To najzdrowsze grzyby w Polsce. 10 najbardziej cenionych jadalnych gatunków z naszych lasów

Monika Piorun

22 września 2020, 06:15

Prawdziwki, boczniaki czy może kurki? Które z nich są najzdrowsze? Mimo że grzyby mogą być ciężkostrawne, to jednak spośród najpopularniejszych w naszym kraju gatunków można znaleźć sporo odmian niezwykle wartościowych dla ludzkiego organizmu. Sprawdźcie, po które z nich warto wybrać się na tegoroczne grzybobranie!

Wśród najbardziej cenionych pod względem zdrowotnym grzybów na świecie występują m.in. boczniaki i pieczarki, ale oprócz nich niezwykłe właściwości dla organizmu mogą mieć także inne gatunki spotykane w naszym kraju. Które z nich warto zbierać? • Fot.

Sezon na grzyby w 2020 roku jest wyjątkowy. W lasach zaroiło się od dorodnych okazów, a Polacy korzystając ze sprzyjającej pogody wybrali się masowo na zbieranie grzybów. Na jakie gatunki warto zwrócić szczególną uwagę?

Najzdrowsze grzyby w Polsce

Spośród grzybów występujących na terenie naszego kraju, na całym świecie oprócz powszechnie występujących niemal wszędzie pieczarek ceni się zwłaszcza boczniaki. Wśród polskich grzybiarzy największe uznanie mają jednak takie grzyby jak:

⦁ BOROWIKI (zwane prawdziwkami) są najbardziej zasobne w przeciwutleniacze, a zwłaszcza w beta-karoten, kwas askorbinowy i likopen. Spośród wielu gatunków borowików ceniony jest zwłaszcza borowik szlachetny (Boletus edulis). Dzięki dużej ilości antyoksydantów neutralizuje wolne rodniki i działa odmładzająco na organizm, zapobiegając uszkodzeniom komórek.

Prawdziwki zawierają całkiem sporo dobrze przyswajalnego białka, a także potas, fosfor, żelazo, magnez, witaminę A, B, C, D, E, a na dodatek są niskokaloryczne. W 100 g znajdziemy nie więcej niż zaledwie 23 kcal.

Borowik szlachetny (Boletus edulis) są bogate w przeciwutleniacze, beta-karoten, likopen i kwas askorbinowy.•Fot. spotluda / 123RF

W ostatnich latach w Polsce borowika szlachetnego wypiera jego kuzyn ze Stanów Zjednoczonych — borowik amerykański, który jest od niego nieco większy, ale ma podobne walory odżywcze.

Czytaj także: Oto król tegorocznego grzybobrania. Borowik amerykański to nowy hit według grzybiarzy

⦁ KURKI (Cantharellus cibarius) zwane pieprznikiem jadalnym, są jednym z najlepszych naturalnych źródeł witaminy z grupy B w pożywieniu, co udało się potwierdzić naukowcom z Japonii na łamach "Journal of nutritional science and vitaminology".

Działają wspomagająco na układ nerwowy i chronią organizm przed bakteriami oraz wirusami. Regularne spożywanie tych grzybów ma pozytywny wpływ na nasz układ odporności i pomaga zwalczać drobnoustroje chorobotwórcze.

⦁ KANIE słynące z charakterystycznego kapelusza przypominającego parasol uznawane są za wartościowe źródło białka dla wegan i wegetarian.

Najczęściej polecane odmiany to czubajka kania (Macrolepiota procera) i czubajka gwiaździsta (Macrolepiota konradii), w których składzie można znaleźć witaminy z grupy B, wit. C, A , D i E. W 80 proc. złożone są z wody. Resztę stanowi białko i substancje odżywcze. ⦁ RYDZE wspomagają trawienie, mają pozytywny wpływ na układ nerwowy i kostny oraz ułatwiają walkę ze stresem oraz nadciśnieniem.

