Matka jest tylko jedna. Ale książek, piosenek i jej portretów tysiące. Nic dziwnego. Choć w Polsce Dzień Matki jest obchodzony od 1914 roku, to początki święta sięgają czasów starożytnych Greków i Rzymian. Matki – boginie, czy panie domu, od zawsze miały silną pozycję w kulturze. Jeśli będziecie dziś obok swoich mam, pędźcie do księgarni i kupcie im dobrą książkę. Wręczcie bukiet kwiatów i wyciągnijcie na spacer, a wieczorem obejrzyjcie razem film. Jeśli nie uda wam się spotkać, stwórzcie składankę „maminych” utworów na YouTube i wyślijcie jej mailową laurką. Propozycji jest wiele. Zobaczcie sami.
Wiersze: 1) Bronisława Ostrowska „Macierzyństwo”
Krótki wiersz młodopolskiej poetki. Podmiot liryczny – matka, dziwi się, że była w stanie wydać na świat nowego człowieka, w oczach którego zamiast obrazu siebie, dostrzega nowe, tajemnicze oblicze. 2) Zbigniew Herbert, "Matka"
3) Konstanty Ildefons Gałczyński „Spotkanie z matką”
4) Leopold Staff „Matka”
Dwie małe dziewczynki obserwują, jak młoda kobieta karmi niemowlę. Jej zielona szata ozdobiona jest roślinnym ornamentem. Nietrudno zauważyć tu nawiązanie do natury, wiosny, cyklicznego odradzania się przyrody. Kobieta jest jak Demeter. Intrygujące są też twarze trzech postaci, których uderzające podobieństwo można dostrzec od razu. Może to ta sama kobieta, a może wspólne cechy mają symbolizować stopniowe dorastanie dziewczynki do macierzyństwa? 6) Paul Cézanne, „Macierzyństwo na tle cyprysa”
7) James Whistler, ”Portret matki”
8) Henryk Siemiradzki, ”Portret matki artysty”
9) Fryderyk Pautsch, „Matka z dzieckiem”
Bohaterkami albumu są kobiety, które zdecydowały się na macierzyństwo mimo choroby nowotworowej. Wygrały podwójnie. Urodziły zdrowe dzieci i zaczęły nowe życie – życie matki. Zdjęcia boskich matek od razu przywodzą na myśl skojarzenie z ikonografią religijną, ale bohaterki zostały przedstawione codziennych sytuacjach.
11) Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Matka. Niesmaczna sztuka w dwóch aktach z epilogiem"
Głównym motywem sztuki jest relacja matki i syna. Janina Węgorzewska, podstarzała i zrujnowana wdowa-arystokratka zarabia na życie ręcznymi robótkami. Utrzymuje dwudziestokilkuletniego syna Leona - filozofa. Matka poświęca się dla pierworodnego i jednocześnie czyni mu z tego powodu wyrzuty. Pije wódkę i bierze morfinę, używek dostarcza jej zresztą sam Leon. Janina i Leon wypełniają swoje życiowe role z doskonałą świadomością gry, jaka się między nimi odbywa. "Matka", wypełniona sarkastycznym i zgryźliwym humorem, którą Witkiewicz napisał w 1924 roku, jest w warstwie fabularnej parodią psychologicznego dramatu rodzinnego.
12) Petra Hammesfahr „Matka”
Oryginalny, obsypany nagrodami kryminał, będący jednocześnie wnikliwym studium życia solidnej, mieszczańskiej rodziny, skrywającej niejedną bolesną tajemnicę. W momencie próby, którą jest nieszczęśliwe zdarzenie, jej harmonia i uporządkowanie okazują się konstrukcją zbudowaną na słabych fundamentach.
Film: 13) „Wszystko o mojej matce”, reż Pedro Almodovar
Manuela, pielęgniarka z Madrytu, samotnie wychowuje syna Estebana. W dniu 17. urodzin zabiera go do teatru na spektakl "Tramwaj zwany pożądaniem" i obiecuje opowiedzieć historię jego ojca. Niestety, po spektaklu chłopak ginie potrącony przez samochód. Zrozpaczona Manuela postanawia spełnić ostatnie życzenie Estebana: chce odszukać ojca i powiedzieć mu, że mieli syna. Nie jest to łatwe zadanie, bo ojciec chłopaka, nazywa się teraz... Lola.
14) „Niesione wiatrem”, reż Gavin O'Connor
Mary Jo Walker wraz ze swą 12-letnią córka Avą kolejny już raz przenosi się z miasta do miasta, uciekając przd nieudanymi związkami z mężczyznami.
