To już prawdziwa epidemia wśród dzieci. Jeśli czegoś z tym szybko nie zrobimy, będzie tylko gorzej

Dawid Wojtowicz
To już prawdziwa plaga wśród dzieci w Polsce i bardzo poważny problem zdrowotny, którego skutki mogą być w przyszłości naprawdę opłakane. O czym mowa? O zębach naszych pociech, a dokładniej mówiąc, o ich fatalnym stanie. Mnóstwo dzieci i nastolatków w naszym kraju nie tylko ma ubytki w szkliwie, ale także coraz częściej ludzie w młodym wieku mogą się już ''pochwalić'' brakami w uzębieniu.
Epidemia próchnicy szaleje wśród polskich dzieci. W wieku 15 lat jedynie 6 proc. nastolatków nie ma próchnicznych ubytków 123rf.com
Obecne statystyki dotyczące uzębienia najmłodszych powinny zapalić czerwoną lampkę w głowach wielu rodziców. Jak pokazują dane zbierane cyklicznie w ramach programu Ministerstwa Zdrowia ''Monitorowanie stanu zdrowia jamy ustnej populacji polskiej'', już wśród trzylatków dzieje się źle, bo tylko 46 proc. z nich ma zupełnie zdrowe zęby. Z upływem czasu problem pogłębia się, bo w wieku 15 lat jedynie 6 proc. dzieci nie ma próchnicznych ubytków. Wchodząc w dorosłość, ponad 90 proc. młodych osób ma zmiany próchnicze w kilku zębach lub przeszło przez zabieg ekstrakcji.

Przyczyny tego alarmującego zjawiska nie powinny być dla nikogo zaskoczeniem. Zła higiena jamy ustnej, nagminne jedzenie słodyczy oraz nieodwzajemniona miłość do słodkich gazowanych napojów sieją znaczne spustoszenie w uzębieniu młodego pokolenia. Jednak spora część winy leży niestety po stronie rodziców, którzy nie uczą swoich pociech kultury mycia zębów mlecznych bądź zbyt szybko powierzają im szczotkowanie uzębienia na własną rękę, co kończy się najczęściej myciem w ekspresowym tempie, trwającym raptem pół minuty.
Z powodu zaniedbań rodziców dzieci w Polsce nie mają nawyku mycia zębów, co prowadzi do fatalnego stanu ich uzębienia jeszcze przed wejściem w dorosłość123rf.com
– Wielu rodziców żyje w przekonaniu, że próchnica u dzieci nie wymaga leczenia, podczas gdy wywołujące ją bakterie rozmnażają się bardzo szybko, więc już jeden zainfekowany ząb może powodować chorobę kolejnych – ostrzega Anita Walczak, prezes Polskiej Akademii Profilaktyki Stomatologicznej. – Co więcej, utracony z powodu próchnicy choćby jeden ząb mleczny często może powodować kłopoty z wyrzynaniem się zębów stałych, wady zgryzu i problemy z prawidłową wymową – dodaje ekspertka.

Co więc robić, aby zapobiec zdrowotnej katastrofie? Przywracania gabinetów stomatologicznych w szkołach podstawowych czy dentobusów w Polsce to bez dwóch zdań kroki we właściwym kierunku. Jednak kluczem jest powszechna edukacja na temat higieny jamy ustnej, której orędownikami powinni być wszyscy, począwszy od instytucji publicznych, poprzez lekarzy stomatologów, a skończywszy na producentach past czy szczoteczek do zębów.

W środowisku przedsiębiorców niektórzy już dokładają swoją cegiełkę do tego edukacyjnego i jakby nie patrzeć tytanicznego wysiłku. Właśnie dobiega końca druga edycja programu ''Niesamowity świat higieny jamy ustnej'', którego pomysłodawcą jest Procter & Gamble, znany na całym świecie producent past Blend-a-med i akcesoriów do pielęgnacji jamy ustnej Oral-B. Adresatem ogólnopolskiej akcji są dzieci w wieku wczesnoszkolnym – uczniowie 1. i 2. klas.

