Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO to zaszczytne wyróżnienie przyznawane miejscom i obiektom kulturowym oraz przyrodniczym na całym świecie, które posiadają wyjątkową wartość historyczną, kulturową lub przyrodniczą. Prestiżowa lista została utworzona w 1972 roku i stanowi nie tylko świadectwo dziedzictwa ludzkości, ale także zobowiązuje do ochrony i zachowania tych niezwykłych miejsc dla przyszłych pokoleń.

Obecnie na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO znajduje się 1172 miejsc ze 166 krajów, z czego 913 to miejsca związane z kulturą, 220 z naturą, a 39 ma mieszany kulturowo-przyrodniczy charakter.

Pomysł na jej stworzenie narodził się w 1959 roku podczas Międzynarodowej Konferencji ds. Ochrony Przyrody w Waszyngtonie. Jednakże dopiero w 1972 roku, podczas Konferencji Generalnej UNESCO w Paryżu, została oficjalnie uchwalona Konwencja w sprawie Ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego. Była ona przełomowym momentem, który dał początek Listy Światowego Dziedzictwa.

Od tego czasu państwa członkowskie UNESCO mogą zgłaszać swoje kandydatury do uzyskania statusu dziedzictwa światowego. Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO, składający się z przedstawicieli różnych państw, jest odpowiedzialny za ocenę zgłoszeń i decydowanie, które miejsca zasługują na wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa.

Wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa to nie tylko zaszczyt, ale i zobowiązanie. Dzięki staraniom UNESCO wiele miejsc na całym świecie jest zachowanych i chronionych, co pozwala nam cieszyć się ich pięknem i historią przez wiele lat.

Wraz z dopisaniem do listy zwiększa się zwykle ruch turystyczny w nowo wpisanych miejscach. A teraz dołączyło do niej aż 13 nowych miejsc. Oto 13 najnowszych pozycji na liście UNESCO.

1. Santiniketan (Indie)

Santiniketan niegdyś było szkołą z internatem i centrum sztuki opartym na starożytnych indyjskich tradycjach i wizji jedności ludzkości przekraczającej granice religijne i kulturowe. W 1921 roku została przekształcona na światowy uniwersytet, uznający jedność ludzkości, czyli Visva Bharati.

2. Stare Miasto w Kuldydze (Łotwa)

Stare Miasto w Kuldydze na Łotwie to historyczne miejsce, znane z malowniczych kamieniczek z XVIII wieku oraz urokliwej nadbrzeżnej promenady nad rzeką Venta. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów tego miasta jest Ventas ruba – najszerszy w Europie wodospad z progów wodnych, który według legendy powstał podczas walki dwóch olbrzymów.

3. Żydowsko-średniowieczne dziedzictwo Erfurtu (Niemcy)

Ochrona obejmuje starą dzielnicę żydowską oraz jej dobrze zachowane zabytki, takie jak Synagoga Erfurcka. To miejsce stanowi cenny ślad dawnej obecności i kultury żydowskiej w tej części Niemiec.

4. Koh Ker – stanowisko archeologiczne starożytnej Lingapury (Kambodża)

Jego najbardziej charakterystyczną cechą jest seria wspaniałych świątyń i piramid, w tym świątynia Prasat Thom, która osiąga wysokość aż 36 metrów. Koh Ker jest fascynującym miejscem dla miłośników historii i kultury, pozwalającym poznać tajemnice przeszłości Kambodży.

5. Starożytne Jerycho/Tell es-Sultan (Palestyna)

Starożytne Jerycho, znane również jako Tell es-Sultan, to jedno z najstarszych osiedli ludzkich na świecie, sięgające co najmniej 11 000 lat wstecz. Jerycho jest znane ze swoich monumentalnych fortyfikacji, w tym murów obronnych, które datowane są na około 8 000 lat p.n.e., co czyni je jednymi z najstarszych znanych fortyfikacji miejskich na świecie.

6. Jedwabny Szlak: Korytarz Zarafshan-Karakum (Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan)

To właśnie jego szlakiem tysiące lat temu ludzie podróżowali i osiedlali się, tworząc etniczny tygiel kultur, religii, nauki i technologii. Na jego trasie odwiedzimy miasta takie jak Buchara czy Samarkanda.

7. Krajobraz Kulturowy Gedeo (Etiopia)

Region etniczny w Etiopii, zamieszkany głównie przez ludność Gedeo. Jest to obszar o pięknych krajobrazach, gdzie rozciągają się pagórkowate tereny, a ludność zajmuje się głównie rolnictwem uprawiając kawę, banany i inne rośliny. Gedeo ma również bogatą kulturę i tradycje, które przyciągają turystów zainteresowanych eksploracją różnorodności etnicznych grup w Etiopii.

8. Pomniki z kamieni jeleni i powiązane miejsca z epoki brązu (Mongolia)

Najważniejsze w pełni zachowane konstrukcje należące do kultury nomadów z eurazjatyckiej epoki brązu.

9. Perskie karawanseraje (Iran)

Historyczne budowle, które odgrywały kluczową rolę w handlu i komunikacji przez wiele wieków. Monumentalne konstrukcje pełniły funkcję schronienia i odpoczynku dla karawan podróżujących wzdłuż dawnych szlaków handlowych, zapewniając im bezpieczeństwo i komfort.

10. Gaya Tumuli (Korea Południowa)

Unikalne stanowisko archeologiczne, składające się z licznych kurhanów i grobowców, które są świadectwem starożytnej kultury królestwa Gaya. Okazałe groby są bogato zdobione i stanowią ważne źródło wiedzy na temat życia i obyczajów ludności Gaya, która istniała w okresie od I do VI wieku n.e.

11. Krajobraz kulturowy starych lasów herbacianych na górze Jingmai w Pu’er (Chiny)

Miejsce, gdzie od wieków uprawiana jest herbata, co stało się głównym źródłem utrzymania dla lokalnej społeczności. Ludność żyjąca w tych starożytnych lasach herbacianych zachowuje tradycyjne metody uprawy i zbioru herbat.

12. Pierścienne twierdze z epoki Wikingów (Dania)

Wyjątkowe fortyfikacje, które datowane są na okres wikingów między VIII a X wiekiem. Charakteryzują się specyficzną formą obrony, polegającą na okrążeniu centralnej części fortu drewnianymi palisadami i ziemią, tworzącymi swoisty pierścień obronny.

13. Krajobraz kulturowy Tr’ondëk-Klondike (Kanada)

Obszar, który jest związany z gorączką złota Klondike na przełomie XIX i XX wieku. Region ten obejmuje pozostałości kopalń i osad.