"Za twoim przewodem". Poprosiliśmy fotografa, ilustratora i twórcę komiksów o interpretację hymnu

Wybrałem wers „za twoim przewodem”. Długo zastanawiałem się, które zdanie wybrać z hymnu. Kilkakrotnie go wysłuchałem i zauważyłem, że kiedy zaczynamy śpiewać „za twoim przewodem” wszyscy fałszujemy. To chyba najtrudniejszy kawałek. Szczególnie słowo „twoim”, które się wyje i niemiłosiernie ciągnie. Zostało mi to w głowie i zacząłem pracować nad obrazem. Chciałem żeby był pociągający i prowokujący. Kiedy oczyści się hymn ze wszystkich podniosłych haseł i narodowych treści, to zostaje piękna historia o buncie i przetrwaniu, mimo przeciwności losu. Na dobrą sprawę interesuje mnie tylko romantyczny sens tej pieśni.

Trochę tak. Myślę, że rebelia jest właśnie kobietą. Słuchając hymnu zwykle wyobrażamy sobie umundurowanych białych mężczyzn, którzy przemierzają lasy na koniach z szablą u boku. Chciałem przełamać to myślenie, dlatego sfotografowałem ciemnoskórą kobietę, której bliżej do bohaterów ostatnich zamieszek w Londynie czy Paryżu, niż do wbitego w mundur wojaka. Nie przypadkowe jest też miejsce, które wybrałem do zdjęcia. Zrobiłem je na Kopie Cwila, która znajduje się w parku Kozłowskiego na warszawskim Ursynowie. To miejsce wyjątkowe. W latach 90. na ławeczkach w tym parku rodził się polski hip hop, przesiadywały tu chłopaki z ursynowskich ekip, Molesta kręciła tu swoje teledyski. To miejsce otwiera fragment hymnu „za twoim przewodem” na jeszcze szerszy kontekst.