Nie rozpoznaje swojego odbicia w lustrze, ale doskonale zna swój zapach. Czy pies wie, że jest psem?
Czy psy wiedzą, że są psami? Czy zdają sobie sprawę z tego, że nie jesteś psem? Naukowcy znaleźli odpowiedzi na te pytania. Oto one.
Psy oblały test lustra. Przeszły go nawet mrówki
Najpopularniejszym testem samoświadomości jest test lustra. Egzamin zostanie zaliczony, jeżeli zwierzę rozpozna w lustrze swoje odbicie. Tylko jak to sprawdzić? W tym celu umieszcza się na ciele zwierzęcia kolorową kropkę, którą widać tylko w lustrze. Test zostaje zaliczony, gdy zwierzę patrzy w lustro i próbuje usunąć kropkę albo obraca się, by widzieć ją lepiej.Wśród zwierząt, które zdały test lustra są szympansy, konie, delfiny, słonie, sroki, a nawet mrówki. 97 proc. dzieci zdaje egzamin po ukończeniu 18. miesiąca życia. Jednak sam test wzbudza sporo kontrowersji. Wielu naukowców uważa, że pozytywny wynik nie musi świadczyć o samoświadomości.
– Kilku badaczy argumentuje, że samorozpoznanie obejmuje koncepcję siebie jako psychologicznego czynnika zdolnego do myślenia. Ale nie jest to popularny pogląd, ponieważ rozpoznanie własnego odbicia nie wydaje się pociągać za sobą świadomości swoich stanów psychicznych – wyjaśnia Ali Boyle na łamach „The Conversation”.
Psy nie zdały testu lustra, ale nie dlatego, że są głupie. Uważa się, że kolorowa kropka nie robi wrażenia na psach. Czworonogi uwielbiają wytarzać się w błocie, nie przeszkadza im piach i wilgoć. Dlaczego miałaby przeszkadzać im mała kolorowa kropka? Naukowcy wzięli te argumenty pod uwagę i zmienili metodologię badań.
Naukowcy stworzyli "lustro węchowe". Okazało się, że psy rozpoznają swój zapach
Problem z testem lustra u psów polega nie tylko na tym, że psy nie nie za bardzo przejmują się brudem, ale również na tym, że psy nie widzą dobrze z bliska. Zresztą nie potrzebują dobrego wzroku, bo świat poznają nosem. Człowiek posiada ok. 5 mln komórek węchowych. Pies ma ich 200 mln, czyli 40 razy więcej. Naukowcy poszli tym tropem i stworzyli lustro węchowe dla psów.Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Tomsku wykazały, że psy poświęcają o wiele więcej czasu na wąchanie cudzego moczu niż własnego. Zdaniem profesora Roberta Cazzolla Gattiego świadczy to o zdolności psów do rozpoznawania własnego zapachu, a zatem o świadomości własnego istnienia.
Badaniami zainteresowała się Alexandra Horowitz, autorka popularnej książki "Nosem psa. Wycieczka do fascynującego świata zapachów". – Pies czerpie wiedzę o świecie za pośrednictwem swego nosa. Informacje, które każdy pies – i ten tropiący, i ten, który wyleguje się obok ciebie na kanapie – uzyskuje na podstawie tego, co wywącha, są niesamowicie bogate. My, ludzie, wiedzieliśmy o tym, ale trochę mało się dotąd tym interesowaliśmy – napisała w swojej książce.
Dr Horowitz przeprowadziła kolejny eksperyment i obserwowała, jak 36 psów reaguje na kontakt z własnym moczem w postaci czystej oraz własnym moczem uzupełnionym dodatkową wonią. Okazało się, że czworonogi bardziej skupiały się na wąchaniu zmodyfikowanego zapachu moczu. Wyniki badania potwierdziły tezę o istnieniu samoświadomości u psów.
