Glina, słoma, drewno. Stworzyli projekt ekologicznego domu za 20 tys zł. "Mogą w nim komfortowo mieszkać dwie osoby"

Tak, to prawda. Jestem absolwentką architektury, a teraz kończę studia magisterskie na wzornictwie. A skąd pomysł? Przyznam, że jako młody architekt zawsze trochę buntowałam się przeciw temu, co dzieje się w architekturze współczesnej, zwłaszcza mieszkaniowej. Mam wrażenie, że ta dziedzina idzie w złą stronę... taką bardzo nieludzką.

Zarówno używane materiały – beton, szkło, jak i popularne formy jak osiedla zamknięte, od zawsze wzbudzały moją niechęć. Wydawały mi się obce. Szukając alternatywy dla tych dominujących w architekturze trendów trafiłam na koncepcję architektury naturalnej. Zachwyciło mnie to absolutnie. To jest kierunek, który daje ogromne możliwości, a w Polsce jest wciąż niszą.

To architektura, która bazuje na naturalnych materiałach, a także kładzie nacisk na to, by były to materiały lokalne. To znaczy na przykład, że w trakcie naszej budowy nie będziemy wozić kamienia z drugiego końca Polski, ale skorzystamy z tego, co mamy w okolicy. Architektura naturalna w intuicyjny sposób czerpie też z budowlanej tradycji: kiedyś właśnie tak się budowało – korzystając z tego, co było pod ręką, czyli kamienia, ziemi, drewna.

Ale owo bazowanie na tradycji nie wyklucza interpretowania jej nawet w najbardziej nowoczesny sposób. Współczesna architektura naturalna pełna jest np. high-techowych rozwiązań.

Dla mnie osobiście bardzo ważny jest także aspekt zdrowotny: nie chodzi nam tylko o dobro środowiska, ale i nasze własne zdrowie. Domy zrobione z gliny zupełnie inaczej oddychają, gwarantują inną wilgotność powietrza, nie przyczyniają się do alergii.

W naszym domu, który jest pokazowy, modelowy, nie będzie instalacji elektrycznej i podłączenia do mediów. Natomiast generalnie takie instalacje można jak najbardziej poprowadzić. Zupełnie bezpiecznie. I choć może brzmi to utopijnie, taki domek może gwarantować wszystkie wygody, których oczekuje współczesny człowiek. My nie chcemy wcale proponować jakiegoś powrotu do przeszłości (śmiech).

Budownictwo naturalne może być bardzo nowoczesne. To nie musi być tylko alternatywa dla wąskiego grona zatwardziałych ekologów, ale zwyczajna droga rozwoju całego budownictwa mieszkaniowego. W Polsce jesteśmy dopiero na początku tej drogi, ale dlatego też podjęłam się tego projektu: chciałam rozszerzyć grono ludzi świadomych istnienia architektury naturalnej. A trzeba wiedzieć, że na Zachodzie w oparciu o takie technologie buduje się coraz więcej: w ten sposób powstają także budynki użyteczności publicznej, nie mówiąc o nowoczesnych domach mieszkalnych.

Tak. Jeśli licząc po obrysie zewnętrznym budynek ma mniej niż 25 metrów kwadratowych powierzchni, nie potrzebne jest pozwolenie na budowę. Wystarczy zgłoszenie przed rozpoczęciem prac.

Mam nadzieję, że ich nie będzie (śmiech). Choć okaże się to dopiero po drodze. Z tego co czytaliśmy, wiele zależy od urzędników, którzy bardzo różnie podchodzą do interpretacji przepisów o zgłoszeniu i pozwoleniu na budowę.

Dom powstanie na Warmii, w Nowym Kawkowie, 20 km od Olsztyna. Budujemy go na terenie Lawendowego Pola. To plantacja lawendy, którą prowadzi Joanna Posoch. Dom będzie swego rodzaju budynkiem pokazowym: będzie można go oglądać, przypatrzeć się zastosowanym rozwiązaniom. Będą go mogły także przetestować osoby, które same planować będą budowę takiego budynku. Właścicielka działki aktywnie działa na wielu polach związanych z ekologią, tak więc planuje prowadzić w naszym domu warsztaty i spotkania.

Projektować wnętrza będziemy po tym, gdy uda nam się zgromadzić wszystkie fundusze. Domek jest mały, zwłaszcza, że jego ściany są grube: to konieczne ze względu na odpowiednią izolację. Dlatego też w środku jest tylko ok. 16 metrów kwadratowych. Chcemy zwiększyć tę przestrzeń za pomocą antresoli. Ostatecznie przestrzeni użytkowej będzie nieco ponad 18 metrów kwadratowych. Ale stosując różnego rodzaju rozwiązania chcemy sprawić, żeby w domu mogły komfortowo mieszkać dwie osoby. Będzie mała kuchnia, mała łazienka. Dom będzie wysoki, w efekcie mieszkańcy nie powinni mieć wrażenia zamknięcia w małej przestrzeni.

Wszystko zależy od tego, czy dobrze wykona się wszystkie prace. Ważne jest na przykład, żeby odpowiednio sprasować słomę, żeby ona się nie rozluźniała. Trzeba też zadbać o to, by odpowiednio mieszać i kłaść gliniane tynki. Ale o trwałość się nie martwimy: we Francji istnieją stuletnie domy stworzone w podobnej technologii. Oczywiście nasz dom będzie wymagać od czasu do czasu konserwacji, ale podobnie jest z każdym innym budynkiem. Czasem może odprysnąć tynk, popękać ściana, ale jeśli budowa będzie wykonana rzetelnie, bez pośpiechu, powinno być w porządku.

Zgłosiło się do nas mnóstwo osób, które chcą pomóc. Niestety, nie możemy zaprosić zbyt wiele, bo na budowie będzie chaos. Wybierzemy kilkanaście. Dołączy do nich jedna osoba, która ma doświadczenie w podobnych budowach. Będzie dzielić z pozostałymi swoją wiedzą.

Na razie nie (śmiech). Ale umówiliśmy się z właścicielką działki, że będziemy mogli spędzić w domu po kilka dni w różnych porach roku, żeby zobaczyć, jak się w nim mieszka.