Jak wygląda dieta wątrobowa? Czego unikać przy uszkodzonej wątrobie? [PORADNIK]
redakcja naTemat
08 kwietnia 2022, 11:05·4 minuty czytania
Publikacja artykułu: 08 kwietnia 2022, 11:05
Wątroba jest narządem, który potrafi się zregenerować, nie oznacza to jednak, że możemy obciążać ją bez konsekwencji. Uszkodzenie wątroby może prowadzić do takich chorób jak: marskość, zapalenie, stłuszczenie wątroby, a nawet do nowotworu. Co można jeść, a czego nie, przy diecie wątrobowej?
Wątroba jest jednym z najważniejszych narządów w organizmie człowieka, pełniącym szereg niezwykle istotnych funkcji.
Dieta wątrobowa jest stosowana w celu wsparcia pracy narządu powinna być skonsultowana z lekarzem.
Co można jeść przy chorej wątrobie, a jakie produkty należy wykluczyć z jadłospisu? Jakie są zasady diety wątrobowej?
Jakie znaczenie ma wątroba dla organizmu?
Wątroba jest jednym z najważniejszych narządów w naszym organizmie. Odpowiada za metabolizm, uczestniczy w syntezie krzepnięcia krwi, a także bierze udział w procesie detoksykacji szkodliwych substancji. Dzięki niej krew jest wolna od toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. Wątroba magazynuje również witaminy i żelazo. Ma ona jeszcze jedną wyjątkową zdolność – potrafi się sama regenerować.
Jednak możliwości regeneracyjne wątroby nie są nieograniczone. W przypadku poważniejszego uszkodzenia narządu bądź jego nadmiernego obciążenia dochodzi do znacznego powiększenia wątroby, która wywiera nacisk na żołądek i jelita. Wówczas pojawiają się dolegliwości układu pokarmowego.
Do najczęściej występów schorzeń wątroby można zaliczyć:
Choroby wątroby wymagają specjalnego leczenia pod okiem lekarza. Ważna jest również dieta, która sprawi, że czynniki wpływające na obciążenie wątroby zostają ograniczone.
Dieta wątrobowa stosowana jest w ramach leczenia, ale również jako działania profilaktyczne. Celem takiej diety jest ograniczenie czynników uszkadzających i obciążających wątrobę, wsparcie jej pracy i wyrównanie niedoborów żywieniowych.
Taka dieta wpływa na polepszenie trawienia oraz wchłaniania składników odżywczych, co w konsekwencji prowadzi do regeneracji miąższu wątroby.
Jaką dietę wątrobową stosować?
Nie ma jednej, uniwersalnej diety wątrobowej. Lekarz lub dietetyk, który będzie układał taką dietę zwróci uwagę m.in. na rodzaj schorzenia i stopień uszkodzenia narządu.
Dieta wątrobowa opiera się na kilku podstawowych zasadach, które można wdrożyć również jako profilaktykę. Przestrzeganie tych zasad pomoże usprawnić funkcjonowanie wątroby.
Do głównych objawów, które powinny nas skłonić do zmiany diety, zalicza się:
niestrawność;
niskie ciśnienie tętnicze;
nagłe osłabienie organizmu;
zbyt szybkie męczenie się;
zaburzenia w obrębie krzepnięcia krwi.
spadek nastroju;
żółtaczkę;
padaczkę.
Czytaj także:
Zasady diety wątrobowej
Ustalenie diety wątrobowej wymaga indywidualnego podejścia. Należy wziąć pod uwagę dotychczasowe nawyki żywieniowe.
Skuteczna dieta wątrobowa powinna być lekkostrawna, należy w niej ograniczyć tłuszcze, zwłaszcza zwierzęce. Osoba na takiej diecie powinna unikać cukrów prostych. Kolejną zasadą jest komponowania posiłków, które zawierają większą ilość lekkostrawnego białka.
Przy diecie wątrobowej należy zredukowanie ilości używanej soli, gdyż sprzyja ona zatrzymywaniu płynów w organizmie.
Zalecenia dla osób, które chcą zadbać o swoją wątrobę:
jedz 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach.
jedz śniadania do godziny po przebudzeniu, a kolacji nie później niż 2-3 godziny przed snem;
unikaj alkoholu, który może doprowadzić do niebezpiecznego stłuszczenia, marskości lub uszkodzenia toksycznego wątroby;
pij co najmniej 1,5 litra płynów dziennie, najlepiej wody;
nie jedz przetworzonych produktów;
pamiętaj o zrównoważonej ilość tłuszczu w diecie;
zadbaj, aby posiłki były świeże i ciepłe, nie powinno być ani za gorące, ani za zimne;
przygotowuj potrawy na parze lub na wodzie, bez tłuszczu;
unikaj smażenia potraw, zwłaszcza w głębokim tłuszczu i panierkach;
unikaj ostrych przyprawy oraz soli, wybieraj raczej łagodne przyprawy, np. melisę, majeranek, wanilię.
przygotowuj posiłek zaraz przed podaniem, unikaj odgrzewania produktów;
wzbogacaj dietę o metioninę, cholinę oraz witaminy B2, C i E – ograniczają one odkładanie lipidów w wątrobie, zmniejszają jej stłuszczenie i przyspieszają oczyszczanie wątroby;
unikaj przejadania się;
jedzenie powoli i bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając, bez połykania dużych kęsów.
Czytaj także:
Stosując dietę wątrobową należy pamiętać, aby warzywa znajdowały się w co najmniej w trzech posiłkach dziennie, a owoce w maksymalnie dwóch. Nie zaleca się jedzenia owoców jako ostatniego posiłku. Dodatkowo należy spożywać 2-3 porcje chudego niesłodzonego nabiału dziennie oraz 3 porcje ryb w tygodniu. W diecie wątrobowej należy ograniczyć słodycze, dozwolone się nie częściej niż 1-2 razy w tygodniu, jednak w małych ilościach.
Czego nie można jeść na diecie wątrobowej?
W trosce o kondycję wątroby należy wyeliminować lub ograniczyć szereg produktów, zostały one podane w poszczególnych kategoriach:
produkty zbożowe – otręby pszenne, pieczywo cukiernicze, chleb razowy i żytni, pieczywo z otrębami, bułki maślane;
mleko i produkty mleczne – tłuste mleko i przetwory zawierające powyżej 2 proc. tłuszczu, mleko skondensowane, sery żółte, pleśniowe i topione, tłuste sery twarogowe;
mięso – tłusta wieprzowina, baranina, tłuste mięso wołowe, mięso z kaczki i gęsi, mięsa mocno peklowane;