To choroba infekcyjna jest częściej bezpośrednią przyczyną śmierci przewlekle chorej osoby, a nie choroba podstawowa – mówi prof. Iwona Paradowska-Stankiewicz. Zachęca seniorów do szczepień przeciwko grypie, COVID-19 i RSV. Szczepionka przeciw RSV właśnie weszła do kalendarza szczepień zalecanych dla seniorów. To jedyna ochrona przed RSV, bo nie ma skutecznych leków, gdy dojdzie do zakażenia.
Reklama.
Podobają Ci się moje artykuły? Możesz zostawić napiwek
Teraz możesz docenić pracę dziennikarzy i dziennikarek. Cała kwota trafi do nich. Wraz z napiwkiem możesz przekazać też krótką wiadomość.
Gdy nie ma skutecznego leku na RSV, szczepienie przeciw temu wirusowi zyskuje szczególną rolę. Szczepienie jest zalecane dla seniorów, bo ich odporność spada z wiekiem. Tadeusz Koniarz/REPORTER/ East News
Reklama.
Wirus RSV zagraża nie tylko małym dzieciom, ale też seniorom. Szczepienie odgrywa szczególną rolę w profilaktyce zakażeń RSV u osób starszych, ponieważ brak skutecznych leków na tę infekcję - podkreślają eksperci.
Z danych, które przedstawili podczas spotkania dla dziennikarzy na temat szczepień, wynika, że w Europie wśród osób powyżej 60. roku życia co roku jest ok. 3 mln przypadków ostrych zakażeń dróg oddechowych wywołanych przez RSV (syncytialny wirus oddechowy).
Prowadzą one do ponad 270 tys. hospitalizacji i ok. 20 tys. zgonów w szpitalu. Z kolei z danych pochodzących z USA wynika, iż jedna czwarta seniorów umiera w ciągu roku po hospitalizacji z powodu infekcji RSV.
– Nie wiemy, jaka jest liczba zachorowań wywołanych przez RSV w Polsce, ponieważ nie monitorujemy takich danych – przyznaje otwarcie konsultant krajowa ds. epidemiologii, prof. NIZP PZH-PIB Iwona Paradowska-Stankiewicz.
W Polsce bowiem rzadko wykonuje się testy potwierdzające zakażenie danym patogenem.
Brakuje też wiarygodnych danych co do przyczyny zgonów. Według dra hab. n. med. Tadeusza Zielonki z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego te dane są "zafałszowane statystycznie", bo "lekarze źle rozpoznają na kartach przyczyny zgonu". Podają jako przyczynę zatrzymanie krążenia, zamiast przyczyny pierwotnej, jaką była infekcja.
Jeszcze bez lub ze słabnącą odpornością
Prof. Tomasz Targowski, konsultant krajowy w dziedzinie geriatrii, zwraca uwagę, że w porównaniu z grypą wirus RSV jest bardziej zabójczy - powoduje więcej zgonów.
Dotychczas jednak o wirusie RSV mówiło się głównie w odniesieniu do dzieci i zagrożenia, jakim ta infekcja jest dla najmłodszych do 2. roku życia, a szczególnie dla wcześniaków.
– Tymczasem wirus RSV jest groźny dla najmłodszych i najstarszej populacji, ponieważ u dzieci pełna odporność jeszcze się nie wytworzyła, a w przypadku populacji seniorów – słabnie - wskazał dr hab. Tadeusz Zielonka.
A średnia długość życia wzrosła i seniorów mamy coraz więcej. Jak tłumaczy dr Tadeusz Zielonka, jeszcze 30 lat temu średnia długość życia była niższa i w przypadku mężczyzn wynosiła ok. 66 lat. Wiele osób nie dożywało więc wieku, gdy wirus RSV zaczyna być groźny.
Jednak obecnie sytuacja się zmieniła. Mamy coraz więcej osób w wieku 70 czy 80 lat i w związku z tym jest więcej przypadków ciężkich zakażeń RSV wśród seniorów.
