Pochodzenie i odmiany papryczek chili

Papryczki chili – jak wiele innych owoców (tak, pod względem botanicznym to owoce) i warzyw popularnych w naszych kuchniach – pochodzą z Ameryki Południowej. Do Europy zostały sprowadzone przez Krzysztofa Kolumba.

Kiedy o nich myślimy, pierwsze do głowy przychodzą nam zapewne cienkie, podłużne czerwone owoce. Jednak gatunków chili jest pięć: o różnych kolorach i kształtach. Poza posiadającymi drobne owoce odmianami papryki rocznej (Capsicum annuum), są też papryczki habanero (Capsicum chinense), owocowe (Capsicum frutescens), jagodowe (Capsicum baccatum) oraz posiadające czarne nasiona Capiscum pubescens.

Zaś spośród niezliczonych odmian chili dużą popularnością cieszą się m.in.: Cayenne, Habanero, Demon Red, Jalapeño, Apache, Etna, Fuego, Hungarian Hot Wax (papryka bananowa), Thai Hot Dragon, Prairie Fire, Super Chili i Joe’s Long Cayenne.

Wyrazisty smak i prozdrowotne właściwości chili

Wszystkie odmiany chili charakteryzują się (choć w różnym stopniu) ostrym, pikantnym smakiem. Piekło w ustach i łzy w oczach zapewniają nam dzięki związkowi o nazwie kapsaicyna, który podrażnia i rozgrzewa naszą skórę i błony śluzowe.

Jednak chili (w każdej postaci) nie tylko doskonale podbija wyrazistość smaku dań. Papryczyczka chilli ma wiele właściwości prozdrowotnych: pomaga też oczyścić nos, stymuluje produkcję endorfin (co wywołuje u nas poczucie szczęścia i uśmierza ból), pobudza przemianę materii i przepływ krwi oraz zmniejsza stany zapalne.

Jest więc idealne dla osób, które np. chcą schudnąć, mają reumatyzm lub cierpią na choroby układu krążenia. Chili jest też bogatym źródłem cennych składników odżywczych ze względu na dużą zawartość witaminy C, beta-karotenu, flawonoidów, soli potasu, wapnia, sodu i żelaza. Z kolei sama kapsaicyna posiada silne właściwości antynowotworowe.

Pomimo tych dobrodziejstw, trzeba pamiętać, by – tak jak ze wszystkim – nie przesadzać z ilością spożywanego chili. Tak ostre rzeczy są też zdecydowanie niewskazane u osób mających problemy z żołądkiem.

Sianie, sadzenie i uprawa papryczek chili w doniczkach. Wymagania

Papryczki chili stanowią idealny składnik kuchni dla osób lubiących ostrość i dbających o zdrowie. Mogą też być jednak świetną ozdobą w domu. Nie dziwi więc, że coraz więcej osób hoduje papryczki samemu. Szczególnie, że uprawa chili jest dość łatwa.

Chili zaleca się wysiewać od połowy lutego do połowy marca. Po dwa-trzy nasiona (najlepiej wcześniej namoczone przez 24 h w wodzie) umieszcza się w małych pojemnikach z ziemią kompostową lub mieszanką odkwaszonego torfu ogrodniczego z ziemią uniwersalną/piaskiem.

Czytaj także: Przesadzanie storczyków bez tajemnic. Oto jak i kiedy należy to zrobić [INSTRUKCJA KROK PO KROKU]

Doniczki trzeba ustawić w osłoniętym od wiatru, ciepłym, dobrze oświetlonym miejscu. Przy czym papryczki nie mogą być wystawiane na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Podłoże zaś musi być stale lekko wilgotne.

Pojemniki mogą być na początku przykrywane foliowym nakryciem. Gdy po 4-6 tygodniach roślina urośnie na kilka centymetrów, umieszczamy ją w nieco większej doniczce. Przesadzamy ją ponownie po kolejnych 3 tygodniach. Wtedy papryczki mogą być ustawione w jeszcze bardziej nasłonecznionym miejscu niż wcześniej. Z kolei warunki glebowe nie powinny być zmieniane, podobnie jak temperatura.

Papryczki są ciepłolubne i muszą przebywać w dość stałej temperaturze, między 20-26 stopni Celsjusza w dzień i nie mniej niż 16 stopni w nocy. Spowolnienie wzrostu następuje przy 14 stopniach, a jeśli będzie ok. 0 stopni – roślina zginie.

Pielęgnacja papryczek. Kiedy można zrywać owoce?

Rośliny powinny być regularnie nawożone (co ok. 2 tygodnie; np. biohumusem) i podlewane. Ważne jest też przycinanie wierzchołków roślin, by bujnie kwitła i rozrastała się bardziej na boki niż pięła w górę. Co istotne, przy hodowli domowej kwiatki trzeba zapytać samodzielnie, przenosząc miękkim pędzelkiem pyłek z pręcików na słupek.

W przypadku, gdy roślina zacznie owocować, powinna być już nie podlewana, a lekko spryskiwana. Owoce dojrzewają ok. sierpnia, września. Papryczki czerwone muszą mieć intensywny kolor, zaś zielone odmiany muszą być delikatnie miękkie, by nadawały się do zerwania – a w zasadzie obcięcia: najlepiej przy samej łodydze. Takie chili można trzymać w lodówce do tygodnia lub można je ususzyć.

Czy papryczki chili są jednoroczne? Mogą zimować

Ze względu na wrażliwość na niskie temperatury w naszym klimacie papryczki chili są traktowane jako rośliny jednoroczne, jednak jak najbardziej można prowadzić uprawę wieloletnią w domu (choć jest to mało opłacalne i zimujące rośliny nie będą już specjalnie cieszyły oczu).

Papryczki zimują w dość chłodnych, acz oświetlonych miejscach. W takim wypadku ziemia, w której przebywają, powinna być lekko zwilżana już tylko co 2-3 tygodnie. Od później jesieni do wczesnej wiosny będą dość "wyłysiałe". Jeśli jednak będą próbowały puszczać skromne pędy, wtedy nie należy ich ruszać. Przyciąć je można dopiero wiosną, po to by kolejne pędy były mocniejsze.