Korespondent to zawód podwyższonego ryzyka. Bartosz Węglarczyk: W Rosji trzeba pić, jeśli chce się zdobyć informacje

- Do tego doliczyć trzeba utrudnioną pracę z redakcją, mnóstwo problemów z papierkową robotą, prawo jazdy, kupno samochodu, rejestracja samochodu - dodaje. Zapytany, z czym męczył się najbardziej, odpowiada, że z pracą w Rosji. - Gdy tam pracowałem problemem było powszechne picie. Ja piję niewiele, a tam jeśli ktoś nie pił, to nie był uważany za prawdziwego faceta. A jak wiadomo, jeśli ktoś nie pije i nie jest "prawdziwym facetem" to nikt nie chce z nim rozmawiać - wspomina.

Nie jest jeszcze tak źle, jeśli pracuje się w bardziej rozwiniętym kraju, o zbliżonej kulturze. Co innego w kraju egzotycznym. To, że Pekin jest miastem zanieczyszczonym i głośnym, nie jest żadną nowością. Jak pracuje się tam korespondentowi "Polsat News" Janowi Żdżarskiemu? - Łatwo nie jest, to nie są żadne wakacje. Wydawcom wydaje się, że nasze życie usłane jest różami, a nie jest tak po stokroć - wyjaśnia. Lista problemów jest długa, od problemów ekologicznych miasta, przez wysokie ceny, na różnicach kulturowych kończąc. Żdżarski przekonuje, że mimo 6 lat spędzonych w Chinach wciąż nie może przyzwyczaić się do panującego tam hałasu. Dużo pracy nie pozwala na dokładne poznanie języka chińskiego. - Płynna chińszczyzna nie rozwiązuje problemów komunikacyjnych, bo jak mówią moi znajomi sinologowie "dla Chińczyków zawsze będziesz obcy, choćbyś władał mandaryńskim lepiej niż oni sami" - wyjaśnia korespondent.

Dodaje także, że dziennikarze nie cieszą się w Chinach sympatią. Traktowani są jak zło konieczne. Władze Państwa Środka za nimi nie przepadają i utrudniają im pracę. - Gdy dziennikarz jest stanowczy, waleczny i robi swoje materiały, które nie licują z ogólnie przyjętym "harmonijnym" obrazem Chin sukcesu, to może spotkać się z wydaleniem. Doświadczyła tego niedawno Melissa Chan z angielskiego kanału AL Jazzera - przypomina. W grę wchodzą również różnica czasowa oraz fakt, że Pekin jest jednym z najbardziej zakorkowanych miast świata. Te czynniki sprawiają, że korespondent nie jest w stanie nagrać setki "na już". - Ludzi na ulicach też nie można nagrywać, bowiem na lokalnym komisariacie trzeba się starać o zgodę co najmniej z jednodniowym wyprzedzeniem - komentuje Żdżarski - zazwyczaj się jej nie dostaje. Doszło już do tego, że w dużych zachodnich agencjach zatrudniane są osoby, których jedynym zadaniem jest zdobycie pozwolenia na filmowanie i wywiady - dodaje. Dodatkowo wywiady z lokalnymi specjalistami są do tego stopnia przepełnione propagandą, że nie da się ich użyć. - O dostępie do polityków można zapomnieć - kwituje.

Do tego problemy natury technicznej - jak choćby niewyobrażalnie wolne połączenie internetowe. - Często na wysłanie trzech minut wideo potrzeba 3 godzin, a i tak w ostatniej minucie połączenie często się zrywa - przekonuje. Pozostaje także kwestia przedłużenia wizy, którą w Chinach wydaje się na rok. Często nie ma się pewności, czy dostanie się pozwolenie na kolejny.

- Wiele osób może sobie zadawać pytanie "po jaką cholerę żyć i pracować w tak niesprzyjających warunkach - komentuje - Korespondenci zagraniczni często je sobie zadają. Ale ta praca to nie tylko żale, Pekin jest zdecydowanie jednym z najciekawszych miejsc na świecie - dodaje. Przekonuje, że dzieje się tu tak wiele, iż społeczeństwo nie nadąża za zmianami. Przemiany, które na zachodzie zajmują wiele lat, tu mogą nastać na mocy jednego dekretu. Ta praca to także możliwość obcowania z innymi przedstawicielami mediów. Często to "śmietanka", gdyż np. dla Amerykanów praca jako korespondent w Chinach jest wyróżnieniem. Żdżarski przyznaje, że wiele się może od nich nauczyć. Na koniec dodaje, że oprócz "Polsatu News" w Chinach korespondenta ma tylko "Polskie Radio". - Jest nas dwóch, to wszystko, a ja jestem jedynym przedstawicielem polskiej telewizji na całą Azję - kwituje - A szkoda, bo ten region świata oprócz tego, że ciągle wrze jest bardzo interesujący.

Polscy korespondenci za granicą bez wątpienia mają się czym martwić. Jak wygląda sytuacja korespondentów zagranicznych mediów w Polsce? - Najpoważniejszym problemem jest lekceważenie ze strony ważnych instytucji państwowych - mówi naTemat Jacek Wan, prezes Stowarzyszenia Korespondentów Zagranicznych w Polsce - Przedstawiciele mniej znanych mediów są niepoważnie traktowani. Dziennikarz może i dwa lata starać się o wywiad, bez rezultatu. - Przedstawiciel "Le Figaro" czy "Spiegla" nie ma takich problemów, ale pracownik np. serbskiej "Polityki" jest ignorowany, nikt się nim nie przejmuje, państwo nie pomaga - mówi Jacek Wan. Przekonuje, że kiedyś była w Polsce zinstytucjonalizowana pomoc MSZ dla korespondentów zagranicznych, teraz już jej nie ma. - Nikt nie widzi potrzeby stworzenia klubu dziennikarskiego. Za granicą takie kluby się sprawdzają, dają dziennikarzom możliwość zdobycia kontaktów, dotarcia do źródeł informacji - kwituje.

Dodaje także, że na szczęście nie ma już problemów natury socjalnej, nie ma problemów z wizami. Kiedyś dziennikarz z mniej liczącego się kraju był traktowany jak polityczny azylant. To, jaką dziennikarz dostanie pomoc choćby w zakresie edukacji dzieci, zależy od ambasady danego kraju w Polsce. - To one są odpowiedzialne za pomoc w sprawach np. szkoły dla dzieci.