Mateusz Szczurek nagle przeszedł z banku do ministerstwa. Konflikt interesów? "Powinien odczekać rok, dwa lata"

– Jestem przekonany, że nie powinno dochodzić do takich sytuacji. Kilkanaście lat w tej samej firmie, na jednym z najważniejszych stanowisk, a potem z dnia na dzień przejście na stołek ministra. Dla mnie to klasyczny konflikt interesów – mówi nam Kuźmiuk.

Czym zajmuje się taka osoba? Ma, w zasadzie, dwa główne zadania: odpowiada za prognozy makroekonomiczne i reprezentuje bank w mediach. Oprócz tego główny ekonomista może np. pisać rynkowe komentarze i, oczywiście, pozostaje w kontakcie z zarządem banku, by mu pomagać kreować politykę instytucji. Kto ma bowiem wiedzieć, co ma robić bank, jeśli nie osoba, która analizuje wszystkie ruchy i sytuacje w gospodarce?

Tym samym główny ekonomista jest postacią niezmiernie ważną – bo to na prognozach, za które odpowiada, opiera się wiele działań finansowych instytucji. Mateusz Szczurek pełnił taką funkcję w jednym z największych prywatnych banków w Polsce i niewątpliwie sporo od niego zależało. Robił to, na dodatek, w firmie posiadającej największe OFE w kraju. Od razu więc, po jego nominacji, pojawiły się pytania, czy nowy minister pochodzący z takiej instytucji oznacza zaniechanie reformy OFE. Dziś już wiemy, że nie – Szczurek nie ma zamiaru protestować w tej sprawie i doprowadzi reformę do końca.

Prawdopodobieństwo, że bonusowe zapisy wypadłyby z ustawy, było bardzo małe – rząd i tak na przepchnięcie reformy przez proces legislacyjny ma bardzo mało czasu. Gdyby chciał coś jeszcze zmieniać, zajęłoby to kolejne, cenne dni. Szczurek jako wnikliwy obserwator i świetny analityk na pewno o tym wiedział – więc pilnować reformy nie było po co.

Już zupełnie nierealne wydaje się wysłanie do takiego pilnowania jednego z naprawdę najzdolniejszych ekonomistów, człowieka świetnie odnajdującego się w mediach i mającego niesamowite wyczucie gospodarki. Bankom tacy eksperci nie zdarzają się codziennie i wątpliwe, by ING chętnie żegnało Szczurka. Oddelegowanie go, by pilnował jednej tylko ustawy, która już za chwilę zostanie przyjęta przez Sejm, byłoby ze strony banków niezbyt mądre i trudno o to posądzać finansjerę.

Gdy dopytuję, czy przejście z dużej instytucji finansowej do ministerstwa z dnia na dzień, na dodatek instytucji mającej największy OFE, wygląda nieco zaskakująco, by nie rzec – podejrzanie, ekonomista szybko ucina te spekulacje. - Szczurek ma właśnie wcielić w życie reformę, która mimo niektórzy korzystnych zapisów, w swoim głównym zamyśle jest finansjerze i OFE wybitnie nie na rękę. Więc gdzie ten konflikt? To już nawet nie kwestia, poglądów, tylko logiki i analizy sytuacji, by wiedzieć, że on nie jest żadnym wysłannikiem banków – irytuje się mój rozmówca.

Skowrońska dodaje, że wierzy, że każdy z nas w pracy ma jakieś poczucie misji – i chce po sobie coś zostawić. Jej zdaniem Szczurek, widząc i znając liczne wady polskiej gospodarki, gdy dostał szansę, by coś naprawić, po prostu postanowił z niej skorzystać.

Gadomski dodaje, że proces przechodzenia ludzi z biznesu do polityki i z powrotem nazywa się "obrotowymi drzwiami" i nie jest niczym nowym. We Włoszech premier został Mario Monti – wieloletni pracownik Goldman Sachs. Mario Draghi, obecny szef Europejskiego Banku Centralnego, również był wysoko postawiony w Goldmanie. Tak samo Henry Paulson, który w Goldman Sachs zaczynał karierę w 1974 roku, piął się po wszystkich szczeblach kariery aż do stanowiska prezesa, by potem zająć stanowiska sekretarza skarbu. Takie same kariery – od banku do administracji państwowej – robiło dwóch jego poprzedników: Jon Corzine i Robert Rubin.