Po co zajmuje się niezamieszkane budynki, czyli kim są skłotersi?

Marek Piekarski, członek Federacji Anarchistycznej, który kiedyś mieszkał na skłocie mówi, ze zajmowanie pustostanów jest odpowiedzią na politykę mieszkaniową w naszym kraju. Zwraca uwagę na to, że w każdym dużym mieście są tysiące pustostanów, a jednocześnie ludzie nie mają gdzie mieszkać (w samym Poznaniu jest ich ok. 30 000). Jego zdaniem, blokuje się budowę mieszkań socjalnych i komunalnych w celu sztucznego napędzania popytu na nowe deweloperskie mieszkania. Piekarski kredyt hipoteczny postrzega jako nową formę niewolnictwa. Skłoting jest jedną z możliwych odpowiedzi na ten stan, wyrazem buntu i sposobem na zmianę.

Jako przykład skuteczności tego typu form oporu przytacza Holandię i Włochy, gdzie w latach 70. i 80. ruchy skłoterskie miały wymiar masowy, dzięki czemu były w stanie wywrzeć skuteczny nacisk na zmianę prawa. Nasz rozmówca wierzy, że gdyby pokaźna część ludzi zamiast brać kredyt i się zadłużać na całe życie, masowo skłotowała pustostany, także w naszym kraju podejście władz do kwestii mieszkaniowych zmieniłoby się.

Ale są i tacy, którzy traktują ich inaczej. Katarzyna Kretkowska, Wiceprzewodnicząca Rady Miasta Poznania oraz Komisji Oświaty i Wychowania w rozmowie nami mówi, że Federacja Anarchistyczna od lat prężnie działa w Poznaniu. Radna docenia prospołeczne nastawienie skłotersów i wiele ich działań ocenia jako pozytywne i służące mieszkańcom. Potwierdza, że skłoty są ośrodkami życia społecznego, a także ośrodkami kultury. Zauważa, że ludzie stamtąd podejmują wiele inicjatyw na rzecz Poznaniaków i pomagają im w różny sposób. Biorą obecnie także czynny udział w pracach nad uchwaleniem założeń studium zagospodarowania społecznego, które jest bardzo ważne dla tego jak będzie wyglądała polityka mieszkaniowa miasta w najbliższych latach. Kretkowska zaznacza, że tego typu środowiska podejmują także działania na rzecz ochrony miejscowego środowiska.

Bardzo często skłoty organizują ogólnodostępne biblioteki czy rowerownie, gdzie można naprawić swój jednoślad. Weekendy natomiast przeznaczane są pod koncerty i różnorodne gatunkowo imprezy. W tym ostatnim wypadku ubocznym celem jest także przybliżenie zwykłym ludziom skłotu, o którym najczęściej nie mają pojęcia i który sobie w mocnym oderwaniu od rzeczywistości wyobrażają jako swoistą melinę, pełną ludzi nie mających żadnego zajęcia.

Codzienne życie na skłocie – jeśli nie brać pod uwagę groźby eksmisji – niczym prawie się nie różni od mieszkania w inny sposób. Jedyną istotną różnicą jest wspólnotowość – którą można postrzegać jako ułatwiającą wiele rzeczy – razem robi się zakupy, troszczy o rachunki za media, wspólnie spożywa posiłki, nie trzeba się martwić o to, że nie będzie się miało z kim zostawić psa. Skłotersem raczej jednak nie jest się przez całe życie, dla sporej części jest to kilkuletnia przygoda, są też tacy, którzy raz po raz do takiego trybu życia wracają. Jak zauważył jeden z moich rozmówców Marek Piekarski, bycie skłotersem jest tylko składową bycia anarchistą i to ta ostatnia postawa ma szerszy wymiar.