Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) poinformowała o dwóch przypadkach zachorowań na polio na Ukrainie. WHO oraz UNICEF wraz z władzami Ukrainy podejmują działania, które mają zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa – podaje WHO.
Żelazne płuco – urządzenie, które ratowało życie dzieciom chorym na polio, u których wystąpiło porażenie mięśni oddechowych. Stosowane w pierwszej połowie XX w. Fot. Lindsey Fitzharris / Twitter
Zachorowało dwoje dzieci w wieku 4 lat i 10 miesięcy. Maluchy nie były szczepione przeciwko polio. Oba przypadki zachorowań wykryto w obwodzie zakarpackim, który graniczy z Polską, Rumunią, Węgrami, Słowacją.
Mało zaszczepionych
WHO uważa, że pojawienie się polio na Ukrainie spowodowane jest małą liczbą zaszczepionych dzieci przeciwko temu wirusowi. Liczba ta zmniejszała się sukcesywnie od 2008 r. W 2014 r. było to tylko 49 proc.. Obecnie wśród dzieci poniżej 1. roku życia na Ukrainie zaszczepionych jest jedynie 14,1 proc. Wynika to z braku szczepionek.
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby w krajach, których obywatele często podróżują na obszary, gdzie występuje polio, były wyczulone na ewentualne objawy tej choroby i utrzymywały na wysokim poziomie wyszczepialność przeciwko wirusowi polio. Jednocześnie przypomina, że do krajów, gdzie występuje ta choroba mogą podróżować jedynie osoby zaszczepione przeciwko polio.
Wirus polio nadal groźny
Polio, inaczej choroba Heinego–Medina, to wirusowa choroba zakaźna wywoływana przez wirus polio. Do XIX wieku występowała rzadko, później doszło do pandemii obejmującej głównie półkulę północną. Liczba zachorowań drastycznie spadła po wynalezieniu szczepionki przeciwko temu wirusowi. Na początku 2014 r. polio było ciągle endemiczne w Nigerii, Afganistanie, Pakistanie, a pojedyncze przypadki notowano w Etiopii, Kamerunie, Kenii, Somalii i Syrii.
Występuje kilka typów wirusa polio, najgroźniejszy jest typ 1, który doprowadza do ciężkich porażeń. Czas inkubacji wirusa, czyli od zakażenia do pojawienia się pierwszych objawów choroby to 9 do 12 dni.
Do organizmu wirus dostaje się drogą fekalno-oralną, a potem przez nabłonek jelit, gdzie się replikuje. Następnie atakuje pobliskie węzły chłonne i układ krwionośny. Jest to wiremia pierwotna i na tym etapie organizm może wytworzyć przeciwciała, które zahamują rozwój choroby. U osób, których układ odpornościowy nie poradził sobie z zakażeniem pojawia się wtórne zakażenie wirusowe, które jest już bardzo silne. Wirus rozprzestrzenia się po cały organizmie. Atakuje komórki ośrodkowego układu nerwowego, głównie rogów przednich rdzenia kręgowego, rdzenia przedłużonego i mostu.
Fatalne skutki
Choroba potrafi powodować niedowłady, porażenia kończyn. Porażenia są nieodwracalne, czasami prowadzą do deformacji ciała.
Objawy choroby to gorączka, niewydolność dróg oddechowych, bóle głowy, objawy podrażnienia opon mózgowo–rdzeniowych. Wirus może doprowadzić do porażenia mięśni oddechowych, co jest bezpośrednim zagrożeniem życia dla chorego. Istnieje również zespół post–polio, którego objawy to porażenie mięśni występujące 20-30 lat po zakażeniu.
Zdarza się również, choć niezwykle rzadko, że wirus polio atakuje mózg – doprowadza to do śmierci chorego.
Szczepmy dzieci
Najskuteczniejszą metodą zapobiegania zachorowaniu na polio jest szczepienie. W Polsce szczepienie przeciwko polio jest w kalendarzu szczepień obowiązkowych. Szczepionkę podaje się w kilku dawkach. Najpierw dzieci szczepione są preparatem zawierającym inaktywowane wirusy – jest ona podawana domięśniowo. Następne dawki szczepionki to preparat doustny z żywymi wirusami, które zostały pozbawione swojej zjadliwości.
Szczepionka stosowana doustnie, choć wywołuje wiele kontrowersji, jest uznawana przez epidemiologów za lepszą od szczepionki stosowanej domięśniowo. Preparat doustny wywołuje nie tylko odporność ogólnoustrojową ale również miejscową. Zaletą jest tu także droga podania, która jest nie bez znaczenia na terenach, gdzie brakuje personelu medycznego.
