Jak rozpoznać autyzm?

Dlaczego tak trudno rozpoznać autyzm?
Autyzm często nie daje objawów do kilkunastu miesięcy życia dziecka, zaniepokojeni rodzicie widząc zmiany w zachowaniu dziecka, łączą je z podanymi lekami lub szczepionkami, często niesłusznie. Mózg ludzki jest plastyczny i od urodzenia rozwija się, jednak mózg autysyka po prostu w którym momencie rozwoju zbacza z typowej dla zdrowego dziecka ścieżki…

1. INTERAKCJE SPOŁECZNE
-brak zainteresowania innymi osobami, nie podążanie za wzrokiem drugiej osoby
-brak reakcji na swoje imię
-niedostosowany do okoliczności wyraz twarzy
-ograniczony zasób gestów (potrząsanie i/lub kiwanie głową, kołysanie się, klaskanie)
-brak świadomości wpływu własnego zachowania na innych
-brak umiejętności odczytywania stanów emocjonalnych innych ludzi
-błędna interpretacja tonu głosu i wyrazu twarzy drugiej osoby

2. KOMUNIKACJA
-nietypowy język (specyficzne wykorzystanie słów lub zwrotów)
-pozbawione sensu słowa
-zwracanie się do siebie z użyciem formy ‘Ty’
-odwracanie zaimków
-echolalia (powtarzanie zasłyszanych słów)
-nieprawidłowa wymowa
-nietypowa tonacja, głośność i barwa głosu
-brak zaangażowania w konwersacje z drugim człowiekiem

3.ZAINTERESOWANIA I FORMY AKTYWNOŚCI
-ograniczona zdolność do zabawy pozorowanej (‘na niby’)
-monotonia zainteresowań i form aktywności
-poświęcenie nadmiernej uwagi obiektom o dużej intensywności (dźwięku/loloru)
-brak kreatywności i wyobraźni
-opór/ napady złości przy zmianach rozkładu dnia/otoczenia
-machanie rękoma/ pstrykanie palcami/ kołysanie się/ uderzanie głową/ kręcenie się wokół własnej osi
-zmniejszona lub zwiększona wrażliwość na bodźce z otoczenia: głośne dźwięki
-niewrażliwość na ból
-fascynacja zapachami/ strukturą materiału
-wybitne lub wybiórcze uzdolnienia w jednej lub kilku dziedzinach (np. pamięć/ obliczenia matematyczne)

4. WSPÓŁWYSTĘPUJĄCE CHOROBY
-padaczka (18-29%)
-ADHD
-dyspraksja/ rozwojowe zaburzenie koordynacji
-dysleksja
-zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne
-fobie
-depresja/zaburzenia nastroju
-zaburzenia snu
-zaburzenia w odzywianiu/trudności w karmieniu
-stwardnienie guzowate
-zespół Downa
-zespół łamliwego chromosomu X
-zespół Smitha, Lemliego, Opita
-nerwiakowłókniowatość
-fenyloketonuria
-zespół CHARGE
-dystrofia mięśniowa
-niedokrwistość z niedoboru żelaza

5. DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
-globalne opóźnienie rozwoju
-upośledzenie słuchu/ wzroku
-specyficzne zaburzenia językowe
-mutyzm
-zespół Retta

