Okaleczeni przez technologię. Nie umiemy wysłać listu, ręcznie pisać i budować długich zdań

– Kiedy ktoś mówi “fajny facet na trzeciej”, to nigdy nie wiem, gdzie mam spojrzeć. W dzieciństwie miałam po prostu bardzo szczupłą rękę i akurat tak się złożyło, że jedyne zegarki, które mi pasowały, miały elektroniczny wyświetlacz, a nie tarczę ze wskazówkami. Poza tym wtedy te elektroniczne były modne – tłumaczy Klara, która przyznaje, że mimo 25 lat w metryce, wciąż ma pewne problemy z odczytywaniem godziny z tradycyjnego zegarka. – To nie jest tak, że w ogóle tego nie potrafię, ale sprawia mi to trudność. Muszę sobie powtórzyć, która wskazówka to godziny, a która minuty – tłumaczy.

Agnieszka, która także urodziła się w późnych latach osiemdziesiątych, przyznaje z kolei, że koledzy z pracy śmiali się z niej, kiedy nie umiała zaadresować listu poleconego: – Jak się okazało, pomyliłam miejsca, w których na kopercie wpisuje się nadawcę i odbiorcę – tłumaczy. – Nie miałam pojęcia, że to może mieć jakieś znaczenie. Poza tym ostatni raz listy wysyłałam w podstawówce na koloniach – wspomina. Jak się dziś komunikuje? Jak wszyscy – za pomocą emaili, Facebooka, Skype’a, komórki. – Ale paczkę umiem wysłać – zastrzega z uśmiechem.

Kiedy historię Agnieszki opowiadam doktorowi Tomaszowi Rożkowi, publicyście zajmującemu się tematyką nauki i zaawansowanych technologii, od razu przypomina sobie historię jednej ze swoich znajomych: – Chciała nadać przekaz pocztowy, ale gdy zobaczyła druczek, oniemiała. Postępowała zgodnie z instrukcjami, jednak po trzech dniach pieniądze do niej wróciły. Ta krótka historia może być ilustracją szerszego zjawiska – powoli odzwyczajamy się od wielu czynności, które dziś można wykonywać prościej i szybciej – mówi dr Rożek.

– Czy pamięta pan, kiedy ostatni raz używał pan mapy? – pyta Tomasz Rożek. Opowiada też, jak wiele trudności sprawiło mu kupno planu miasta, kiedy niedawno był w Katowicach. – Pani w kiosku zapytała mnie od razu: “Nie ma pan GPS-a?”. Dopiero w trzecim odwiedzonym miejscu dostałem papierowy plan – mówi.

Moja rozmówczyni jest świadoma, że dla młodych ludzi jej pasja jest czymś niezrozumiałym. – Dla nich liczy się czas, efektywność, a niestety kaligrafia kłóci się z pośpiechem. Pisanie kaligraficznym krojem pisma wymaga nie tylko czasu, ale też uwagi, staranności i cierpliwości, a to jak wiemy nie są przymioty współczesnego człowieka – mówi. Zauważa, że nasze pisanie sprowadza się dziś właściwie już tylko do podpisu w urzędzie, pod pismem, umową. Nie piszemy już nawet kartek przy okazji świąt, nie wysyłamy też pocztówek z wakacji, bo wszystko można przecież taniej i szybciej załatwić z pomocą telefonu komórkowego.

Tomasz Rożek przyznaje też, że na postępującej “technologizacji” relacji międzyludzkich cierpią autentyczne, osobiste formy kontaktu z naszymi bliskimi: – Kiedyś chodziło się do znajomych, żeby zapytać, co u nich słychać. Dziś coraz rzadziej wpada się do kogoś, bo łatwiej wysłać zwykłego smsa – ocenia Rożek. – Trudno jest przewidywać przyszłość i oceniać, dokąd zmierzamy, ale perspektywa malująca się przed nami nie jest różowa – dodaje.

Małgorzata Wołczyk również podkreśla negatywne aspekty zachodzących przemian. Mówiąc o smsach, które przesyłamy bliskim z podróży zamiast pocztówek, zauważa: – Pytanie, kto z nas archiwizuje takie pozdrowienia z wakacji, bo pocztówki, jeśli się zdarzą, chowamy skrzętnie do szuflady, a czyjś tekst pisany ręką wprawia nas w melancholię. Dzieje się tak, bo tylko ta jedna osoba na świecie pisze właśnie takie śmieszne “A”, albo stawia niezgrabne haczyki przy “Ę”. Czyjeś pismo, choćby nawet mało piękne i staranne, jest jego znakiem rozpoznawczym, zupełnie jak linie papilarne – podsumowuje Wołczyk.