KL Warschau - tę nazwę wielu warszawiaków zna lub kojarzy, ale gdy przychodzi do wskazania jego dokładnej lokalizacji, pojawiają się problemy. W przypadku tego niemieckiego obozu nawet środowisko badaczy jest podzielone. Możliwe, że niebawem poznamy jednak całą prawdę - MON ujawnił właśnie zdjęcia lotnicze Warszawy sprzed kilkudziesięciu lat.
Na ich podstawie Instytut Pamięci Narodowej ma określić lokalizację KL Warschau. – To była inicjatywa biegłego, który zajmuje się odczytem i interpretacją zdjęć lotniczych – wyjaśnia w rozmowie z "Rzeczpospolitą" Marcin Gołębiewicz, szef pionu śledczego warszawskiego oddziału IPN, od lat prowadzącego śledztwo w sprawie KL Warschau.
Fotografie, o których mowa, znajdują się w zbiorach Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie i zostały wykonane w latach 70. i 80. XX stulecia. Być może analiza zdjęć przyniesie przełom w dotychczasowej dyskusji i pozwoli ostatecznie rozstrzygnąć, czy na terenie obozu naziści uruchomili komory gazowe i krematoria.
KL Warschau zaczął oficjalnie funkcjonować 19 lipca 1943 roku. Powstał na obszarze ograniczanym przez ulice: Zamenhoffa, Okopową, Wołyńską, Ostrowską, Glinianą, wzdłuż ulicy Gęsiej.
Jak podaje Bogusław Kopka, autor monografii "Konzentrationslager Warschau. Historia i następstwa", Niemcy utworzyli obóz głównie z myślą o eksploatacji pożydowskiego majątku - getto było już w ruinie, należało więc je wyburzyć, odgruzować, a następnie zgromadzić pozostawiony dobytek. Oczywiście, na terenie obozu dochodziło także do egzekucji przeprowadzanych przez Niemców.
Są jednak też głosy, jakoby obóz przy ul. Gęsiej miałby być jedynie jednym spośród pięciu niemieckich obozów (lagrów) w okupowanej Warszawie. Całość miała tworzyć obóz zagłady, gdzie dokonywano masowej eksterminacji mieszkańców, głównie Polaków. Liczba ofiar miałaby sięgać nawet 200 tys., czyli dziesięciokrotnie więcej niż w szacunkach Kopki. Taką wersję dotyczącą KL Warschau rozpowszechniała przez lata Maria Trzcińska, zmarła w 2011 roku. Swoje tezy zawarła w publikacji "Obóz zagłady w centrum Warszawy KL-Warschau".