Obcokrajowca to wziąłem ja i Beenhakker, Smuda bierze wyłącznie Polaków - wywiad z Jerzym Engelem

- To jest tak. Każdy człowiek, który w naszym futbolu pracuje od kilkunastu albo od kilkudziesięciu lat nie może nie widzieć zmian, jakie dzieją się w polskiej piłce. W zasadzie w każdej sferze - szkoleniowej, infrastrukturalnej, organizacyjnej. Oczywiście wszystkiego nie zrobi się błyskawicznie. Ale to jest transformacja, powolny proces zmieniania na lepsze. Kiedyś był pan na meczu i siedział na ławce. Dziś są krzesełka. Kiedyś można było tylko pomarzyć o odpowiednim oświetleniu i podgrzewanej murawie. A dziś to jest, do tego Kraków ma dwa ładne, nowoczesne obiekty, taki stadion ma Gdańsk, Poznań, Lubin, Kielce. Ma też Legia, być może będzie miała Polonia. Nie ukrywam, że bardzo ją w tym wspieram, bo byłoby niesprawiedliwe, gdyby drugi warszawski klub nie dostał odpowiedniego obiektu. To wszystko, o czym mówię, powoduje, że na Legię i Śląsk kiedyś przychodziło po kilka tysięcy ludzi. A teraz po ponad dwadzieścia.

- Tak. Sądzę, że gdyby dziś aktualny mistrz - Śląsk Wrocław - zmierzył się z mistrzem Polski sprzed 10 lat, to by sobie poradził. Natomiast jest w polskiej piłce jedna rzecz, której nie jestem w stanie zrozumieć.

- Trochę jest, ale przecież my dożyliśmy takich czasów. Jest globalizacja, jesteśmy otwarci na świat, na Europę. Niech pan spojrzy na reprezentację Niemiec, kto tam w niej gra. Są ludzie pochodzący z Polski, z Turcji, z Afryki, z Bałkanów. I tam nikt nie robi z tego problemu, nikt za to trenera Niemców nie krytykuje. Jeszcze raz powtarzam, mnie decyzje takiego Boenischa i Obraniaka o grze dla Polski autentycznie cieszą.

- W tym jest tylko jeden problem. Taki, że nie jesteście selekcjonerami reprezentacji. Selekcjoner ma ten komfort, że nie zawsze bierze piłkarza lepszego, ale wybiera gracza, który bardziej pasuje do jego koncepcji. Takie ma prawo i dlatego rozliczajmy go po turnieju a nie przed nim. Gdyby pan teraz powoływał piłkarzy, wybrałby pan inną reprezentację. Tak samo ja, tak samo Mateusz Borek. Tyle że żaden z was nie prowadzi w tej chwili reprezentacji.

- Oczywiście, że tak. Smuda dysponuje bardzo solidną drugą linią, świetnymi skrzydłowymi, ma bocznych obrońców, którzy potrafią dobrze pograć do przodu. Myślę, że właśnie na tym powinniśmy budować optymizm. Wierzyć w to, że ta kadra dużo na Euro osiągnie.

- My byliśmy wtedy losowani z trzeciego koszyka, polski futbol, po 16 latach nieobecności kadry na ważnej imprezie, był w bardzo złym stanie. Norwegia, proszę pana, była wtedy według rankingu druga w Europie. Ukraina miała w składzie Szewczenkę. Ta grupa wcale nie była słaba. Zresztą pamiętam moją pierwszą konferencję prasową w roli selekcjonera. Dziennikarze siedzą, przede mną, jacyś tacy bez wiary. Jeden pyta: - Ile pan postawiłby na to, że Polska awansuje na Mundial? Ja powiedziałem, że postawiłbym wszystko co mam, bo tylko wtedy ta praca ma sens. Na sali zrobiła się cisza, bo nikt w to nie wierzył. I dziś widzi pan co się dzieje. Ludzie często odnoszą się do tamtej drużyny, mówią o kadrze Engela. Bo ona się podobała, my graliśmy ładnie, prezentowaliśmy futbol na tak. Strzelaliśmy po kilka bramek w meczu.

- Kilka tygodni temu w gabinecie, w którym teraz siedzimy, odwiedziło mnie czterech piłkarzy tamtej reprezentacji. Siedzimy, pijemy kawę, a oni pytają: - Trenerze, czy gdybyśmy dzisiaj lecieli na mistrzostwa, też by pan mówił, że wybieramy się tam po tytuł? Ja powiedziałem, że tak, że jak najbardziej. I wtedy odpowiedzieli, że się cieszą, bo inaczej by się tam ze mną nie wybrali. Bo to jest tak. Jak byłem małym chłopakiem, marzyłem by kiedyś zostać trenerem reprezentacji. Potem, by pojechać na mundial. Potem, by tą imprezę wygrać. To jest naturalne, ludzkie. Bez marzeń nie ma postępu.