Jak odróżnić jadalnego mleczaja rydza (Lactarius deliciosus) od rydza trującego (mleczaja wełnianka Lactarius torminosus)?

Z mleczaja — jak sama nazwa wskazuje — po przekrojeniu wylewa się charakterystyczne, zabarwione "mleczko". Trujący rydz wełnianka różni się jaśniejszymi blaszkami.

⦁ GĄSKI działają przeciwalergicznie, pomagają zwalczać katar sienny oraz łzawienie. Niemieckim naukowcom udało się dowieść, że tzw. gąski zielone mogą mieć właściwości przeciwzakrzepowe, a niektóre odmiany tych grzybów mogą także obniżać poziom cukru we krwi (niemal tak skutecznie jak zastrzyki z insuliny).

Niewiele osób nadal zdaje sobie sprawę z tego, że z jednej z odmian gąsek (Lepista nebularis) zwanej gąską mglistą udało się wyizolować pierwszy antybiotyk zwalczający prątki gruźlicy (nebularynę). Nie wszystkie gąski nadają się jednak do jedzenia.

Jak odróżnić jadalną gąskę zielonkę (Tricholoma equestre) od trującej gąski siarkowej?

⦁ PODGRZYBKI
Podgrzybek brunatny (Xerocomus badius) to jeden z najczęściej zbieranych grzybów w Polsce.

Wśród grzybiarzy popularny jest także podgrzybek zajączek (Xerocomus subtomentosus) i podgrzybek złotopory (Xerocomus chrysenteron). Oprócz witamin z grupy B, wit. A, D, E i C zawierają także działające przeciwzapalnie i detoksykująco flawonoidy, kwas linolowy pomagający w walce z nadmiarem kilogramów, a także kwas palmitynowy i oleinowy.

⦁ KOŹLARZE
Pod topolą osiką spotkamy tzw. koźlarza czerwonego (Leccinum aurantiacum), zaś pod brzozą można się natknąć na koźlarza pomarańczowożółtego (Leccinum versipelle). Oba grzyby zawierają sporo witamin z grupy B. Już 100 g tych grzybów jest w stanie zapewnić 20 proc. dziennego zapotrzebowania na niacynę (wit. B3).

⦁ MAŚLAKI
Maślak zwyczajny (Suillus luteus) rośnie zwykle pod sosnami, zaś maślak żółty (Suillus grevillei) latwo spotkać pod modrzewiami. Mimo że składają się głównie z wody, to ceni się je przede wszystkim ze względu na wyjątkowy smak i aromat.

Maślaki zwyczajne (Suillus luteus) rosną pod sosnami, zaś maślak żółty (Suillus grevillei) najczęściej występuje pod modrzewiami. Jakie mają właściwości zdrowotne?•Fot. Maxim Tatarinov / 123 RF

⦁ OPIEŃKI (Armillaria mellea) mają działanie bakteriobójcze i działają nawilżająco na skórę. Ceniona jest zwłaszcza tzw. opieńka miodowa, która ma pozytywny wpływ na wzrok, poprawia ukrwienie kończyn, mózgu i serca. Może też mieć dobre działanie na nasze płuca (ma właściwości grzybobójcze).

⦁ SMARDZE mają najwięcej witaminy D3 spośród wszystkich grzybów jadalnych. Ich lecznicze właściwości przypisywane są przede wszystkim obecności polisacharydów, związków fenolowych, wit. C oraz sporej zawartości żelaza i antyoksydantów.

Grzyby 2020 — dowiedz się więcej:

⦁ Jak na grzybobranie, to tylko tam. W tych miejscach w Polsce jest najwięcej grzybów [MAPA]

⦁ Jak nie zatruć się grzybami? Fakty i mity na temat trujących okazów [Poradnik grzybiarza]

⦁ "Palce umarlaka", czyli grzyb rodem z horrorów. Można go spotkać w polskich lasach

Zobacz także :