MON planuje w 2023 roku zorganizować największe od lat ćwiczenia wojskowe. 200 tysięcy żołnierzy rezerwy może dostać powołanie. Obywatele są ciekawi, kogo dokładnie obejmie obowiązek, za którego niewypełnienie grożą kary. Ale nie wszystkim. Zgodnie z Ustawą o Obronie Ojczyzny z obowiązku zostali zwolnieni księża.
Jak już pisaliśmy w naTemat.pl początkowo zapowiadało się, że osoby powołane na ćwiczenia wojskowe będą pochodzić z grup, które miały już z wojskiem styczność, jak żołnierze WOT czy rezerwiści. Jednak z historii niektórych obywateli wynikało, że powołany może zostać każdy.
Nawet mężczyźni, którzy jedyny kontakt z wojskiem mieli w czasie komisji wojskowej. Opisywaliśmy historię pana Michała, który dostał wezwanie do Wojskowego Centrum Rekrutacyjnego w Sieradzu. Tam do podpisania wręczono mu kartę powołania na miesięczne ćwiczenia.
Takiego problemu nie będą mieli natomiast księża. Ci zgodnie z Ustawą o Obronie Ojczyzny z dnia 11 marca 2022 nie będą podlegali żadnym ćwiczeniom wojskowym. Jak czytamy w artykule 158 obowiązek pełnienia zasadniczej służby wojskowej można odroczyć na wniosek osoby podlegającej temu obowiązkowi, ale oczywiście tylko w kilku przypadkach. Jednym z nich jest pobieranie nauki w seminarium duchownym.
Czy jednak po zakończeniu szkoły uczeń, który przyjął święcenia kapłańskie, może być powołany do ćwiczeń wojskowych? Nadal nie, bo jak czytamy dalej w ustawie: "Osoby podlegające obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej, które zostały duchownymi lub członkami zakonów (po profesji wieczystej), przenosi się do pasywnej rezerwy.
Jest jeden przypadek, gdy duchowni mogą (ale nie muszą) być powoływani do odbywania ćwiczeń wojskowych. By po przeszkoleniu pełnić funkcję kapelana wojskowego, za zgodą właściwego przełożonego kościelnego. Mogą to robić wyłącznie duchowni (nie zakonnicy), którzy nie zostali wybrani na kadencję. Kto poza tym? Osoby prowadzące własną kampanię wyborczą - w przypadku kandydowania do Senatu, Sejmu, Parlamentu Europejskiego lub organów samorządowych, posłowie oraz senatorowie (również ci, reprezentujący Polskę w Parlamencie Europejskim) - w czasie trwania kadencji, osoby pełniące wysokie funkcje w organach samorządu terytorialnego - wójtowie, burmistrzowie, radni, osoby sprawujące kierownicze stanowiska w administracji rządowej, osoby, które odbyły służbę zastępczą lub zostały do niej powołane, osoby, które przekroczyły wskazany w przepisach wiek.
Ćwiczenia wojskowe organizowane przez MON mają zacząć się w marcu 2023 roku i potrwać miesiąc. Warto podkreślić, że taka sytuacja dla wielu osób może wiązać się z utratą pracy ze względu na tak długi okres ćwiczeń.
Teoretycznie osoby powołane na ćwiczenia za nieobecność w pracy mają dostać jednak rekompensatę, w tym m.in. kapitan – 184,95 zł, a szeregowy – 117,13 zł za dzień. Praktyka nie zawsze wygląda jednak tak "dobrze", szczególnie w przypadku osób niemających umowy o pracę. Około 17 tys. osób może zostać powołanych do czynnej służby wojskowej w charakterze żołnierza zawodowego. Ponadto wśród nich znajdzie się m.in. 38 tys. żołnierzy rezerwy oraz Polaków, którzy mają uregulowany stosunek do służby wojskowej. 28 580 osób ma zostać powołanych w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, w tym takich w trakcie kształcenia. 800 osób mają stanowić uczestnicy programu "Legia Akademicka". 200 osób na ćwiczenia ma trafić w ramach kursów podoficerów i oficerów rezerwy (takich, którzy mają lub będą mieć wykształcenie wyższe, które jest przewidziane w ramach struktur wojennych) oraz "osoby przeniesione do rezerwy niebędące żołnierzami rezerwy".