Specjaliści mówią, że bardzo trudno z Polakami rozmawiać o tej chorobie, namawiać ich do badań profilaktycznych. Boją się samej jej nazwy, a ulotki z informacjami o niej wręcz parzą ich w ręce. Nie, nie chodzi tu o choroby weneryczne, czy inne typowo wstydliwe przypadłości. Rak płuca, bo o nim mowa, nadal jest w Polsce tabu.
Wczesne zdiagnozowanie raka płuca może uratować życie. Prawo autorskie: jovanjaric / 123RF Zdjęcie Seryjne
To tabu i brak chęci do badania się w tym kierunku sprawia, że wielu pozbawia się szansy na przeżycie lub dłuższe życie z tym nowotworem. Diagnoza: rak płuc, to nie jest wbrew pozorom wyrok. Jeśli nowotwór zostanie zdiagnozowany na wczesnym etapie, można go skutecznie leczyć. Zresztą nowoczesne leczenie farmakologiczne, pozwala na dłuższe przeżycie chorym z zaawansowanym nowotworem płuca.
Badaj się!
Jednak nic się nie zmieni i chorzy będą zbyt późno trafiać w ręce onkologa, dopóki Polacy nie zmienią swojego myślenia o raku płuc. Strach przed tym nowotworem u niejednego z nas zabija logiczne myślenie.
O tym, że leczenie jest coraz skuteczniejsze i pacjenci z tą chorobą żyją coraz dłużej świadczy fakt, że oddziały szpitalne leczące tych chorych są coraz bardziej przepełnione. Pojawiają się nowi chorzy, natomiast „starzy” są ciągle leczeni, nadal żyją, a i ich jakość życia jest zadowalająca.
Nadal są też problemy z odpowiednia diagnostyką chorych na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej. Onkolodzy mówią, że chorzy kaszlący, mają przepisywane w nieskończoność antybiotyki, bez wykonania choćby zdjęcia RTG płuc.
Chorym z zaawansowanym rakiem płuc lekarze proponują nowoczesne leczenie paliatywne. Ta nazwa jest często bardzo źle odbierana przez chorych. Uważają, że to takie dobre prowadzenie do umierania. Tymczasem chodzi o coś zupełnie innego. Zaawansowanego raka płuc specjaliści nie są w stanie wyleczyć, ale są w stanie leczyć tak, żeby przedłużać znacznie chorym życie. Medycyna idzie tu w kierunku znalezienia sposobu na stworzenie takiej terapii, która sprawi, że zaawansowany rak płuca stanie się chorobą przewlekłą. To leczenie paliatywne, to duża szansa dla chorych na znacznie dłuższe życie.
Najgorszy zabójca
Obecnie w Polsce, rak płuca jest najczęstszym nowotworem złośliwym oraz przyczyną największej liczby zgonów z powodu choroby nowotworowej. Odsetek wskazujący na przeżycie chorych po pięciu latach od diagnozy nie przekracza 15 proc . Mimo to, Ministerstwo Zdrowia na leczenie chorych z rakiem płuca przeznacza tylko 2 proc. całkowitych wydatków na programy lekowe.
Statystyki dotyczące raka płuca są bezlitosne – według Krajowego Rejestru Nowotworów, w Polsce choruje co piąty pacjent i co dziesiąta pacjentka. Rak płuca jest odpowiedzialny również za blisko 60 proc. zgonów będących wynikiem chorób nowotworowych. Jednak, dane te nie wpływają na traktowanie w sposób priorytetowy kwestii jego leczenia.
Kluczowymi celami Forum Raka Płuca są: stworzenie platformy współpracy środowiska medycznego, chorych i decydentów oraz edukacja pacjentów, dostarczanie rzetelnej, merytorycznej wiedzy i informacji z obszaru nowotworów płuca, w tym, w zakresie badań diagnostycznych, leczenia oraz badań klinicznych.
Inicjatorami Forum Raka Płuca są: prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau, prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem, prof. nadzw. dr hab. n. med. Dariusz M. Kowalski, prof. dr hab. n. med. Maciej Krzakowski, prof. dr hab. n. med. Tadeusz Orłowski, prof. dr hab. n. med. Paweł Krawczyk, dr n. med. Joanna Didkowska oraz dr n. med. Marta Mańczuk.
Do tworzenia Forum zaproszone zostały organizacje reprezentujące chorych: Alivia - Fundacja Onkologiczna Osób Młodych, Fundacja "Gwiazda Nadziei”, Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, Polskie Amazonki Ruch Społeczny, Fundacja Rak’n’Roll - Wygraj Życie, Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca, Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca oddział Szczecin oraz Fundacja "Tam i z Powrotem”.
Tu znajdziesz informacje o chorobie
W ramach działań podejmowanych przez Forum powstała już strona internetowa: www.forumrakapluca.pl, która jest bazą wiedzy na temat choroby dla pacjentów i ich rodzin oraz wiarygodnym źródłem najnowszych i najważniejszych informacji dla lekarzy.
Planowana jest także ogólnopolska edukacyjna kampania społeczna dotycząca raka płuca "Rak płuca – nie daj się oszukać". Jej celem będzie popularyzacja profilaktyki pierwotnej raka płuca, budowanie świadomości społecznej na temat epidemiologii i profilaktyki wtórnej oraz czynników ryzyka zachorowania, a także omówienie ciągle niezaspokojonych potrzeb leczenia.
Rak płuca to nadal najgorszy zabójca spośród nowotworów. Trochę w tym naszej winy, bo wielu nie rozstało się jeszcze z nałogiem palenia, a 90 proc. chorych na raka płuca to palacze. Jednak to nie zwalnia decydentów z odpowiednich decyzji, które pomogą walczyć z tym groźnym nowotworem. Natomiast sami możemy tez coś zrobić - nie bójmy się rozmawiać o raku płuc, rzućmy palenie i badajmy się.
Apelujemy do ludzi, żeby badali płuca, dbali o swoje zdrowie. Nie chcą do nas podchodzić, uciekają, boją się. Nie chcą wiedzieć. Nie chcą nas słuchać. Podejrzewam, że przyczyną jest wiedza o dużej śmiertelności wśród chorych na raka płuca. Uważają, ze rak płuca to wyrok śmierci.
Prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau
Prezes Polskiej Grupy Raka Płuca
Mimo iż w Polsce rak płuca jest najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów, jego leczenie nadal jest niedofinansowane. Na świecie pojawiły się już nowe terapie, które umożliwiają poprawę wyników leczenia oraz podnoszą jakość życia chorych, do tej pory nie mających szans na uratowanie. Tymczasem w Polsce nowoczesne leczenie nie jest refundowane. Pragniemy wykorzystać moment i zmienić złą sytuację naszych chorych. Polska Grupa Raka Płuca zdecydowała się powołać do życia Forum Raka Płuca.
Prof. nadzw. dr hab. n. med. Dariusz Kowalski
Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie, Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej
Najistotniejsze jest teraz podjęcie działań, które poprawią jakość życia chorych oraz sprawią, że leczenie raka płuca uznane zostanie za jeden z priorytetów w ochronie zdrowia. Współpraca środowiska medycznego z organizacjami pacjenckimi jest niezbędna dla poprawy efektywności leczenia polskich chorych.
Ewelina Szmytke