Są to pacjenci, którzy wymagają hospitalizacji, nierzadko na oddziale intensywnej terapii. Ryzyko pobytu w szpitalu z powodu zakażenia RSV rośnie u pacjentów z chorobami współistniejącymi jak np. astma, cukrzyca czy choroby serca.
A w Polsce - jak podaje prof. Tomasz Targowski - większość seniorów po 70. roku życia ma choroby współistniejące. Dlatego ryzyko związane z wirusem RSV u polskich seniorów jest tym większe.
W czerwcu 2023 Europejska Agencja Leków (EMA) dopuściła do obrotu szczepionkę przeciw RSV dla osób w wieku 60 lat i starszych. W badaniu jej skuteczność w zapobieganiu zapaleniu dolnych dróg oddechowych wywołanemu przez RSV wyniosła średnio 82,6 proc.
Jak podkreśla prof. Iwona Paradowska-Stankiewicz, skuteczność szczepionki rosła wraz z wiekiem. U osób starszych z co najmniej jedną chorobą współistniejącą, np. cukrzycą czy chorobą serca - wynosiła aż 94,6 proc.
– W przypadku grypy czy COVID-19 mamy szczepienia, ale mamy też leki przeciwwirusowe, podczas gdy na RSV nie mamy takich leków – zwraca uwagę dr hab. Tadeusz Zielonka.
Stąd tak istotną rolę odgrywa dostępne od niedawna szczepienie profilaktyczne i zapobieganie zakażeniu, a tym samym zmniejszenie ryzyka zgonu z powodu RSV.
Nowa szczepionka dla seniorów już od 1 października znalazła się na liście szczepień zalecanych dla dorosłych w Polsce.
Ochrona kokonowa
Szczepienie w określonej grupie wiekowej daje też efekty w innych grupach. W przypadku immunizacji dzieci korzyści odnoszą również seniorzy, bo zaszczepione dzieci nie zakażają swoich dziadków.
Teraz dziadkowie - szczepiąc się przeciw RSV - będą mogli chronić nie tylko siebie, ale także swoje wnuki przed tym wirusem.
Zalecane, czyli nierefundowane
Eksperci mówią jednym głosem, że aby ze szczepienia przeciw RSV czy innych szczepień zalecanych dla dorosłych, jak np. przeciw półpaścowi czy krztuścowi skorzystało wielu seniorów, potrzebna jest edukacja w tym zakresie, ale także refundacja.
Na razie szczepienie przeciw RSV trafiło na listę tych zalecanych, a więc nierefundowanych.
– Szczepienia zalecane powinny być bezpłatne. Inaczej dajemy sprzeczne sygnały – przekonuje dr hab. Tadeusz Zielonka.
Eksperci nie mają też wątpliwości, że refundacja takich szczepień dla seniorów to inwestycja, która się zwróci. Spadnie bowiem liczba kosztownych hospitalizacji z powodu infekcji RSV.
– Osoby dorosłe, aby mogły cieszyć się dłuższym zdrowiem, mają możliwość zabezpieczenia się poprzez szczepionki przed różnymi chorobami zakaźnymi – wskazuje prof. Iwona Paradowska-Stankiewicz.
Żyjemy coraz dłużej i chcemy żyć coraz dłużej w zdrowiu. Warto więc w nie inwestować.
Dziennikarka działu Zdrowie. Ta tematyka wciągnęła mnie bez reszty już kilka lat temu. Doświadczenie przez 10 lat zdobywałam w Polskiej Agencji Prasowej. Następnie poznawałam system ochrony zdrowia „od środka” pracując w Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia. Kolejnym przystankiem w pracy zawodowej był powrót do dziennikarstwa i portal branżowy Polityka Zdrowotna. Moja praca dziennikarska została doceniona przez Dziennikarza Medycznego Roku 2019 w kategorii Internet (przyznawaną przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia) oraz w 2020 r. II miejscem w tej kategorii.