15) „Syreny”, reż. Richard Benjamin
Podobnie jest z panią Flax, kobietą wyzwoloną. Razem z córkami: Charlotte i Kate, żyje w ciągłym ruchu, bez przerwy na walizkach. Podczas kolejnej przeprowadzki w ich życie wkracza sprzedawca butów Lou, który za wszelką cenę będzie starał się wprowadzić ład do ich domu.
16) „Matka”, reż. Joon-ho Bong
Owdowiała kobieta mieszka ze swoim jedynym, nieśmiałym i cichym synem. Kiedy zostaje oskarżony o popełnienie brutalnego morderstwa, matka robi wszystko, by go uratować. Nie liczą się dla niej nawet przekonujące dowody winy.
17) „Matka swojej matki”, reż. Robert Gliński
Barbarę z córką Alicją łączą idealne stosunki. Niedługo mają wyjechać do USA, gdzie mieszka mąż i ojciec kobiet. Pewnego dnia Alicja odkrywa w domu dokument, z którego wynika, że jest adoptowanym dzieckiem. Zarzuca Barbarze, że nie wyznała jej prawdy. Wizyta w domu dziecka i biurze ewidencji pozwala odnaleźć biologiczną matkę. Alicja postanawia ją odwiedzić...
Cytaty:
18) Przeklęty, kto zasmuca matkę swoją.” Piotr Skarga
19) „Matka jest geniuszem dziecka.” Georg Wilhelm Friedrich Hegel
20) „Matka byłaby zdolna wymyślić szczęście, aby je dać swoim dzieciom.” Madeleine Delbrer
21) „Może na trwodze polega prawdziwe szczęście matki.” A. S. Makarenko
22) „Bóg nie może być wszędzie, dlatego wynalazł matkę.” Matthew Arnold
23) „Matki dają naszemu duchowi ciepło a ojcowie - światło.” Jean Paul Sartre
24) „Każdą inną ludzką miłość trzeba zdobywać, trzeba na nią zasługiwać pokonując stojące na jej drodze przeszkody, tylko miłość matki ma się bez zdobywania i bez zasług.” Herman Auerbach
25) „Ludzie to zawsze dzieci swoich matek. Bez matki nie ma poety, nie ma bohatera.” Maksym Gorki
26) „Jeżeli Bóg posiada swój ołtarz w sercu matki, to ma swą świątynię w całym domu.” Johann Michael Sailer
A na koniec mamine piosenki:
1) Wojciech Młynarski „Nie ma jak u mamy”
2) Dżem „List do M”
3) Violetta Villas „Do ciebie mamo/ List do matki”
4) John Lennon „Mother
5) Kanye West „Hey Mama”
Znany z samouwielbienia egocentryk Kayne West w piosence oddaje prawdziwy, szczery hołd swojej matce, która zawsze wspierała rozwój jego kariery. Ciągłe "la, la, la" nawiązuje do beztroskiej młodości. Teraz Kanye obiecuje matce lepszą przyszłość. Niestety, Donda West zmarła w 2007 roku podczas nieudanego zabiegu chirurgicznego, co czyni piosenkę jeszcze bardziej bolesną. 6) Genesis „Mama”
7) 2pac „Dear Mama"
8) Christina Aguilera "Oh Mother"
9) Bob Dylan „It’s Alright Ma (I’m Only Bleeding)”
10) ”The Rolling Stones „Mother’s Little Helper”
Nawet mamy czasem potrzebują pomocy swoich przyjaciół. W niektórych przypadkach są nimi produkty farmaceutyczne. Piosenka z wczesnych lat Rolling Stonesów nawiązuje do specyfików używanych przez zdesperowane gospodynie domowe w latach 60. w Wielkiej Brytanii. W ten sposób szybko radziły sobie z hałaśliwymi dziećmi i wymagającymi mężami. 11) Elton John „Mama Can’t Buy You Love”
12) Jackson Five „Mama’s Pearl”
13) Ozzy Osbourne Mama I’m Coming Home
14) Spice Girls „Mama”
15) Paul Simon „Mother and child Reunion”
Po prostu Paul Simon. Wokalista, który sentyment i nostalgię potrafi rozniecić do potężnego muzycznego utworu o śmierci i tęsknocie. Taka jest piosenka "Mother and child Runion".
16) Prince „Future Baby Mama”
17) George Michael "Mother’s Pride"
18) Tears For Fears "Mothers Talk"
19) Paul McCartney "Only Mama Knows"
20) Pink Floyd „Mother”
Podmiot liryczny w tekście pyta matkę o wszystko. "Mother should I run for president? / Mother should I trust the government?". Utwór to hymn pseudo-aktywistów lat 80.