"To prowadzi do kompletnej degrengolady”. Były ambasador w USA ostrzega władze PiS

Ryszard Schnepf, dyplomata i urzędnik państwowy : – Myślę, że nie wspominaliby o tym, gdyby rzeczywiście nie było czegoś na rzeczy. Amerykanie stosują takie nieformalne "zapisy” na kontakty dyplomatyczne w sytuacjach delikatnych albo do końca niewyjaśnionych. Trzeba pamiętać, że ta sekwencja wydarzeń w ostatnich dniach nie układała się po naszej myśli. Należałoby zacząć od negocjacji, które prowadził w Izraelu właśnie minister Cichocki. Najwyraźniej one kompletnie nic nie dały. Wydaje się, że politycy izraelscy nie kupili takiego pustego gadania i forsowania socjotechnicznych, czy kamuflażowych okrągłych zdań, że będziemy się starali, zobaczymy co Trybunał Konstytucyjny postanowi ws. ustawy o IPN itd.

Ta ofensywa musiała być chybiona, bo amerykańcy dyplomaci uważnie śledzą to co się dzieje w Polsce i wiedzą, że nie ma takiej formuły jak "zamrożenie ustawy”. Tym bardziej, jeśli słyszymy, że argentyński portal został wytypowany do oskarżenia go o godzenie w dobre imię Polski, czyli ustawa działa. Wybrano Argentynę, nie wiem czy dobrze, bo ten kraj potrafi być bardzo skuteczny. Natomiast cały świat, który interesuje się problemem, widzi, że istnieje jakaś schizofrenia przekazu, że ustawa jest, ale jakby jej nie było. Bardzo ważna w kontekście tej całej sprawy była też wizyta sekretarza stanu USA Rexa Tillersona w Warszawie.

On poszedł na bardzo duży "kompromis” udając się do siedziby PiS na Nowogrodzkiej. Muszę powiedzieć, że w świecie dyplomacji był to gest niespotykany. Mówimy o ministrze spraw zagranicznych największego mocarstwa na świecie, który przychodzi do siedziby jednej partii i spotyka się z osobami, które nie mają żadnego państwowego tytułu by z nim rozmawiać. To oznaczało, że dla dobra sprawy był gotów uznać, iż kierownictwo państwa spoczywa w rękach szefa PiS. Rezultat jest później taki, że prace nad ustawą o IPN przyspieszają. Wiemy też, że ze strony Tillersona były próby kontaktu z najwyższymi polskimi władzami przed przegłosowaniem ustawy o IPN przez Senat i przed jej podpisaniem przez prezydenta Dudę. Ale ta rozmowa nie została podjęta.

To jest dosyć prosta szarada. Środowisko akademickie to jedno, ale myślę, że dla władz amerykańskich oskarżenie Grossa byłoby pigułką nie do przełknięcia. To byłyby już katastrofalne rezultaty tego wielkiego nieporozumienia, jakie od początku towarzyszy tej ustawie. Słuchałem dzisiaj rozmowy z ministrem Cichockim i muszę powiedzieć, że podtrzymuje on coś, co jest nieprawdą, a mówiąc wprost rząd żywi społeczeństwo kłamstwem.

Otóż nie było żadnego "ataku” na Polskę. Używanie sformułowań o "polskich obozach” nie było nigdy jakąś zaplanowaną akcją upokorzenia, czy dokuczenia Polsce. To było marginalne zjawisko, a te pojedyncze przypadki kończyły się sprostowaniami, wyjaśnieniami i przeprosinami. Dopiero teraz stało się to problemem, co pokazuje przykład Argentyny. Taka logika wydarzeń prowadzi do kompletnej degrengolady pozycji Polski. Na dodatek to będzie przykre dla obywateli. Trzeba mieć świadomość, że ten kryzys nie dotyczy tylko szczebla międzypaństwowego, ale to będzie się także przekładało na kontakty zwykłych obywateli, na postrzeganie Polski jako społeczeństwa.