Dziadkowie i wnuki. Wspólna historia.

„Uczcie mnie, jakimi prawami rządzi się świat. Opowiadajcie o przeszłości, której jesteście częścią. Wasze doświadczenia to także moja historia.” - tak zaczyna się list do babć i dziadków, który jest jednym z przekazów kampanii społecznej „Dziadkowie i wnuki. Wspólna historia”. Jej celem jest uświadomienie wnukom, że życie i doświadczenia dziadków mogą być ważnym elementem ich tożsamości. Dziadkowie mogą być znaczącymi osobami w życiu dzieci i młodych ludzi również dlatego, że często kochają bezwarunkowo, mogą poświęcić wnukom swój czas i uwagę. Z pozytywnych, bliskich relacji z wnukami czerpią też niewątpliwie dziadkowie. Dzięki nim czują się ważni, lepiej rozumieją zmieniający się świat. Kampania stara się odpowiedzieć na pytanie, jak budować relacje między wnukami a dziadkami. Możecie być dla siebie ważni, twórzcie i pielęgnujcie tę więź! – to główne przesłanie.

Różnie to bywa z dziadkami i babciami. Czasem są daleko, czasem wcale nie mają czasu dla wnuków, bo ciągle są aktywni zawodowo i nie tylko. Czasem w skłóconych rodzinach międzypokoleniowe relacje są pełne napięć lub dystansu. Z niektórymi dziadkami wnuki łatwo znajdują wspólny język, a z innymi trudno im się porozumieć. Ale w relacji dziadkowie-wnuki jest jakaś magia. Splot unikanych cech tego związku - bezwarunkowość, bezinteresowność, oddanie, brak przytłaczającej odpowiedzialności – sprawia, że może on być dla obu stron bardzo ważny.

W Polsce relatywnie mała mobilność rodzin, generalnie trudne warunki mieszkaniowe i centralne miejsce rodziny w hierarchii wartości sprawiają, że zdecydowana większość Polaków ma częste i bliskie kontakty z dziadkami. Prawie trzy czwarte dorosłych Polaków przyznaje, że zawdzięcza coś swoim dziadkom, a w grupie młodych dorosłych (osób w wieku 18-24 lat) odsetek ten wynosi aż 88%. Polacy najczęściej są wdzięczni swoim dziadkom za opiekę i wychowanie, poczucie bycia kochanym, znajomość dziejów rodziny, zasady moralne oraz wiarę.

Zdarza się jednak, że przeszkodą w relacji dziadkowie-wnuki są relacje dziadków z własnymi dziećmi . „Rodzice są od wychowywania, dziadkowie – od rozpieszczania” – ile prawdy jest w tym przysłowiu? Mimo że dziadkowie nie postrzegają swojej roli w wychowaniu wnuków jako centralnej - uznają, że jest ona tylko uzupełnieniem roli rodziców – to często mają swoje zdanie, jak powinno się postępować w określonych sytuacjach wychowawczych. Zdarzają się sytuacje, gdy dziadkowie podważają zakazy rodziców. Często opowiadali o tym uczestnicy fokusów poprzedzających kampanię – zarówno w grupach dziadków, jak i wnuków.

Dziadek na więcej pozwala niż tato. Jak tato mi na przykład mówi, żeby czegoś nie ruszać, to dziadek na to: ee, weź sobie, co tam. [Wnuczka]

Ja nie zapomnę jak wnuczek, który mieszkał ze mną miał ze trzy latka. Przyszłam z pracy, zachodzę do łazienki, a on po ciemku stoi. Ja mówię - „co ty tu robisz?”, „niegrzeczny byłem i mam karę”, a ja mówię - „ale już dobranocka”, „ale tata mi nie pozwolił obejrzeć”, „to chodź, u babci popatrzysz”. [Babcia]

Przekazy kampanii „Dziadkowie i wnuki. Wspólna historia” adresowane do dziadków zachęcają ich do uczestniczeniu w życiu wnuków, poszukiwaniu wspólnych pasji i spędzania z nimi czasu. Również do bycia z nimi na dobre i na złe – wsparcie dziadków w trudnych sytuacjach w życiu dziecka może być niezastąpione. Ale wspieranie dzieci nie może podważać autorytetu rodziców. To oni są odpowiedzialni za sposób wychowania swojego dziecka. Mają prawo do popełnianie błędów i szukania własnych dróg.

Tworzenie wspólnej historii dziadków i wnuków może dziać się każdego dnia. Przez bycie razem, wspólnie spędzony czas. Ale też przez przekazywanie doświadczeń i opowieści, które budują ciągłość rodzinnej historii. Dzieci często nie wiedzą jak wiele historii zapisanych jest w przedmiotach, które wydają się zwyczajne, codzienne, a czasem wręcz bezużyteczne. A wystarczy pogadać z dziadkami i okazuje się, że w tych starych łyżwach leżących na strychu babcia jeździła po zamarzniętym Bałtyku w zimę stulecia, a zniszczoną kurtkę wiszącą od lat w szafie dziadek w młodości miał na sobie na koncercie Stonsów w Warszawie. Wtedy to poznał uroczą blondynkę, dzisiaj swoją żonę, a Twoją wnuczku babcię.
Ożywają przedmioty, życie dziadków staje się bliższe, pełne treści, toczy się opowieść budująca się więź i porozumienie. Pogadaj z dziadkami – to ważny przekaz kampanii, która wprawdzie startuje w Dniu Babci, ale jest aktualna zawsze. Wizja wspierającej się wielopokoleniowej rodziny i wielu znaczących, wspierających osób w życiu dziecka nie musi być idealna. Może po prostu tak być.

Kampania społeczna "Dziadkowie i wnuki. Wspólna historia"
Organizator: Fundacja Dzieci Niczyje
Patronat honorowy: Rzecznik Praw Obywatekskich
Partnerzy: TelePolska Sp. z o.o., Fundacja Orange, Komitet Ochrony Praw Dziecka - Warszawa, Stowarzyszenie "SOS dla Rodziny" w Szczecinie, Stowarzyszenie SIEMACHA, Stowarzyszenie „Bezpieczeństwo Dziecka”, Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka - Zielona Góra, Stowarzyszenie dla Dzieci i Młodzieży SZANSA

Agencja: Havas Worldwide Polska