"Kryzys na granicach zaplanował Łukaszenka". Oświadczenie rządów Polski, Litwy, Łotwy i Estonii

W sobotę premier Mateusz Morawiecki zorganizował wideokonferencję z premierami: Litwy - Ingridą Simonyte; Łotwy - Artursem Karinsem i Estonii - Kają Kallas. Dyskutowano podczas niej na temat sytuacji na granicach z Białorusią, gdzie gromadzi się wielu migrantów i uchodźców.

Od kilkunastu dni na granicy Polski z Białorusią w pobliżu miejscowości Usnarz Górny przebywa kilkudziesięciu cudzoziemców. Miejsce, w którym koczują, jest osłonięte. Wojsko i straż graniczna nie wpuszczają do nich dziennikarzy ani osób postronnych, które chcą udzielić doraźnej pomocy w postaci jedzenia, ubrań czy opieki lekarskiej.

Cudzoziemcy chcą w naszym kraju uzyskać pomoc międzynarodową. Polski rząd ich nie wpuszcza, bo uważa, że znajdują się po stronie białoruskiej. Podkreśla też, że Białorusini celowo przerzucają przez granice z Litwą, Polską i Łotwą (czyli granicę ze strefą Schengen) obywateli Iraku i Afganistanu. Ma to być sposób na wywarcie presji na Unii Europejskiej i odwet za nałożenie przez nią na rząd w Mińsku sankcji.

"Niedopuszczalnym jest, aby osoby, które przybyły na Białoruś były bezprawnie kierowane na granice zewnętrzne UE, a następnie powstrzymywane przed powrotem do swoich krajów zamieszkania. Wykorzystywanie uchodźców i imigrantów jako broni tworzy zagrożenie dla regionalnego bezpieczeństwa UE i stanowi rażące naruszenie praw człowieka" - zwrócili uwagę premierzy Polski, Litwy, Łotwy i Estonii w swoim poniedziałkowym oświadczeniu.

"Zemsta za sankcje nałożone na reżim Łukaszenki"

W opublikowanym przez kancelarię premiera oświadczeniu napisano: "Wyrażamy poważne zaniepokojenie sytuacją na granicach Litwy, Łotwy i Polski z Białorusią. Jest dla nas jasne, iż bieżący kryzys został zaplanowany i w sposób systematyczny zorganizowany przez reżim Aleksandra Łukaszenki. Wykorzystywanie imigrantów w celu zdestabilizowania sąsiadujących państw stanowi wyraźne naruszenie prawa międzynarodowego i kwalifikuje się jako atak hybrydowy przeciwko Litwie, Łotwie i Polsce, a tym samym przeciwko całej UE".

Zaznaczono w tym oświadczeniu, że państwa członkowskie UE zobowiązane są chronić jej zewnętrzne granice. Dodano, że polski rząd i rządy naszych sąsiadów doceniają starania z tym związane. "Jedność oraz niezwłoczne wsparcie dyplomatyczne, finansowe i techniczne ze strony UE i państw członkowskich są kluczowe w kontekście skutecznej odpowiedzi na wyzwanie postawione przez reżim Łukaszenki" - napisano.

"Odpowiedzialność Białorusi za kryzys na granicy"

Premierzy Polski, Łotwy, Estonii i Litwy oświadczyli: "Jesteśmy gotowi udzielić wszelkiej niezbędnej ochrony osobom, które przybywają do naszych krajów na warunkach międzynarodowego prawa uchodźczego i naszych zobowiązań".

W oświadczeniu zaznaczano, że to Białoruś zorganizowała przyjazd cudzoziemców, więc ona powinna wziąć za nich odpowiedzialność. "Najwyższy czas zwrócić uwagę ONZ, w tym Rady Bezpieczeństwa, na kwestię nadużyć wobec migrantów na terytorium Białorusi" - napisano.

Szefowie rządów nadbałtyckich państw apelowali do Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców w Mińsku, by jak najszybciej zajął się tą sprawą, wyjaśnił ją z władzami Białorusi i wymusił na nich "przestrzeganie przyjętych przez nią zobowiązań międzynarodowych, wynikających m.in. z Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz z Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania".