Z początkiem lutego ważność unijnych certyfikatów covidowych została skrócona. Komisja Europejska zdecydowała, że paszport ważny będzie przez 270 dni, a nie przez rok, jak było dotychczas. Niektórzy więc pierwszego lutego obudzili się bez ważnego paszportu covidowego.
W naTemat pracuję od kwietnia 2021 roku jako dziennikarka newsowa i reporterka. W swoich tekstach poruszam tematy społeczne, polityczne, ekonomiczne, ale też związane z ekologią czy podróżami. Zawsze staram się moim rozmówcom dawać poczucie bezpieczeństwa i zaopiekowania się, a czytelnikom treści wysokiej jakości. Pasja do dziennikarstwa narodziła się we mnie z zamiłowania do pisania… i ludzi. Jestem absolwentką dziennikarstwa i medioznawstwa oraz politologii na Uniwersytecie Warszawskim.
Krótsza data ważności paszportu covidowego
Unijny Certyfikat COVID, zwany też certyfikatem lub paszportem covidowym, to dokument poświadczający m.in. zaszczepienie się przeciw COVID-19. Jego ważność ustalono początkowo na rok. Jednak 1 lutego termin ten uległ skróceniu. Nowe certyfikaty obowiązują teraz przez 270 dni licząc od ostatniego szczepienia, a nie przez rok.
Polska nie miała wpływu na tę decyzję, bo była ona podejmowana na poziomie ponadnarodowym. Komisja Europejska skróciła czas ważności, aby zharmonizować przepisy dotyczące podróży wewnątrz Unii. Uwzględniła w ten sposób wytyczne Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób.
W świetle najnowszych badań skuteczność dwudawkowego szczepienia maleje bowiem po około sześciu miesiącach od przyjęcia ostatniej dawki. Po tym czasie rekomenduje się przyjęcie dawki przypominającej. KE do tego półrocznego "okresu ochronnego" dodała trzy miesiące, aby poszczególne kraje miały czas dostosować do nowych zasad kalendarze szczepień i zagwarantować wszystkim obywatelom dostęp do boostera.
Od początku funkcjonowania Unijnych Certyfikatów COVID, wystawiono ich już ponad 20,5 mln. Niektórzy 1 lutego obudzili się bez ważnego paszportu covidowego, jeśli od ostatniego szczepienia minęło więcej niż dziewięć miesięcy.
Może dotyczyć to osób, które przyjęły tylko jedną dawkę Johnson&Johnson przed 7 maja 2021 rok i nie zdecydowały się do tej pory na przyjęcie dawki przypominającej. Warto wspomnieć, że podczas majówki prowadzona była szeroka akcja szczepień, wówczas można było przyjąć wyłącznie preparat firmy Johnson & Johnson.
Jak sprawdzić ważność certyfikatu?
Unijny Certyfikat COVID możemy zobaczyć i pobrać z Internetowego Konta Pacjenta, pobrać z aplikacji mobilnej "mObywatel" lub poprosić o wydrukowanie podczas wizyty w wybranym punkcie szczepień albo w placówce POZ.
Wiele osób decyduje się na wygodną formę, jaką jest aplikacja. Jednak tam czasami nie zobaczmy od razu przedłużonej ważności certyfikatu. Aplikacja nie nadąża, więc jeśli chcemy sprawdzić dokładną datę ważnosi swojego paszportu, to należy zrobić to przez Internetowe Konta Pacjenta lub odświeżyć aplikację, o czym później.
Postanowiłam sprawić, jak to wygląda w moim przypadku. W aplikacji mObywatel data ważności certyfikatu to 24 maja 2022 roku, a więc dokładnie rok o przyjęcia szczepionki. Sprawdzam to 2 lutego, dwa dni od wejścia w życia decyzji o skróceniu ważności i 13 dni od przyjęcia dawki przypominającej. W aplikacji żadnych zmian nie widzę, nie ma adoracji o przyjęciu dawki przypominającej ani skróconej daty ważności certyfikatu.
Dopiero po wejściu na Internetowe Konto Pacjenta za pośrednictwem strony pacjent.gov.pl dowiaduję się, że mój certyfikat ważny jest do 17 października 2022 roku.
