Polska ma jako zaborca długą tradycję: Zaolzie, Wileńszczyzna i… Praga. To wszystko w XX wieku

Nie zawsze jednak zajmowanie terytorium ościennych krajów wydawało się tak abstrakcyjne. I to nie tylko przed II wojną światową. Bo jak, jeśli nie zachowaniem zaborcy można nazwać inwazję wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację w 1968 roku? Stłumienie Praskiej Wiosny to jeden z najczarniejszych epizodów PRL-u.

Ponad 600 tys. żołnierzy z ZSRR, Polski, Węgier, Bułgarii i NRD w nocy z 20 na 21 sierpnia rozpoczęło Operację Dunaj. Bilans był tragiczny – 48 ofiar śmiertelnych (ostatecznie do końca okupacji 108). Ofiarą operacji był też Ryszard Siwiec, który w akcie protestu podpalił się w czasie ogólnopolskich dożynek na Stadionie Dziesięciolecia. Do dzisiaj przed Stadionem Narodowym stoi pomnik upamiętniający to tragiczne wydarzenie.

Wcześniej interwencje polskich wojsk nie wywoływały tak drastycznych protestów – wręcz przeciwnie. Uczestnicy tzw. buntu Żeligowskiego, czyli po prostu inwazji na Wileńszczyznę w 1920 roku, byli fetowani jak bohaterowie. Bo właściwie wszystkie stronnictwa polityczne chciały odzyskania terenów dzisiejszej Litwy. Po pierwsze były one zamieszkiwane przez Polaków, po drugie jako odwet za kolaborację Litwinów z bolszewikami.

Powstrzymywały nas przed tym zobowiązania międzynarodowe. Dlatego brygadier Piłsudski polecił zbuntować się swojemu zaufanemu współpracownikowi, pochodzącemu z Wilna gen. Lucjanowi Żeligowskiemu. W obliczu ogromnej przewagi Polaków zajęto Litwę Środkową i Wilno właściwie bez ofiar, szybko tworząc marionetkowe państewko. Po półtora roku zostało ono formalnie włączone do Rzeczypospolitej.

Trudną historię mamy także z naszymi południowymi sąsiadami. Oczywiście najbardziej znany to udział w Konferencji Monachijskiej i zajęcie Zaolzia. W 1938 roku Polska stanęła w jednym szeregu z III Rzeszą i Adolfem Hitlerem. Na odzyskanie terenów, które według wielu po prostu się Polsce należały, czekano niemal 20 lat.

Bo spory o granicę z Czechosłowacją trwały właściwie od końca I wojny światowej. Najostrzejszą formę przyjął konflikt o Śląsk Cieszyński, który w 1919 roku przyjął formę zbrojną. Ale to nasi południowi sąsiedzi przeważali liczebnie i zajęli Zaolzie. Sporne terytoria były łakomym kąskiem dla obu państw, bo miały rozwinięty przemysł i niemałe zasoby naturalne. Dlatego fakt, że leżą po drugiej stronie granicy był solą w oku polskich polityków.

Dzisiaj to na szczęście tylko odszczepieńcy, a których marzy Kreml, a nie autorzy naszej polityki zagranicznej.