Co to jest fitotron?

Sądzę, że na tytułowe pytanie nikt nie potrafi tak "z marszu" odpowiedzieć - poza wąskim gronem fizjologów roślin. A tymczasem krakowski fitotron właśnie kończy 50 lat i z okazji tego jubileuszu w najbliższy poniedziałek i wtorek (9 i 10 września 2019) odbędzie się szereg interesujących wykładów i prezentacji, zarówno dla naukowców, jak i dla zainteresowanych laików, zarówno dla dorosłych, jak i dla młodzieży. Warto poznać podany niżej program tej uroczystości, bo można się będzie dowiedzieć wielu ciekawych rzeczy o roślinach i o sposobach ich uprawy.

Na początku wyjaśnię, że fitotron to laboratorium do uprawy roślin, wyposażone w urządzenia do klimatyzacji, sztucznego oświetlenia i wentylacji. Można w nim symulować różne warunki klimatyczne i hodować rośliny tropikalne, albo przeciwnie - arktyczne. Ważne jest wyposażenie fitotronu w układy automatyki umożliwiające uzyskanie wymaganych warunków w odpowiednich cyklach dobowych lub wielodniowych. Duże znaczenie ma tu zwłaszcza możliwość dowolnego symulowania długości dnia i nocy, bo niektóre rośliny tworzą kwiaty gdy wykryją określoną długość dnia. Co więcej - rośliny potrafią ustalić, czy aktualnie dzień się wydłuża, czy skraca, bo taka sama długość dnia występuje dwukrotnie: na wiosnę i na jesieni - a kwiaty są tworzone tylko na wiosnę. W fitotronie można zaprogramować dowolną długość dnia i dowolną zmienność tej długości, więc można sprawdzić biologię roślin w różnych warunkach.

Fitotron może mieć w wersji mini formę zamykanej szafy, w której jest wyposażenie do wykonywania symulacji dowolnych warunków klimatycznych i fizycznych

ale może to być także - jak to ma miejsce w Krakowie - aż pięć klimatyzowanych komór, które różnią się od siebie wielkością powierzchni użytkowej, przeznaczeniem, jak również zakresem osiąganych temperatur. Szczegóły można przeczytać na stronie portalu Nauka w Polsce.

Czemu właśnie ja o tym piszę? Przecież nie jestem fizjologiem roślin!

Bo zaproszono mnie, żebym wygłosił referat podczas rozpoczęcia uroczystości 50-lecia krakowskiego fitotronu:

Pierwsze dwa slajdy tego referatu wyglądają tak:

Jeśli ktoś chce zobaczyć więcej - to zapraszam w najbliższy poniedziałek na otwarcie konferencji związanej z 50-leciem fitotronu. Miejsce i godzina są podane na pokazanym wyżej rysunku, będącym fragmentem zaproszenia. Pełny oficjalny program jest tutaj, a ja zapraszam Państwa nieoficjalnie, ale bardzo serdecznie.