Czech szczerze o rodakach: Sprawa uchodźców nie zmieni stosunku do Polaków. I tak myślimy, że jesteście krajem brudu...

Wie pan, społeczeństwo nie ma poczucia, że Polacy są partnerami Czech. Dla ekspertów, ludzi ze środowisk politycznych, poczucie "zdrady" może być właściwe. Ale w sensie społecznym o zdradzie można mówić, kiedy czujemy się bliskimi sojusznikami, kiedy jest jedność. A Czesi nie czują z Polakami jedności. Nie mamy z wami takich powiązań, jak np. ze Słowakami.

Z drugiej strony, czy naprawdę możemy mówić o zdradzie? Niedawno pisałem o tym, że odbyło się spotkanie premierów Czech, Słowacji i Austrii. I my też w pewnym sensie "zdradziliśmy" Polaków, sugerując, ze możemy budować nową grupę w środku Europy.

W moim odczuciu cała ta sprawa z uchodźcami powoduje, że ludzie są zainteresowani polityką własnego kraju, a nie polityką europejską. Dlatego na postawę Polski aż tak się nie zwraca uwagi. To, co jest paliwem dla dyskusji, a przede wszystkim paliwem dla populistów, to uchodźcy i muzułmanie.

Są też rządzący socjaldemokraci, którzy też grają w grę pod tytułem "nie chcemy uchodźców". W moim odczuciu to spowodowane jest tym, że oni po prostu nie znają się na polityce europejskiej. Nie znają reguł gry. Polska polityka jest trochę bardziej zaawansowana, w tym sensie, że wie, że trzeba coś oddać, gdzieś ustąpić, by zyskać w innym miejscu. Tymczasem ja wczoraj widziałem czeskiego ministra, który ogłosił, że nie dogadali się w sprawie uchodźców i że Polska się wyłamała. Nie był w stanie się porozumieć, więc napisał komentarz na Twitterze. Taki jest stan czeskiej politycy. Nie wiemy, nie znamy się, a gramy tak twardo, że stajemy bliżej postawy Victora Orbana, niż chcielibyśmy.

Nie są zadowoleni na myśl, że mieliby mieć obok siebie jakichś "obcych". Tak jak wspomniałem, generalny stosunek do takich grup jest negatywny. My mamy np. mniejszość wietnamską i traktujemy ją z wyższością, jakbyśmy byli ponad nimi. To jest czeska ksenofobia i rasizm. To samo jest z Romami. My się na nich obrażamy i to jest u nas duży problem.

Właśnie natknąłem się na ciekawy sondaż. Zrobiono go w czeskich firmach. I wyszło, że one są przygotowane, by natychmiast przyjąć pięć tysięcy ludzi - uchodźców, bo potrzebują rąk do pracy. Z drugiej strony na początku miesiąca było inne badanie, pokazujące stosunek młodych do uchodźców. Wyszło, że tylko 1/3 nie miałaby nic przeciwko, by obok był ktoś wyznania islamskiego. Jeszcze w 2007 roku to było 2/3 młodych. Widać więc, że różnice są bardzo silne. I stąd się bierze tak gorąca debata. Wy jednak w Polsce macie trochę inną sytuację, bo jesteście miesiąc przed wyborami...

Tak jest rzeczywiście. Mam wrażenie, że stosunek Czechów do Polaków nie może się zmienić, bo nie ma ku temu powodów. Nie zmieni się ani na lepsze, ani na gorsze. Między naszymi krajami nie ma zbliżenia na poziomie społecznym. Nie ma nawet połączeń autostradowych czy pociągowych. Do Drezna się jeździ na zakupy i w dwie godziny z Pragi jesteśmy na miejscu. Do Wrocławia, który na zakupy jest może nawet lepszy, nie jeździ się, bo nie ma połączeń. Nie ma tego naturalnego przepływu ludzi, z wyjątkiem pewien stref przygranicznych. Nie ma postawy typu: "jedziemy na weekend do Wrocławia czy Krakowa". Na Słowację jeździmy na wakacje, do Polski nie.

Uważają, że w Polsce wszystko jest brudne, że nie ma produktów dobrej jakości. Przyczyniła się do tego np. afera z polską żywność. Dziś polski rząd robi w Czechach kampanię promocyjną, ale nie widzę po drugiej stronie zrozumienia. Myślę, że Czesi widzą przeciętnego Polaka chociażby w Jarosławie Kaczyńskim, który ostatnio straszył "obcymi" w Sejmie. Typowy Polak to też katolik, który co tydzień, jeśli nie codziennie, chodzi do Kościoła, produkuje rzeczy o niskiej jakości i któremu przypisuje się najgorsze cechy. Ostatnio polski kierowca wjechał w Czechach na przejazd kolejowy i sprowokował wypadek. Skomentowano to tak, że polscy kierowcy nie znają się na przepisach. Także sprawa uchodźców na pewno nie pogorszy wizerunku Polski w Czechach. On już i tak jest bardzo zły.