Aplikacja mObywatel sama się nie zaktualizuje, dlatego, aby mieć bieżące dane i właściwą datę ważności, należy odświeżyć aplikację. Po wybraniu ikony Unijny Certyfikat Covid należy nacisnąć na dole strony zielony przycisk "odśwież dane". W ciągu kilku sekund powinniśmy zobaczyć prawidłowe informacje.
Jednak należy też pamiętać, że po przyjęciu dawki przypominającej dane od razu się nie aktualizują, należy trochę odczekać. Najszybciej bieżące informacje znajdziemy na stronie Internetowe Konto Pacjenta.
Skrócenie ważności certyfikatu i problemy z aplikacją mObywatel doprowadziły do tego, że wiele osób ma problem ze sprawdzeniem rzeczywistej daty ważności. W niektórych przypadkach w aplikacji i IKP są zupełnie inne daty. Jeden z użytkowników Twittera pisze:
"Oj jest zamieszanie…jak sprawdzam ważność certyfikaty w aplikacji mObwywatel to jest ważny do 06.2022 a jak w aplikacji mojeIKP oraz http://pacjent.gov.pl to do 09.2022."
"Trzecią dawkę miałem 04.12.2021 Certyfikat mam ważny do 31.08.2022" – czytamy w komentarzach.
Sprawdź swój certyfikat, zanim zaplanujesz wakacje
Decyzja o skróceniu ważności certyfikatu była znana od dłuższego czasu, jednak oficjalne przepisy weszły w życie od 1 lutego 2022. I spotkało się z dużym niezadowoleniem części społeczeństwa. Wiele osób uważa, że jest to rzucanie kłód pod nogi zaszczepionym, bo okazuje się, że w części przypadków certyfikat z 9-mieszięczną ważnością nie będzie ważny podczas wakacji, jeśli ktoś do tej pory nie przyjmie dawki przypominającej.
Wakacje to okres wyjazdów zagranicznych, a unijny certyfikat jest wymagany podczas podróży do większości europejskich krajów. Jeśli ktoś nie zdążył przyjąć boostera na przykład z przyczyn zdrowotnych, a będzie chciał wyjechać za granicę, koniecznie będzie zrobienie testu, co jest dodatkowo płatne.
Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że jeśli ktoś przyjął dawkę przypominającą na przełomie listopada i grudnia 2021 roku, to jego certyfikat straci ważność we wrześniu 2022, a jest to miesiąc chętnie wybierany przez Polaków na wakacyjne podróże. A co będzie po upływie 9 miesięcy? Nie wiemy, wszystko zależy od rozwoju sytuacji epidemicznej i decyzji o kolejnych partiach szczepień.
Dopytaliśmy też Ministerstwo Zdrowia, co w sytuacji, gdy przed 1 lutego wydrukowaliśmy certyfikat z kodem QR, czy możemy korzystać z tego dokumentu podczas na przykład planowanej wkrótce podróży? Otrzymaliśmy odpowiedź, że nic nie stoi na przeszkodzie, zatem nie ma konieczności ponownego drukowania paszportu covidowego po dniu 1 lutego.
Czym jest Unijny Certyfikat COVID?
Unijny Certyfikat COVID to dokument, który potwierdza prawo do swobodnego przemieszczania się w Europie w czasie pandemii, usprawnia weryfikację podróżnych pod kątem profilaktyki COVID-19.
Dokument obowiązuje od 1 lipca 2021 roku w całej Unii Europejskiej oraz w krajach, które przystąpią do programu – w Islandii, Norwegii, Lichtensteinie.
Certyfikat można otrzymać go w trzech sytuacjach:
po przyjęciu przynajmniej jednej dawki szczepionki przeciw COVID-19 (kraje unijne same decydują, czy wystarczy jedna dawka, czy uznawane będzie tylko szczepienie dwudawkowe, Polska wymaga pełnego zaszczepienia);
po otrzymaniu negatywnego wyniku testu na obecność koronawirusa;
po przechorowaniu COVID-19.
Wraz z rozwojem pandemii wiele miejsc publicznych, w tym restauracji, wymaga okazania przy wejściu paszportu covidowego. Jest to szczególnie sprawdzane m.in. we Włoszech, Hiszpanii czy Wielkiej Brytanii. Dlatego przed wyjazdem za granicę warto upewnić się, czy nasze certyfikaty są ciągle ważne.