Michał Šimečka to kolejny, po Vierze Jourovej, krytykant zmian w polskim sądownictwie, które wprowadza PiS.
Michał Šimečka to kolejny, po Vierze Jourovej, krytykant zmian w polskim sądownictwie, które wprowadza PiS. Zrzut ekranu z Twitter.com / @MSimecka

Bohaterem wtorkowej debaty w Parlamencie Europejskim na temat praworządności w Polsce nie był ani Patryk Jaki, ani Beata Szydło, a Michał Šimečka. Słowacki europoseł od dawna krytykuje zmiany w polskim sądownictwie, a jego ostatnie przemówienie z pewnością dotarło na Nowogrodzką, bo w mediach społecznościowych rozeszło się z prędkością światła.

REKLAMA
W narracji Prawa i Sprawiedliwości to Beata Szydło i Patryk Jaki błyszczeli we wtorek podczas debaty w Parlamencie Europejskim, która dotyczyła praworządności w Polsce. Prawda jest jednak taka, że Jaki rzucił znowu tymi samymi hasłami i po raz kolejny porównał system sądowniczy forsowany przez PiS z systemem w Niemczech.
W obronie przeprowadzonych zmian w sądownictwie płomienną mowę starała się wygłosić Beata Szydło. W rzeczywistości była premier czytała z kartki znane slogany o tym, że "Polska jest krajem praworządnym", co nie było zbyt wiarygodne.
Przemówienie wielkiej wagi
Na pewno nie "kupił" jej słów Michał Šimečka, który od dawna obserwuje sytuację w Polsce i krytycznie wypowiadał się we wtorek o zmianach PiS w polskim sądownictwie.
– Pamiętam naszą debatę sprzed czterech tygodni. Mówiłem wtedy, że sytuacja w Polsce jest bezprecedensowa. Nigdy w historii UE nie było kraju członkowskiego, który uzurpowałby taką kontrolę nad systemem sądowniczym. Teraz, cztery tygodnie później sytuacja jest nawet gorsza – zaczął swoje przemówienie Šimečka.
– Polska jest pierwszym państwem członkowskim, w którym stosowanie się do prawa europejskiego powoduje, że sędziowie tracą pracę. Trybunał Konstytucyjny, który powinien stać na straży praworządności, stoi po stronie rządu w wojnie przeciwko sędziom – stwierdził słowacki europoseł.
Jego zdaniem czas na działanie się kończy, ponieważ kiedy Sąd Najwyższy zostanie w pełni przejęty przez PiS, a w tym kierunku według europosła zmierza partia rządząca w Polsce, to dojdzie do wyraźnego zatarcia się granicy pomiędzy poszczególnymi rodzajami władz w naszym kraju.
– Dlatego UE musi działać. Nie jest to działanie, które ma na celu ukaranie Polski, albo polskiego rządu. My po prostu musimy działać w ochronie praw osobistych i demokratycznych polskich obywateli – apelował Šimečka. Odniósł się także do wypowiedzi polskich polityków.
– Słyszeliśmy, że obywatele państw Zachodu nie rozumieją problemu odziedziczenia sądownictwa z czasów komunizmu i potrzeby jego reform. Jako obywatel Słowacji, którego rodzice zostali skazani przez komunistyczny sąd, chciałbym powiedzieć, że zasady prawa i niezależności sędziowskiej nie są zależne od prawnych tradycji, ale są one osią i najważniejszymi zasadami Unii Europejskiej – powiedział Słowak.
Walczący o praworządność
To nie pierwszy raz, kiedy Michał Šimečka wypowiadał się w tym tonie o sytuacji sędziów w Polsce. Podobnie było miesiąc wcześniej, podczas podobnej debaty w PE. Wtedy wzywał europosłów do większego działania.
– Na Węgrzech iw Polsce UE stoi przed bezprecedensowym wyzwaniem dla swojego funkcjonowania i wartości. Niestety, prowadząc postępowanie na podstawie art. 7, Rada nadal działa w sposób nieśmiały i nieskuteczny. Czas, aby państwa członkowskie zdały sobie sprawę z powagi i pilności tego kryzysu. UE może przetrwać i rozwijać się jako wspólnota prawa i wspólnych wartości – grzmiał z ławy PE Šimečka.
Efektem m.in. jego wystąpienia był późniejszy wynik głosowania, w którym miażdżąca większość europosłów opowiedziała się za zaostrzeniem stanowiska PE wobec Polski. Podjęto rezolucję, która wzywała polskie władze do wycofania się z wprowadzonych zmian w sądownictwie.
Šimečka żywo obserwuje wydarzenia na polskiej scenie politycznej. Kiedy w Warszawie z wizytą pojawił się prezydent Francji Emanuel Macron, to Słowak jako jeden z pierwszych skomentował jego słowa o potrzebie dialogu Komisji Europejskiej z PiS-em.
"Powinniśmy z całą pewnością wzmocnić wewnętrzną spójność Wschód-Zachód w UE. Ale wezwanie do dialogu między Polską a Komisją Europejską nie wystarczy. Rząd Polski celowo lekceważy wyrok TSUE. Decyzje wymagają wykonania, a nie dialogu" – napisał na Twitterze eurodeputowany ze Słowacji.
Syn dziennikarza, wnuk filozofa
Šimečka nagłośnił także sprawę PiS–owskich trolli, które spamują skrzynki europosłów mailami popierającymi zmiany w sądownictwie forsowane przez partię Jarosława Kaczyńskiego. Sam naliczył 561 wiadomości, ale inni deputowani mogą pochwalić się nawet większą liczbą tego typu maili.
Pomimo krótkiego stażu w UE – został wybrany w maju 2019 roku z ramienia partii Progresywna Słowacja – Michał Šimečka jest niezwykle aktywnym politykiem. Prywatnie jest synem dziennikarza Martina Milana Šimečki i wnukiem filozofa, pisarza i dysydenta Milana Šimečki.
W przeszłości był dziennikarzem. Pisał dla SME (2002–2004) i Financial Times (2004–2006). Pracował także jako analityk w Londynie, oraz jako wykładowca w Pradze i Bratysławie. Był doradcą ds. Polityki zagranicznej w Parlamencie Europejskim w latach 2011–2014. Jego przemówienia w PE dot. praworządności zostały szybko dostrzeżone przez polską opozycję.
Pod jego postami na Twitterze pojawiło się wiele słów wdzięczności za jego postawę w PE i obronę praworządności w Polsce. Polacy chwalili jego ripostę dotyczącą porównywania przez PiS Polski i Zachodu.
"Dobrze, że odniosłeś się do absurdalnego sporu o to, że ludzie z Zachodu nie rozumieją polskiej tradycji prawnej. Trzeba powiedzieć – większość polskich prawników szczyci się tym, że są częścią zachodniej tradycji prawnej w przeciwieństwie do… innych 'legalnych' tradycji" – napisała jedna z komentujących wystąpienie Słowaka.
Šimečka stał się kolejnym, po Vierze Jourovej, krytykiem zmian w sądownictwie autorstwa PiS, który pochodzi z podobnej strefy kulturowej. Wie, co to znaczy żyć w postkomunistycznym kraju, który dochodzi do siebie po latach ideologicznej okupacji. Patrząc na jego zaangażowanie, z pewnością jeszcze raz o nim usłyszymy w kontekście polskiej praworządności.