Trzecia dawka szczepionki

Tyle, że moje pokolenie powoli oddaje pałeczkę millenialsom. A ci z kolei, nie obalali komunizmu, nie pamiętają dnia bez teleranku, i tak dalej. Co nie oznacza, że mają w życiu łatwiej. Udało nam się bowiem zbudować odpowiedź na te zjawiska, które znaliśmy. Nikt nie był w stanie przewidzieć, jakie skutki będą miały nasze decyzje. Agenda była dosyć prosta: oby nasze dzieci nie przeżywały tego co my. I choćby nie wiem jak bardzo nie zabrzmiało to ironicznie, a nawet cynicznie - udało nam się.

Wielokrotnie, tu, w NaTemat, poruszałam potrzebę rozwiązywania problemów na drodze dialogu. On utorował nam ścieżkę, którą podążaliśmy w stanie, o którym pisałam powyżej. Narzekaliśmy, protestowaliśmy, strajkowaliśmy, a potem pchaliśmy ten wózek do przodu. Nie zamierzam tu prowadzić ascetycznego wywodu na temat grzechów czy zaniechań ruchu związkowego i całej klasy politycznej. To już jest za nami. Wyzwanie polega na przekazaniu naszym następcom lekcji o przyczynach i skutkach, nie o winowajcach i bohaterach.

Wyzwaniem jest przestać bronić porządku, który wyparowuje na naszych oczach. To nieustanne przeciąganie liny pomiędzy liberalną demokracją, a tymi, którzy z różnych powodów są poza nomenklaturą, ramami czy wyznaczonymi przez nią granicami jest niebezpieczna. Nie ma już powrotu do tego co było, a to co przed nami jest nieprzewidywalne. To jest właśnie lekcja mojego pokolenia. Nie chcieliśmy żyć w PRL, a więc skierowaliśmy się ku Zachodowi. Przyjęliśmy go z całym dobrodziejstwem inwentarza, którego nijak nie potrafiliśmy oszacować, zważyć i ocenić.

Jesteśmy w stanie zapobiec powtarzaniu się historii, ale nie zatrzymamy powstawania rymów, które napiszą nasze dzieci i wnuki. Związki zawodowe mogą w tej sprawie uczynić bardzo dużo. Na przykład, możemy porozumieć się w kwestii zmniejszenia klina podatkowego. Wydaje się, że w tej sprawie mówimy z pracodawcami jednym głosem. Możemy zbudować szeroki front w sprawie reformy ochrony zdrowia. Moglibyśmy wesprzeć przemiany w systemie emerytalnym. Sprawić, że nauczyciel po studiach będzie godnie zarabiać. Ważnym jest, aby stanowione prawo było stabilne i nie rujnowało życia przedsiębiorstwom. Prawo, które jest niejasne prowadzi w efekcie do obniżenia standardów zatrudnienia. Powinniśmy sprzeciwić się zmianom w kontekście pracy zdalnej, która odetnie pracownice i pracowników od rozwoju społecznego, wpędzając wieli z nich w ramiona depresji, lęku i niepewności. Możemy i powinniśmy toczyć bój o zakaz eksmisji na bruk. O wszystkie te sprawy, które odzierają człowieka z resztek godności.

Mamy wpływ na maluczkie sprawy. One z kolei mogą się przyczynić do rozwiązania innych problemów. Przykładowo - gdybyśmy rozwiązali problem klina podatkowego, moglibyśmy zacząć rozmawiać o czasie pracy, wysokości urlopów wypoczynkowych i wielu innych. Świat pędzi swoim tempem. Tylko czasem dostajemy do ręki najważniejszy ze sterów. Na codzień przekręcamy te mniej ważne.

Nie dajmy się porwać sztormowi dezinformacji, w poczucie bycia poza przyczyną i skutkiem. Nie odbierzmy sobie poczucia wielkiej siły decydowania o małych sprawach. Nie odbierajmy sobie prawa do uczestnictwa we własnym życiu. Pozwólmy się zaszczepić własnemu rozsądkowi - w obronie przed nihilizmem, poczuciem bezsensu, dryfem bezsilności.