Pytał redaktorów Faktu, czy im odje*ało. Piotr Maślak: Pierwszy raz przekląłem na antenie

Tak. Gdy wziąłem do ręki Fakt jeszcze przed programem, pomyślałem, że w ogóle nie będę o nim mówił. Później stwierdziłem, że powiem, ale trochę łagodniej. Ostatecznie uznałem, że to chyba jest taki moment, że łagodniej się nie da. Bo kiedy powie się łagodnie, nie będzie żadnego efektu. A jeśli powiesz to, co naprawdę myślisz, co ciśnie się na język, to może ktoś się nad tym zastanowi. Może to wywoła jakąś reakcję.

Reakcja była zaskakująca. Zwykle spodziewam się także fali krytyki, a tu nie spotkałem się z żadną reakcją negatywną. Oczywiście dostałem bardzo dużo SMS-ów, wiadomości na Facebooku, telefonów.

Mówili, że może nie powinno się przeklinać, ale że wreszcie ktoś nazwał rzeczy po imieniu. Była to bardzo ostra reakcja wobec redaktorów Faktu.

Oczywiście, że nie. Mało tego, nawet inni dziennikarze próbowali wywołać do odpowiedzi na Twitterze pana Felusia, redaktora naczelnego Faktu. Nie było reakcji.

Ja nie wiem, czy to co napisał Sławek Jastrzębowski jest próbą obrony. Albo pan Jastrzębowski udaje, że nie zna historii tego zdjęcia, albo usiłuje zrobić kretynów ze swoich obserwujących na Twitterze. Nie sądzę, aby nie wiedział, że to zdjęcie zrobiono w jakże innych okolicznościach – po eksplozji wulkanu, w której zginęło 24 tys. osób. Ilustrowało kataklizm, o którym mówiły media na całym świecie, a nie jednostkową tragedię. To dotyczyło wielkiego problemu. Sławek Jastrzębowski musi też wiedzieć, że to zdjęcie spotkało się z lawiną krytyki i dużo gorętszą dyskusją na temat standardów etycznych. Rozumiem z drugiej strony, że ktoś sięga po epitety, kiedy brakuje mu argumentów. To jest problem, który pan Jastrzębowski ma ze sobą.

To tłumaczenie trochę przewidywalne. Rozmawiałem na ten temat w Radiu TOK FM z Piotrem Mieśnikiem, autorem książki "Zeznania hieny". Przewidział, że takie będzie tłumaczenie, bo jest to wpisanie w strategię firmy. Mieśnik sam pisał teksty redakcyjne w podobnych sytuacjach i wiedział, bo miał to narzucone, jak taki tekst ma wyglądać. Takie osoby jak pan Feluś muszą się w jakiś sposób tłumaczyć, ale do mnie to nie przemawia. Nie ma tu żadnej sytuacji nadzwyczajnej, tylko jednostkową, okrutną zbrodnię. Problem prawdopodobnie chorego psychicznie człowieka i dramat dziewczynki i jej rodziny. Gdyby takie zdjęcie ukazało się w kontekście wielkiej tragedii, eksplozji, katastrofy pociągu, wtedy moglibyśmy zastanawiać się, czy jest to sytuacja nadzwyczajna. A i tak uważam, że to nie usprawiedliwiałoby publikacji takiego akurat zdjęcia. Tym bardziej myślę, że nikt nie uzna tego tłumaczenia za logiczne i warte tej konkretnej sytuacji.

Myślę, że przychodzi taki moment, kiedy czytelnik może zagłosować. Jest taka żelazna zasada w telewizji, żeby nie publikować zbyt drastycznych zdjęć.

Z tego że widz, który widzi zbyt drastyczne zdjęcia głosuje pilotem i zmienia kanał. Ja bym chciał, żeby podobnie robili czytelnicy. Że przychodzi taki moment, że gazeta przekracza wszelkie dopuszczalne normy etyczne, moralne. Kiedy czytelnicy powinni podjąć decyzję – nie kupując takiej gazety. Liczę na to, że czytelnicy Faktu przestaną go kupować, czytelnictwo spadnie i właściciel podejmie stosowne decyzje.

Słyszałem dziś, że jak sprzedaż spada o pięć procent, to stołek redaktora naczelnego tabloidu staje się gorący. Liczę, że sprzedaż Faktu spadnie i ktoś w Szwajcarii to dostrzeże i że może zacznie inaczej budować pozycję swojej gazety.

Wiele osób próbuje dziś wymusić na mnie taką deklarację. Ale ja jej nie złożę, bo uważam, że tego rodzaju prasa jest bardzo potrzebna. Pamiętam Super Ekspress, kiedy jego redaktorem naczelnym był Grzegorz Lindenberg. To była świetna, profesjonalnie robiona, kolorowa gazeta skierowana do mniej wymagających czytelników. Taka pozycja na rynku jest potrzebna. Ja wierzę w mądrość czytelników i mam nadzieję, że będą mieli już dość pławienia się w ludzkich tragediach i dramatach. Przychodzi moment, że każdy potrzebuje bardziej przemyślanych i wiarygodnych treści.

Rozumiem filozofię Faktu, budowania czytelnictwa czy swojej pozycji ekonomicznej na emocjach. Ona działa. Ale z badań wynika, że na negatywnych emocjach buduje się bardzo krótkotrwałe przywiązanie. Dużo efektywniejsze i skuteczniejsze jest budowanie przywiązania na emocjach pozytywnych. To się sprawdza za oceanem, wierzę, że sprawdzi się i u nas.

Moi przełożeniu w Radiu TOK FM stoją za mną murem. I jestem im za to bardzo wdzięczny. Nie mam wątpliwości, że nie powinno się przeklinać na antenie. Dla nich także to oczywiste, ale w tej akurat sprawie w pełni mnie rozumieją. Mówimy jednym głosem.

Wolałbym nie wywoływać REM, bo może być tak, że postanowią mnie ukarać [śmiech]. Oczywiście, że powinna być reakcja, ale sposób w jaki Rada może ukarać Fakt nigdy nie będzie adekwatny do tego, co Fakt robi. Oni mogą zrobić z tego tylko jeszcze większą sensację i jeszcze bardziej podnieść swoją sprzedaż.

Mam wrażenie, że Robert Feluś będzie robił to, co robi. Próbuje ratować swój dziennik przed spadającym wciąż nakładem. Mam nadzieję, że sposób w jaki go ratuje spowoduje, że ten nakład nadal będzie spadał i w końcu coś się w tej gazecie zmieni. Nie sądzę, aby w ciągu najbliższych dni redakcja dokonała jakiegoś odwrotu od tego, co robiła przez ostatnie miesiące czy lata. Może na kilka dni będą sięgać po mniej drastyczne, mniej wulgarne zdjęcia, ale później będą robili swoje.