Ludzie przeciw technologii

Ten fragment recenzji książki Jamie Bartletta, zamieszczonej w The Times, trafnie oddaje istotę naszych czasów. Demokracja na całym świecie przeżywa bowiem kryzys. W zapomnienie odeszły już czasy, kiedy debata polityczna wyglądała na prawdziwą debatę, starcie argumentów obu stron, intelektualny, równorzędny bój, który miał pobudzić myślenie wyborców, przekonać ich, bez używania emocji i uprzedzeń. A przecież demokracja, władza ludu, polega właśnie na władzy ludzi myślących, władzy ludzi, którzy pragną intelektualnego awansu, pragną rozwinąć swoje horyzonty, dzięki krytycznej analizie zdobytej wiedzy. Ludzi, którzy nie boją się zadawania pytań i zasłyszanych odpowiedzi. Istotą demokracji jest to, że głos oddany przez intelektualistę ma taką samą wagę, jak głos oddany przez robotnika. I system ten jest idealny tylko wówczas, gdy ten drugi chce poznać i zrozumieć argumenty pierwszego, kiedy chce go intelektualnie doścignąć. W zamian wyhodowaliśmy system, w którym intelektualista z własnej i nieprzymuszonej woli zrezygnował z samodzielnego myślenia.

Internet niebezpiecznie zbliżył ludzi. By nawiązać kontakt z dowolnie wybraną osobą wystarczy kilka kliknięć myszki, nie trzeba żadnych starań, większych zabiegów. Grono znajomych na portalach społecznościowych relatywizuje pojęcia „znajomy” i „przyjaciel”, a to z kolei prowadzi do osłabiania więzi międzyludzkich. Po cóż się starać, skoro zdobycie akceptacji jest takie proste? Tak samo dzieje się z naszymi wyborami. Ot, ktoś podpowiada nam nasze polityczne wybory. Rzetelna informacja zastępowana jest przez memy, które są uproszczeniami, podają gotową receptę naszych wyborów. A co gorsza, odpowiednia kompozycja memów wywołuje u ich odbiorcy wrażenie, iż uczestniczy w orwellowskim kwadransie nienawiści. Wystarczy pokazać nielubianego polityka w śmiesznej sytuacji, wystarczy pokazać jego skrzywioną twarz, by wzbudzić niechęć personalną, zamiast do określonej postawy i poglądów. Świetnie zorganizowana grupa ludzi jest w stanie przeprowadzić internetowy atak za pomocą memów i zmienić decyzję tysięcy wyborców. Tak właśnie stało się w trakcie kampanii referendalnej w Wielkiej Brytanii, tak samo stało się w czasie wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych, czy naszych wyborów z 2015 roku. Populistyczne, krótkie hasło, zręcznie skonstruowany mem i grupa dobrze opłacanych propagandzistów. Prosta metoda na sukces wyborczy powoli zmienia nasz świat. Wolność panująca w Internecie nie służy, jak widać, propagowaniu wiedzy czy zbliżaniu ludzi, ale obraca się przeciwko samej wolności.