Projekt realizowany we współpracy z firmą mediową Disney, Instytutem Blend-a-med Oral-B oraz Polskim Stowarzyszeniem Higieny Stomatologicznej stawia sobie za cel wykształcenie odpowiednich nawyków u dzieci, a także dotarcie z potrzebną wiedzą do ich rodziców oraz nauczycieli tak, aby ci przekazywali ją dalej, czyli właśnie najmłodszym. Kolejna odsłona rozpoczętej rok temu akcji objęła prawie 200 000 dzieci w całej Polsce.
Gadająca szczoteczka Kapitan Mega Czyścioch, instruktor filmu uczącego dzieci prawidłowego dbania o higienę jamy ustnejZrzut ekranu z animacji Oral Care Program
– Wiek 6-7 lat to najlepszy czas, aby pomóc dzieciom wykształcić towarzyszące im już przez całe życie pozytywne nawyki dbania o higienę. Zajęcia, które przygotowaliśmy, były angażujące i ciekawe tak, aby faktycznie zmienić nastawienie najmłodszych do szczotkowania zębów. Program rozpoczęliśmy rok temu edycją pilotażową w wybranych szkołach w Warszawie i Aleksandrowie Łódzkim. Pozytywne reakcje nauczycieli, rodziców, ale co najważniejsze dzieci, zachęciły nas do kontynuowania programu na większą skalę – podsumowuje inicjatywę dr n. med. lek. dent. Beata Golan, Dyrektor ds. Naukowych Instytutu Blend-a-med Oral-B.

Chcąc w sposób przystępny wyjaśnić dzieciom, co to są ubytki, skąd się biorą, jakie niosą zagrożenia oraz jak prawidłowo szczotkować zęby i dziąsła, twórcy programu objętego patronatem Polskiej Akademii Profilaktyki Stomatologicznej oraz Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej przygotowali zestawy atrakcyjnych materiałów edukacyjnych. Wśród nich znalazły się książeczki z bohaterami ze świata Disney'a oraz arkusze z ćwiczeniami opartymi na zabawie, które dotarły do dzieci z prawie 3000 polskich szkół.

Na potrzeby akcji powstał też krótki film animowany pokazujący, jak zapobiegać próchnicy i dlaczego warto dbać o zęby. W czasie jej trwania zachęcano rodziców do ściągnięcia bezpłatnej aplikacji Disney Magic Timer. Stworzona przez Oral-B mobilna apka pomaga dzieciom szczotkować zęby dłużej, motywując je do tej czynności poprzez animacje, w których występują postacie z takich bajek Disney'a jak ''Myszka Miki'', ''Kraina Lodu'' czy ''Avengers''. Aby rozpocząć zabawę, wystarczy zeskanować kod na specjalnych szczoteczkach i tubkach pasty z wizerunkami ulubionych bohaterów.
Film pokazujący, jak działa aplikacja Disney Magic Timer YouTube / Oral-B North America
– Jako wiodący producent produktów do higieny jamy ustnej zdajemy sobie sprawę, że problemy stomatologiczne takie jak próchnica dotykają bardzo wiele dzieci w Polsce. Naszą odpowiedzialnością jest wprowadzanie takich innowacji, które będą odpowiadać na ten problem, stąd chociażby współpraca z Disney i przedstawienie postaci bajkowych na szczoteczkach Oral-B i pastach Blend-a-med. Jesteśmy świadomi, że nawet najlepsza pasta czy szczoteczka, musi być prawidłowo użyta – mówi Małgorzat Mejer, Manager ds. Komunikacji Korporacyjnej na Europę Centralną w P&G.

Pod szyldem programu odbył się też konkurs plastyczny, do którego mogły przystąpić pierwsze lub drugie klasy uczestniczących w akcji szkół podstawowych. Nagrodą były zestawy do higieny jamy ustnej, składające się z pasty do zębów Oral-B, ręczniczka oraz kubeczka marki Disney. Otrzymał ją każdy uczeń należący do klasy, która została laureatem. W sumie wyłoniono 100 zwycięskich klas szkół, które zdaniem Komisji Konkursowej przesłały najpiękniejsze i najbardziej oryginalne prace.

Artykuł powstał we współpracy z Procter & Gamble