"Co czwarta Polka usunęła ciążę". Nowe badanie CBOS dostarcza broni obu stronom ideologicznej wojny

Część przypadków wyjaśniają już sami autorzy raportu, przyznając, że zdecydowaną większość aborcji przeprowadzono w czasie PRL. "Granicę można określić na poziomie kobiet 35-letnich, czyli tych, które weszły w wiek rozrodczy na krótko przed zaostrzeniem prawa aborcyjnego" – napisali autorzy raportu. Przepisy uchwalone w 1956 roku pozwalały na usunięcie ciąży ze względów medycznych, gdy ciąża była wynikiem przestępstwa (kazirodztwo, gwałt), a także ze względu na trudną sytuację ekonomiczną. W praktyce jednak aborcję wykonywano wówczas na życzenie pacjentki.

Taki stan utrzymywał się do 1993, kiedy przyjęto ustawę o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. W ustawie zapisane są trzy przypadki, w których można usunąć ciążę: gdy przemawiają za tym wskazania lekarskie, bo ciąża stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia kobiety, kiedy jest wynikiem czynu zabronionego, albo kiedy badania prenatalne pozwalają określić, że płód jest ciężko uszkodzony.

Od kilkunastu lat to samo mówią organizacje "pro choice", między innymi Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, której szefowała przez lata Wanda Nowicka. "Aborcje wykonywane nielegalnie są zjawiskiem powszechnym […] liczba zabiegów w wielkim przybliżeniu może wynosić od osiemdziesięciu tysięcy do stu kilkudziesięciu tysięcy aborcji rocznie" – napisała obecna posłanka na Sejm w raporcie opublikowanym przez Federację w 2011 roku.

Nowicka zwracała też uwagę na to, że w wyniku restrykcyjnego prawa liczba aborcji wcale nie maleje. Zwiększa się za to zasięg aborcyjnego podziemia i powstaje zjawisko turystyki aborcyjnej – Polki, żeby przerwać ciążę wyjeżdżają do Czech czy Niemiec.

"Ustawa antyaborcyjna jest nieprzestrzegana. Nie zlikwidowała, ani nawet nie ograniczyła zjawiska usuwania ciąży. Ciąże są wciąż przerywane w tzw. podziemiu aborcyjnym. Z drugiej strony, notorycznie łamane jest prawo kobiet do przerwania ciąży zgodnego z ustawą" – napisała.

– To, że liczba zmniejszyła się odkąd obowiązuje prawo dowodzi jednej rzeczy: wszystkie historie opowiadane przez zwolenników mordowania dzieci tracą dziś na wartości. Słyszymy od środowisk, że polskich aborcji jest rocznie 200 tys., 100 tys., 50 tys. Ci ludzie rzucają szokującymi liczbami, ale nie powiedzieli nigdy skąd te dane mają, gdzie przeprowadzili badania. Nigdy nie ma przy nich źródła – mówi nasz rozmówca.

Zdaniem Januszewskiego dobrym odnośnikiem do tej sytuacji jest okres za rządów SLD, kiedy Sejm dopisał do ustawy możliwość przeprowadzania aborcji ze względów społecznych. – Ustawa funkcjonowała niecały rok, zanim Trybunał Konstytucyjny nie uznał jej niezgodności z prawem. Wtedy legalnych aborcji dokonano trzy tysiące. Cel jest jasny. Chodzi o to, żeby wmówić społeczeństwu, że aborcje zeszły do podziemia, są niekontrolowane. Dochodzi argument o traktowaniu kobiet jak przestępczynie. To próba wmówienia, że jak się zalegalizuje aborcję, to pomoże się matkom – mówi.