"Pomocy, mam wyjazd do Kanady za dwa tygodnie, a nie mam paszportu! Co mam zrobić, żeby dostać go przed wyjazdem? Nie chcę, żeby zmarnowały się bilety... " – takich próśb jest w internecie całe mnóstwo. Na szczęście są też sposoby, żeby takim sytuacjom zaradzić i nie chodzi tu o wcześniejszą wizytę w urzędzie.
Aż 30 dni – tyle czasu mają urzędnicy biura paszportowego w urzędzie miasta lub urzędzie wojewódzkim na wyrobienie paszportu od dnia złożenia wniosku o jego wydanie. Dla jednych to niedługo, ale dla tych, którzy obudzili się za pięć dwunasta przed planowanym wyjazdem za granicę, może to oznaczać rezygnację z planów.
Ogólnie urzędnik nie ma obowiązku przyspieszać tego trybu. Owszem bywa tak, że paszport może być gotowy w mniej niż 10 dni, ale dzieje się tak na ogół przed sezonem wakacyjnym, kiedy nie ma kilometrowych kolejek chętnych po nowy dokument. W innym razie trzeba nastawić się na nerwowe wyczekiwanie.
"Nie śpij całą noc"
Niektórzy w komentarzach w sieci twierdzą, że wystarczy porozmawiać z urzędnikiem i po ludzku wytłumaczyć mu swoją sytuację (jakby nie słuchał podobnych przez cały dzień).
"Stój pod urzędem jak wszyscy pracownicy będą wchodzić rano, żeby wszyscy cię widzieli. Wyglądaj biednie i wzruszająco i zwracaj uwagę. Może nie śpij dziś w nocy. Myślę, że w tydzień spokojnie się wyrobią" – pisze jeden z internetowych mędrców.
Oczywiście rozmowa i przedstawienie sprawy po ludzku może być pomocne. Nie jest jednak gwarancją, że coś nagle przyspieszy i dostaniemy paszport kolejnego dnia. Niektóre procedury naprawdę wymagają czasu.
Jest sposób
Zapobiegawczy ludzie wymyślili jednak alternatywę dla takich paszportowych gapowiczów wprowadzając tzw. paszport tymczasowy. Jego wyrobienie trwa o wiele krócej i jest idealnym rozwiązaniem jak termin nas goni. Jest jednak pewien haczyk. Po pierwsze ma on o wiele krótszy termin ważności, bo tylko rok, a po drugie – żeby go wyrobić trzeba mieć ważny powód. Jaki?
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wymienia ich sześć:
– choroba lub pogrzeb kogoś z twojej rodziny – dostarcz dowód takiego zdarzenia,
– nagły przypadek, który jest związany z twoją działalnością zawodową – dostarcz dowód takiego zdarzenia,
– gdy nie można tymczasowo pobrać od ciebie odcisków palców,
– gdy już przebywasz za granicą, a twój paszport stracił ważność albo został skradziony – wtedy możesz otrzymać paszport tymczasowy, aby wrócić do miejsca stałego pobytu,
– gdy nie mieszkasz w Polsce, ale przebywasz w Polsce tymczasowo i chcesz wrócić do miejsca, w którym przebywasz na stałe. Na przykład: masz polskie obywatelstwo, ale na stałe mieszkasz w Stanach Zjednoczonych. Obecnie przebywasz w Polsce, nie masz ważnego paszportu i chcesz wrócić do Stanów Zjednoczonych,
– gdy nie mieszkasz w Polsce i tymczasowo przebywasz za granicą, ale w innym państwie niż tym, w którym przebywasz na stałe i chcesz wrócić do miejsca, w którym przebywasz na stałe. Na przykład: masz polskie obywatelstwo, ale na stałe mieszkasz w Niemczech. Obecnie przebywasz w Stanach Zjednoczonych, nie masz ważnego paszportu i chcesz wrócić do Niemiec.
Formalności
Tych jest trochę. Trzeba złożyć odpowiedni wniosek i dokumenty w dowolnym punkcie paszportowym w kraju lub w polskim konsulacie za granicą oraz uiścić opłatę. W Polsce wynosi ona 30 zł (za tymczasowy). Zachowaj dowód wpłaty, jeśli składasz wniosek za granicą.
Wniosek o wydanie paszportu tymczasowego można dostać w punkcie paszportowym albo konsulacie. Do wypełnionego podania należy dołączyć jedną kolorową fotografię paszportową, ważne, żeby była zrobiona nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku.
Wraz z podaniem dostarczamy do wglądu dowód wpłaty za paszport tymczasowy, dowód osobisty, dokument, który potwierdzi nagłe zdarzenie, odpis skrócony albo zupełny polskiego aktu urodzenia (tylko jeśli składa się wniosek za granicą i nie posiada się numeru PESEL) oraz odpis skrócony albo zupełny polskiego aktu małżeństwa – jeśli jesteś osobą, która zawarła małżeństwo za granicą i zmieniła nazwisko.
Jeśli urzędnik za granicą będzie miał wątpliwości co do twojego obywatelstwa może poprosić cię o odpis skrócony albo zupełny dowolnego polskiego aktu stanu cywilnego albo dokument, który potwierdzi, że masz polskie obywatelstwo.
Po złożeniu wniosku paszport zostanie wystawiony najszybciej jak to będzie możliwe. Czasami jest to nawet parę dni.