M-CHAT
Odpowiedz na poniższe pytania dotyczące typowego zachowania Twojego dziecka. Postaraj się odpowiedzieć na każde pytanie. Jeśli któreś z zachowań występuje rzadko (np. zauważyłaś/eś je raz lub dwa razy), wybierz odpowiedź NIE.
1. Czy Twoje dziecko lubi być kołysane, np. na Twoich kolanach? Tak Nie
2. Czy Twoje dziecko wykazuje zainteresowanie innymi dziećmi? Tak Nie
3. Czy Twoje dziecko lubi się wspinać na różne przedmioty, na przykład schody? Tak Nie
4. Czy Twoje dziecko lubi się bawić w chowanego, w „a kuku”? Tak Nie
5. Czy Twoje dziecko kiedykolwiek udawało rozmowę przez telefon, bawiło się w opiekę nad lalkamilub udawało cokolwiek innego? Tak Nie
6. Czy Twoje dziecko kiedykolwiek używało swojego palca wskazującego w celu wskazania czegoślub poproszenia o coś? Tak Nie
7. Czy Twoje dziecko kiedykolwiek używało swojego palca wskazującego w celu wskazania czegoś,co je zainteresowało? Tak Nie
8. Czy Twoje dziecko potrafi bawić się małymi zabawkami (np. samochodziki, klocki),a nie tylko bierze je do ust, przesuwa czy rzuca? Tak Nie
9. Czy Twoje dziecko przynosi do Ciebie (rodzica) przedmioty, żeby Ci je pokazać? Tak Nie
10. Czy Twoje dziecko patrzy Ci prosto w oczy dłużej niż przez sekundę lub dwie? Tak Nie
11. Czy Twoje dziecko kiedykolwiek sprawiało wrażenie nadwrażliwego na dźwięki? (np. zatykało uszy) Tak Nie
12 Czy Twoje dziecko uśmiecha się, patrząc na Twoją twarz lub odpowiada uśmiechem na Twój uśmiech? Tak Nie
13. Czy Twoje dziecko Cię naśladuje? (np. czy naśladuje Twoje miny?) Tak Nie
14. Czy Twoje dziecko reaguje na swoje imię, kiedy je przywołujesz? Tak Nie
15. Czy Twoje dziecko popatrzy na wskazaną przez Ciebie zabawkę znajdującą się po drugiej stronie pokoju? Tak Nie
16. Czy Twoje dziecko chodzi? Tak Nie
17. Czy Twoje dziecko patrzy na przedmioty, na które Ty patrzysz? Tak Nie
18. Czy Twoje dziecko wykonuje nienaturalne ruchy palcami w pobliżu swojej twarzy? Tak Nie
19. Czy Twoje dziecko próbuje zwrócić Twoją uwagę na wykonywane przez siebie czynności? Tak Nie
20. Czy kiedykolwiek zastanawiałeś/zastanawiałaś się, czy Twoje dziecko jest głuche? Tak Nie
21. Czy Twoje dziecko rozumie, co mówią ludzie? Tak Nie
22. Czy Twoje dziecko czasem wpatruje się w przestrzeń lub chodzi bez celu? Tak Nie
23. Czy Twoje dziecko w przypadku zetknięcia się z czymś nowym, nieznanym patrzy na Ciebie w celu sprawdzenia Twojej reakcji? Tak Nie

© 1999 Diana Robins, Deborah Fein, & Marianne Barton
Według: Robins, D., Fein, D., Barton, M., & Green, J. (2001). The Modified Checklist for Autism in Toddlers:An initial study investigating the early detection of autism and pervasive developmental disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 31 (2): 131–144.
Instrukcje dotyczące oceny formularza M-CHAT

Wynik formularza uznaje się za nieprawidłowy, jeżeli co najmniej na 2 krytyczne pytania LUB na 3 dowolne pytania udzielono odpowiedzi wskazanej w kluczu zamieszczonym w tabeli. Odpowiedzi zawarte w tabeli wskazują na nieprawidłowość zachowania dziecka ocenianego za pomocą danego pytania. Odpowiedzi (2,7,9,13-15) odnoszą się do krytycznych pytań Nie wszystkie dzieci z nieprawidłowym wynikiem formularza spełniają kryteria rozpoznania zaburzenia ze spektrum autyzmu. Dzieci takie należy poddać bardziej szczegółowej ocenie w placówce specjalistycznej.
1. Nie 6. Nie 11. Tak 16. Nie 21. Nie
2. NIE 7. NIE 12. Nie 17. Nie 22. Tak
3. Nie 8. Nie 13. NIE 18. Tak 23. Nie
4. Nie 9. NIE 14. NIE 19. Nie
5. Nie 10. Nie 15. NIE 20. Tak

Tekst powstał na podstawie artykułu ‘Paediatrics and Child Health’ (2009; 19:55-59) Diagnosing autism Kirsty Yates, Anne Le Couteur
http://www2.gsu.edu/~psydlr/DianaLRobins/Official_M-CHAT_Website_files/M-CHAT_Polish.pdf