1. Zbrodnie po sąsiedzku (2021-)

Obejrzysz na: Disney+

Sezony: trzy, czwarty w przygotowaniu

"Zbrodnie po sąsiedzku" ("Only Murders in the Building") to nominowana do Złotych Globów i nagród Emmy czarna komedia, która podbiła serca widzów oraz krytyków i jest wielkim hitem. Opowiada o trójce nieznajomych mieszkających w jednym budynku, którzy mają kręćka na punkcie produkcji true crime i orientują się, że ich życie... zaczyna przypominać jedną z nich. W głównych rolach w "Zbrodniach po sąsiedzku" błyszczą Steve Martin, Martin Short i Selena Gomez, a gościnnie występują tu gwiazdy, jak Meryl Streep, Paul Rudd, Tina Fey czy Cara Delevingne.

2. Kruk (2018-2022)

Obejrzysz na: CANAL

Sezony: trzy ("Kruk. Szepty słychać po zmroku", "Kruk. Czorny woron nie śpi" i "Kruk. Jak tu ciemno")

"Kruk" to jeden z lepszych i najbardziej klimatycznych polskich seriali ostatnich lat. Wychwalana przez widzów i krytyków trylogia Macieja Pieprzycy o komisarzu Adamie Kruku (Michał Żurawski) dzieje się na mrocznym, tajemniczym i onirycznym Podlasiu, a historia jest naszpikowana akcją, emocjami, pełnokrwistymi, niejednoznacznymi bohaterami i niespodziewanymi zwrotami akcji. Mrok można tutaj kroić nożem, dlatego na jesień jak znalazł.

3. Kasztanowy ludzik (2021)

Obejrzysz na: Netflix

Sezony: jeden

Duński "Kasztanowy ludzik" to pierwszy z kilku skandynawskich seriali kryminalnych (które są już cenioną marką) na tej liście. Gdy na placu zabaw zostaje znaleziono ciało brutalnie zamordowanej dziewczyny, a obok niej zabójca zostawia ludzika z kasztanów, sprawę bada policjantka Naia Thulin (Danica Curcic) z pomocą nowego partnera Marka Hessa (Mikkel Følsgaard). Jednocześnie zostaje porwana córka wpływowej polityczki, co śledczy wiążą ze sprawą. Mroczny klimat, liczne tajemnice, zwroty akcji, niejednoznaczna relacja głównych bohaterów i niepodrabialna atmosfera Skandynawii – "Kasztanowy ludzik" to must watch dla fanów nordic noir.

4. Mindhunter (2017-2019)

Obejrzysz na: Netflix

Sezony: dwa

Aż zaskakujące, że serial, który pokazuje, jak dekady temu powstał termin "seryjny morderca", stał się aż takim hitem. "Mindhunter" ze świetnymi rolami Jonathana Groffa, Holta McCallany'ego czy Anny Torv (oraz Davidem Fincherem jako producentem) przykuł widzów do ekranu, a to dzięki ponurej atmosferze, tajemniczym sprawom kryminalnym i niepokojącym portretom psychologicznym największych seryjnych morderców w historii USA, w tym Charlesa Mansona czy Dennisa Radera. Niestety trzeciego sezonu nie będzie, co nieźle wkurzyło fanów.

5. Karppi (2018-2022)

Obejrzysz na: Netflix

Sezony: trzy

"Karppi" przypadnie do gustu fanom skandynawskich seriali kryminalnych. Sofia Karppi (Pihla Viitala) to detektyw wydziału zabójstw, która wraca do pracy po śmierci swojego męża. Policjantka, prywatnie matka dwójki dzieci, dostaje pod swoje skrzydła młodego detektywa, który w "zabójstwach" stawia dopiero pierwsze kroki. Ich pierwsza wspólna sprawa – zaginięcie kobiety, które szybko okazuje się zabójstwem – będzie sprawdzianem dla obojga z nich. "Karppi" to serial mroczny, ponury i ze świetną relacją głównych bohaterów, czyli idealny na jesień.