- Wtedy by mówiono: - Ale ten trener pieprzy, widać, że nie ma twarzy. To jest psychologia, trener musi być liderem swego zespołu, bo piłkarze są w niego wpatrzeni i obserwują każdy jego gest. Myśli pan, że jak zareagowali moi piłkarze, gdy w 2000 roku zebraliśmy się po raz pierwszy i powiedziałem im, że za dwa lata wspólnie polecimy na mundial? Oni mieli poprzednich bardzo dobrych trenerów, Wójcika, Strejlaua, Apostela, którzy mówili im pewnie to samo, a jednak nie wychodziło. Trzeba było teraz znów do nich dotrzeć, sprawić, by uwierzyli, że wiele mogą. Tym bardziej, że oni w Korei byli beniaminkami, żaden z nich nie grał wcześniej na tak wielkiej imprezie.

- Rzeczywiście, po tym co stało się później, w meczach Korei z Włochami, potem z Hiszpanią, muszę panu przyznać, że taki scenariusz był wtedy możliwy.

- Albo Arek Głowacki, młody chłopak z Wisły i Jacek Zieliński z Legii. Gdyby oni zagrali, ludzie by powiedzieli: "No co ten gość robi, ma w kadrze Tomaszów Wałdocha i Hajtę z Bundesligi, a on stawia na piłkarzy polskiej ekstraklasy". Wie pan, trener w ten sposób musi też rozumować. I dlatego ja podjąłem takie a nie inne decyzje.

- Ja się z tym zgadzam. To, że nie wziąłem Iwana, źle wpłynęło na atmosferę w zespole. To był mój błąd. Gdybym dzisiaj mógł cofnąć czas, Iwana na pewno do Korei bym wziął.

- Nie, nie kojarzę.

- Ciekawy przykład. Ale na świecie są też prezesi, którzy nic nie biorą, bo są osobami zamożnymi i inaczej traktują pełnienie tej funkcji. Dla naszego prezesa jest to jedyne źródło utrzymania i dlatego twierdzę, że jest to godna stawka.

- To jest przede wszystkim bardzo przykre a do przykrych rzeczy nie można tak łatwo się przyzwyczaić. Wydaje mi się, że Polacy nie rozumieją jednej rzeczy. Tego, że PZPN to również oni, kibice. Przecież, gdyby nie organizacja rozgrywek przez PZPN, nic by się nie działo. Nie byłoby meczów, rozgrywek. Problem jest taki, że my - Polacy - ciągle o coś ze sobą walczymy.

- Ale nie tylko. Choćby ta sprawa Euro. Jedni chcą, by była, a drudzy chcą nam ją zabrać. Ba, nawet my wysyłamy jakieś pisma, że w czasie imprezy zamierzamy strajkować. A przecież to jest wielkie, wspaniałe święto futbolu. Ludzie przyjadą do Polski z ufnością, by świetnie się bawić, miło spędzić czas. Tymczasem my nie potrafimy sobie tego uzmysłowić i to przejawia się na stadionach. Bo kiedy ta niechlubna przyśpiewka jest przez kibiców intonowana?

- Tak, co do tego jestem absolutnie przekonany. Ale wracając do kibiców, to oni się denerwują bo wiedzą, że sędziowie są pod auspicjami PZPN. Ja mam nadzieję, że już wkrótce do futbolu przyjdzie elektronika, a sporne sytuacje będzie można oglądać na telebimie. Coś się na boisku stanie, a potem kibic spojrzy na ekran i będzie wiedział, czy słusznie się wydarł czy nie. Poza tym nie da się ukryć, że również działacze związku powinni robić wszystko, by takich podejrzeń wśród ludzi nigdy już nie było.

- No właśnie, a przecież u nas, w tym budynku, gdzie teraz jesteśmy, pracuje ok. 60 młodych ludzi. W pana wieku, wykształconych i inteligentnych. I im jest bardzo przykro, gdy słyszą te wszystkie opinie. Wszyscy wykonują olbrzymią pracę, która jest niepokazywana w mediach. Bo i po co, skoro łatwiej skupić się na jakiejś aferze. Zresztą, wchodząc tu, widzi pan sam pełno młodzieży i z pewnością zmienia pan swoje wyobrażenie o PZPN.