Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy "Think" zbadała, jakie nastawienie do przedsiębiorczości mają obecnie młodzi Polacy. Okazuje się, że nie tylko patrzą na nią przychylnym okiem, ale także upatrują w niej "pomysłu na siebie".
Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy "Think" zbadała, jakie nastawienie do przedsiębiorczości mają obecnie młodzi Polacy. Okazuje się, że nie tylko patrzą na nią przychylnym okiem, ale także upatrują w niej "pomysłu na siebie". Berkeley Communications / Unsplash
Reklama.
Młodzi uważają prowadzenie własnego biznesu za bardzo dobry sposób na zrobienie kariery zawodowej. Taką opinię w tegorocznym badaniu wyraziło aż 93 proc. osób w wieku do 30 lat. Jeśli chodzi o zainteresowanie pracą na własny rachunek, to 63 proc. ankietowanych rozważa w przyszłości założenie firmy. Co stanowi dla nich główną motywację w snuciu takich planów?
Badanie ujawnia, że zachętą do zostania przedsiębiorcą nie są wcale zarobki. Przedsiębiorczość postrzegana jest głównie jako możliwość samorealizacji oraz samostanowienia. Choć wiąże się z ograniczeniem czasu wolnego z powodu przenikania się sfery prywatnej i zawodowej, to zdaniem młodych Polaków stanowi lepszą alternatywę, bo daje większe poczucie wolności (na własnych zasadach) niż praca w np. korporacji.
logo
Co jednak stoi na przeszkodzie, by podążyć tą ścieżką? Jako główne bariery respondenci wskazują brak kapitału na start i strach przed porażką, wynikający z przekonania, że mogłaby ona zaważyć na stabilności finansowej i dalszej karierze zawodowej. Co do trudności biurokratycznych, uczestnicy badania są ich jak najbardziej świadomi, ale w większości (58 proc.) twierdzą, że byliby w stanie sobie z nimi poradzić.
Z uwagi na okoliczności autorzy badania uznali, że warto też zadać pytanie, jak pandemia wpływa na myślenie młodych ludzi o przedsiębiorczości. Nastroje są ambiwalentne. Z jednej strony obecny kryzys uzmysławia im ryzyka związane z prowadzeniem biznesu (91 proc.), z drugiej zaś bywa postrzegany jako okazja biznesowa, ponieważ stwarza nowe możliwości zarabiania pieniędzy przez firmy (56 proc.).
logo
Na pytanie, czy uważa się Pan/Pani za osobę przedsiębiorczą, 63 proc. uczestników badania odpowiedziało twierdząco. Zdaniem młodych Polaków predyspozycje do zakładania własnych biznesów mają przede wszystkim ci, którzy potrafią dostosować się do zmieniających się warunków (57 proc.), są w stanie poradzić sobie w każdej sytuacji (52 proc.) oraz wykazują skłonność do podejmowania ryzyka (44 proc.).
Czy jednak tylko "gen przedsiębiorczości" jest tu decydujący? A może można się jej nauczyć? Choć 84 proc. ankietowanych uważa, że niektóre osoby mają większe wrodzone predyspozycje do bycia przedsiębiorcą, to aż 98 proc. stoi na stanowisku, że można wykształcić w sobie te cechy poprzez nie tylko prowadzenie własnego biznesu, ale też naukę na uczelni, pracę na etacie czy wykonywanie codziennych obowiązków domowych.
Kształtowaniu przedsiębiorczych postaw sprzyjają, jak w każdej dziedzinie życia, autorytety. O ile młodzi Polacy nie mają problemu ze wskazaniem takich osób za granicą (Elon Musk, Bill Gates, Steve Jobs), o tyle na polskim podwórku trudno im wymienić godnych naśladowania przedsiębiorców/czynie w klasycznym tego słowa znaczeniu. Wprawdzie 70 proc. wskazało Polaka/Polkę, ale były to głównie przykłady celebrytów, bo ludzi ze świata showbiznesu, sportu i social media.
Dorota Szostek-Rustecka
Prezes Zarządu Fundacji Citi Handlowy

Kariera przedsiębiorcy to dla większości młodych Polaków jedna z najbardziej pożądanych ścieżek rozwoju. 2/3 młodych już teraz rozważa założenie swojego własnego biznesu, zdecydowana większość mówi o posiadaniu własnej firmy jako o najlepszym sposobie na pracę. Dla wielu młodych to możliwość na wyzwolenie kreatywności i rozwinięcie skrzydeł. Sen o niezależności z kolei kończy się wraz z założeniem swojej firmy, bo wówczas już tylko 27 proc. młodych uważa, że prowadzenie własnej firmy pozwala na zachowanie niezależności. Mimo wszystko wciąż większość z młodych przedsiębiorców uznaje tę ścieżkę jako bardzo rozwijającą.

82 proc. respondentów uważa, że każdy może odnieść sukces jako przedsiębiorca, jeśli tylko włoży w to odpowiedni wysiłek. A od czego zależy sukces w biznesie według młodych Polaków? Za czynnik mający największy wpływ na powodzenie w prowadzeniu biznesu uchodzi ciężka praca (90 proc.). Na drugim miejscu są umiejętności (68 proc.), a dalej pomysł (63 proc.) oraz kontakty i znajomości (59 proc.).
Warto jeszcze nadmienić, że wśród respondentów byli zarówno ci, którzy nigdy nie prowadzili jeszcze swojej firmy, jak i ci, którzy takie doświadczenie mają już za sobą. Ta różnica ma oczywiście przełożenie na wizję pracy na własny rachunek w obu grupach. Dla pierwszej jest ona odpowiedzialna (60 proc.) i niezależna (48 proc.), dla drugiej natomiast rozwijająca (53 proc.), dobrze płatna i perspektywiczna (27 proc.).
Badanie "Przedsiębiorczość – możliwości, wyzwania, bariery (COVID), oczekiwania i potrzeby młodych ludzi" składało się z komponentu jakościowego i ilościowego. W badaniu jakościowym przeprowadzono 5 dwugodzinnych grupowych wywiadów online (6 osób na grupę). Dane ilościowe zebrano za pośrednictwem internetowego badania sondażowego na próbie 413 osób w wieku 18-30 lat.

Artykuł powstał we współpracy z Fundacją Citi Handlowy i Fundacją Rozwoju Społeczeństwa Wiedzy "Think!"