Nie żyje Adam Sandauer. "Życie poświęcił walce o prawa pacjentów"

Klaudia Łyszkowska
15 marca 2023, 19:56 • 1 minuta czytania
Zmarł Adam Sandauer, doktor fizyki, założyciel Stowarzyszenia Pacjentów "Primum Non Nocere", a wcześniej działacz opozycji antykomunistycznej. Zawdzięczamy mu ustawę o Rzeczniku Praw Pacjenta i prawach pacjenta.
Nie żyje Adam Sandauer. Fot. Mariusz Gaczynski / East News

Informację o śmierci dr. Adama Sandauera przekazano za pośrednictwem jego profilu w mediach społecznościowych. Tę wiadomość potwierdziła w rozmowe z PAP również jego żona. "Dziś, o godz. 15 odszedł od nas Adam Sandauer, dr fizyki i społecznik, syn Erny Rosenstein i Artura Sandauera. Życie poświęcił walce o prawa pacjentów i ofiar błędów medycznych. Polska zawdzięcza Mu ustawę o Rzeczniku Praw Pacjenta i prawach pacjenta". 

Adam Sandauer nie żyje

Adam Sandauer pochodził ze zasymilizowanej rodziny żydowskiej. Jego ojcem był pisarz Artur Sandauer, a matką malarka Erna Rosenstein.

Pod koniec lat 60. zaangażował się w druk i kolportaż ulotek dotyczących inwazji na Czechosłowację, jak i protestów po aresztowaniach studentów, do których doszło w wyniku Marca 1968. Został za to relegowany z uczelni.

Działacz opozycji antykomunistycznej

Kilka miesięcy później funkcjonariusze SB odkryli powiązania Sandauera z nielegalnym ruchem studenckim, jednak postępowanie przeciw niemu postępowanie karne umorzono w 1969 roku z powodu ogłoszenia amnestii. Po latach uznał nagonkę antysemicką za jeden z "najbardziej haniebnych epizodów w dziejach reżimu komunistycznego".

Na swojej stronie internetowej wspominał te czasy, pisząc: "Ludzie ci zazwyczaj czuli się Polakami i nawet nie znali hebrajskiego. Co gorsze, wcześniej niektórzy z nich odcięli się od własnych rodzin, gdy te po wojnie emigrowały do Izraela. Zbudzono uśpiony konflikt, obwiniając zasymilowanych Żydów o sytuację i społeczne protesty. Wyjechało wtedy z Polski kilkanaście tysięcy osób. Tylko nieliczni pojechali do Izraela. Chodziliśmy odprowadzać emigrujących znajomych na Dworzec Gdański, to robiło straszne wrażenie”.

W 1980 roku obronił pracę doktorską z fizyki w Polskiej Akademii Nauk.  W latach 90. zaangażował się w działalność KPN. Był między innymi doradcą tej partii ds. społecznych i ekonomicznych.

Założyciel Stowarzyszenia Pacjentów "Primum Non Nocere"

Został poszkodowany przez błąd lekarski, który doprowadził do pogorszenia się jego stanu zdrowia. Od tego czasu zaangażował się w pomoc osobom znajdującym się w podobnej sytuacji. W 1998 roku założył, a później przez wiele lat stał na czele Stowarzyszenia Pacjentów "Primum Non Nocere". Był również jednym z inicjatorów powołania obywatelskiej koalicji pod hasłem "Zdrowie prawem, nie towarem".

Od 2000 roku prowadził kampanię na rzecz utworzenia urzędu Rzecznika Pacjenta jako instytucji niosącej pomoc poszkodowanym, ofiarom błędów lekarskich. Taki organ powstał w 2008 roku. 

Andrzej Duda odznaczył Adama Sandauera Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski

W 2016 roku został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, który nadawany jest za wybitne zasługi położone w służbie państwu i społeczeństwu. W 2019 roku otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności.