Abp Józef Kowalczyk nie żyje. Był prymasem Polski i wpływowym nuncjuszem

"W nocy 20 sierpnia 2025 roku, w wieku 86 lat, odszedł do Domu Ojca abp senior Józef Kowalczyk. Zmarł w szpitalu w Tarnowie, gdzie od ponad trzech tygodni przebywał w poważnym stanie. Przez wiele lat był nuncjuszem apostolskim w Polsce (1989-2010), a w latach 2010-2014 arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim Prymasem Polski" – podano w komunikacie archidiecezji.

W chwili ogłoszenia śmierci arcybiskupa w Gnieźnie zabił dzwon św. Wojciecha.

Jeszcze pod koniec lipca arcybiskup Wojciech Polak informował o pogarszającym się stanie abp Józefa Kowalczyka. Prosił wówczas wiernych o modlitwę za byłego prymasa Polski.

Józef Kowalczyk urodził się 28 sierpnia 1938 roku w Jadownikach Mokrych (diecezja tarnowska), w rodzinie rolniczej.

Po maturze Józef Kowalczyk wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego "Hosianum" w Olsztynie. Studiował prawo kanoniczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a następnie kontynuował naukę w Rzymie, gdzie w 1968 roku uzyskał doktorat na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim.

Odbył także specjalistyczne szkolenie przy Świętej Rocie Rzymskiej, uzyskując uprawnienia adwokata rotalnego, obrońcy węzła małżeńskiego oraz archiwisty Tajnego Archiwum Watykańskiego.

Święcenia kapłańskie przyjął 14 stycznia 1962 roku w Olsztynie. Przez wiele lat pracował w watykańskich urzędach, m.in. w Sekretariacie Synodu Biskupów i Kongregacji ds. Kultu Bożego. Był bliskim współpracownikiem arcybiskupa Luigiego Poggiego podczas jego misji w Polsce w latach 70., a także uczestnikiem rozmów Stolicy Apostolskiej z władzami PRL. Kierował Sekcją Polską Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej.

W latach 1989–2010 pełnił funkcję nuncjusza apostolskiego w Polsce. Następnie, decyzją papieża Benedykta XVI, został mianowany arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i prymasem Polski, funkcję tę sprawował w latach 2010–2014. Od 2014 roku pozostawał arcybiskupem seniorem archidiecezji gnieźnieńskiej.

W przeszłości pojawiały się medialne doniesienia o jego możliwej współpracy z tajnymi służbami PRL. "Rzeczpospolita", powołując się na dokumenty z Instytutu Pamięci Narodowej, informowała, że abp Kowalczyk mógł być kontaktem informacyjnym tych służb.