Czytaj także: Kiedy ostatnio odrobaczałeś swojego psa? To ważniejsze niż myślisz. Robaki przechodzą na ludzi
Psy nie mają problemu z odróżnieniem pudla od owcy. Rozpoznają inne psy bez względu na rasę
Międzynarodowa Federacja Kynologiczna (FCI) wyróżnia obecnie 344 rasy psów. Niektóre są przedziwne i rzadko spotykane. Mimo to psy nie mają problemów z rozpoznaniem w nich dalekich kuzynów. Skąd wiedzą, że psem jest zarówno malutki maltańczyk, jak i ogromny bernardyn? Okazuje się, że psy rozpoznają się "po twarzy".W 2013 roku naukowcy z Uniwersytetu Paryskiego przetestowali zdolność dziewięciu psów do rozpoznawania innych ras psów na tle innych zwierząt. Badania dowiodły, że psy odróżniają inne psy od owiec, ptaków, niedźwiedzi, kun, kur i innych zwierząt.
Do testów wykorzystano dwa psy rasy border collie, labradora i kilka kundelków.
Każdego psa zamknięto w pomieszczeniu z dwoma ekranami. Wcześniej psy nauczono, żeby podchodziły do ekranu, na którym pojawia się wizerunek psa. Jeśli to zrobiły, dostawały przysmak. Zdjęcia psów wyświetlano na przemian z fotografiami owiec, ludzi, nietoperzy, świń i innych zwierząt.
Starano się, by zwierzęta były do siebie względnie podobne, np. białego pudla zestawiono z owcą, a border collie z krową, a chihuahuę z dużym gryzoniem. Psy wygrywały ten pojedynek. Ich wynik to 10/12, co oznacza, że psy nie tylko wiedzą, że są psami, ale potrafią rozpoznać psy wśród innych zwierząt. Wyniki badań opublikowano w magazynie Animal Cognition.
Psy mają świadomość własnego ciała. Wiedzą, że mają cztery łapy i ogon
Pewnie nie raz widziałeś jak pies wpada na słupek albo nie daje rady wskoczyć na stołek. Może wydawać się, że psy nie mają świadomości własnego ciała, ale rzeczywistość wygląda inaczej. Pies wie, że ma głowę, tułów, cztery łapy i ogon. Potwierdza to artykuł naukowy opublikowany w czasopiśmie Scientific Reports.Jak to sprawdzono? Naukowcy chcieli, by psy zaczęły postrzegać swoje ciała jako przeszkody, co dowiodłoby ich świadomości. Jak to zrobili? Rozłożyli w pokoju matę, do której przykleili zabawkę. Pies miał położyć się na macie i przynieść opiekunowi zabawkę.
Zabawka była przyklejona, więc pies nie mógł jej podnieść, gdy leżał na macie. Psy od razu zrozumiały problem i wstały. Tym samym wykazały ogromną świadomość własnego ciała. Nawet większą niż dzieci, które przechodzą ten test w wieku 24. miesięcy.
Twój pies wie, że nie jesteś psem. I tak cię kocha
Możesz czuć się "psim rodzicem", uważać swojego psa za synka lub córeczką, ale fakty są nieubłagane — twój pies wie, że nie jesteś psem. Skoro odróżnią pudla od owcy, to na pewno zdaje sobie sprawę z tego, że nie jesteś psem.Nie znaczy to jednak, że nie traktuje cię jak mamy albo taty. Skąd to wiadomo? Dowiodły tego badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Medycyny Weterynaryjnej we Wiedniu.
Badacze dali psu interaktywną zabawkę. W środku był ukryty przysmak. Gdy właściciel znajdował się w tym pomieszczeniu i zachęcał psa do zabawy, pies wykazywał znacznie większą motywację. Gdy właściciela nie było w pokoju, pies szybko rezygnował. Tak samo robiły dzieci, które badano w obecności rodziców.
To tzw. teoria "bezpiecznej bazy", która polega na tym, że dziecko znacznie chętniej eksploruje, gdy ma przy sobie kogoś, przy kim czuje się bezpiecznie. To dowodzi, że psy, mimo że wiedzą, iż są odrębnym gatunkiem, potrafią kochać, ufać i wyrażać to.