6. Odwilż (2022-)

Obejrzysz na: HBO Max

Sezony: jeden, drugi w przygotowaniu

Polska zrobiła serial kryminalny rodem ze Skandynawii. "Odwilż" Xawerego Żuławskiego to jedna z najlepszych produkcji kryminalnych, które w ostatnich latach powstały nad Wisłą. Nic dziwnego, że ogłoszono już drugi sezon. W czym tkwi sukces "Odwilży", której bohaterką jest niedawno owdowiała policjantka (Katarzyna Wajda)? Przede wszystkim w mrocznym, gęstym i ponurym klimacie i klimatycznym Szczecinie, ale też wciągającej akcji i niejednoznacznych bohaterach. Na zimne dni idealne.

7. Criminal: Wielka Brytania (2019-2020)

Obejrzysz na: Netflix

Sezony: dwa

"Criminal: Wielka Brytania" to nietypowy serial kryminalny: akcja dzieje się wyłącznie w policyjnym pokoju przesłuchań, a każdy odcinek to inny przesłuchiwany (grani m.in. przez Kita Harringtona, Hayley Atwell, Davida Tennanta czy Sophie Okonedo). Nie zmieniają się jedynie policjanci. Widz od razu i bez ceregieli wchodzi w środek przesłuchania, kontekst pozna dopiero po chwili i sam będzie musiał ułożyć elementy układanki. Znakomicie się to ogląda, a jeśli chcecie więcej, to na Netfliksie dostępne są trzy inne wersje serialu ("Criminal" to międzynarodowa koprodukcja): "Criminal: Niemcy", "Criminal: Hiszpania" i "Criminal: Francja".

8. Most nad Sundem (2011-2018)

Obejrzysz na: Player, Viaplay

Sezony: cztery

Skandynawowie opanowali sztukę kryminału do perfekcji, a duńsko-szwedzki "Most nad Sundem" jest jednym ze sztandarowych przykładów seriali nordic noir. W każdym z czterech sezonów kryminalna intryga zaskakuje i wciąga, a widz – niczym serialowi detektywi – nie odetchnie, póki nie pozna rozwiązania zagadki. "Most nad Sundem" porywa też iście skandynawską, mroczną atmosferą, a także świetnymi psychologicznymi portretami niejednoznacznych i bardzo ludzkich bohaterów, a szczególnie zimnej, nieporadnej społecznie i zagubionej detektywki Sagi Norén (Sofia Helin).

9. Mare z Easttown (2021)

Obejrzysz na: HBO Max

Sezony: jeden

Miniserial z Kate Winslet zachwycił widzów oraz krytyków i jest niewątpliwie jednym z najlepszych tytułów ostatnich lat. "Mare z Easttown" opowiada o tytułowej Mare, policjantce, która ma pogmatwaną sytuację rodzinną i próbuje przejść do porządku dziennego po osobistej tragedii, a akcja dzieje się depresyjnym, małym miasteczku. Tutaj wszyscy się znają, każdy ma coś za uszami, a na podniszczonych domach wiszą wypłowiałe amerykańskie flagi. Intryga jest znakomita, fabuła obfituje w zwroty akcji, a aspekt obyczajowy jest tak samo ciekawy jako kryminalny. Plus fenomenalna Kate Winslet.

10. Klangor (2021)

Obejrzysz na: CANAL+

Sezony: jeden

"Klangor" z Arkadiuszem Jakubikiem i Mają Ostaszewską to kolejny przykład na to, że CANAL+ potrafi robić świetne seriale kryminalne. W tym przypadku to połączenie kryminału z dramatem rodzinnym, które rozgrywa się w Świnoujściu w nadmorskich klimatach. "Klangor" to historia ojca, psychologa więziennego, który próbuje na własną rękę odnaleźć zaginioną nastoletnią córkę. Akcja jest niespieszna, klimat ponury, a intryga wielowątkowa. To polski serial, ale bardzo skandynawski, co jest niewątpliwie zaletą.