się wypowiadać – odparł.

Oznacza to, że firma budująca muzeum być może stanie bohaterem przyszłej wystawy. I to bohaterem niechlubnym. W czasie wojny Hochtief był głównym wykonawcą wielu obiektów wojskowych. Wykorzystywał przy tym pracę jeńców oraz przymusowych robotników – także tych z Polski. - Gdańskie muzeum to dla nas projekt czysto biznesowy nie łączymy współczesnej działalności z historycznymi wydarzeniami – mówi Maria Piłat, pełnomocnik zarządu ds. komunikacji w Hochtief Polska.

Jako część organizacji Todt wybudowała słynne bunkry i kwaterę Hitlera pod Kętrzynem nazywaną Wilczym Szańcem. Zbudowała także Berghof, rezydencję Hitlera w Alpach Salzburskich, bazę okrętów podwodnych we Francji, oraz ośrodek wojsk rakietowych skąd wystrzeliwano V2. Niektóre źródła historyczne podają, że dzięki powiązaniom biznesowym z Kopf und Sohne oraz Hoch und Tiefbau z Katowic Hochtief był zaangażowany w budowę krematoriów w obozie zagłady w Auschwitz Birkenau.

Warto jednak przypomnieć, że humanitarny gest niemieckiego biznesu wynikał z groźby bojkotu produktów "made in Germany" na rynku USA i nacisku międzynarodowej opinii publicznej. W 1998 roku kiedy powstała fundacja Pamięć Odpowiedzialność Przyszłość niemieckie firmy zobowiązały się do zebrania 5 mld marek niemieckich. Drugie tyle miał dodać rząd federalny. Problem w tym, że niemieccy przedsiębiorcy nie dotrzymali słowa i nie zgromadzili swojej części puli. Wkład uzupełniły odsetki od zgromadzonego kapitału. Przez kilkuletnie opóźnienie w wypłatach wielu Polaków nie doczekało rekompensaty.