Reklama.
Reklama.
  • na:Temat
  • Dzieje się
Reklama.

Podobają Ci się moje artykuły?
Możesz zostawić napiwek

Teraz możesz docenić pracę dziennikarzy i dziennikarek. Cała kwota trafi do nich. Wraz z napiwkiem możesz przekazać też krótką wiadomość.

Sprawdź, jak to działa

Kwota napiwku

Wiadomość do autora (opcjonalnie)

Twój adres e-mail

Kod BLIK znajdziesz w aplikacji swojego banku

 regulamin i politykę prywatności

Przodkini, reformatorka, twórczyni. Żeńskie nazwy doczekały się własnego słownika

Anna Dryjańska

18 lutego 2016, 12:38·2 minuty czytania
Publikacja artykułu: 18 lutego 2016, 12:38

Mało która – rzekomo błaha – kwestia rozgrzewa dyskusję o równości płci tak, jak żeńskie formy nazw. Stosowanie żeńskich nazw w innym kontekście niż "pielęgniarka" czy "sprzątaczka" wciąż budzi kontrowersje. Wrocławskie językoznawczynie postanowiły przeciąć ten spór: właśnie opublikowały "Słownik nazw żeńskich polszczyzny" pod redakcją dr Agnieszki Małochy-Krupy.

Prof. Jan Miodek często przypomina o długiej historii kobiecych "końcówek"
Prof. Jan Miodek często przypomina o długiej historii kobiecych "końcówek" fot. Paweł Małecki / Agencja Gazeta
Reklama.
logo
To pierwszy słownik nazw żeńskich w Polsce fot. wuwr.com.pl
Reklama.
Reklama.
Reklama.
Reklama.
Reklama.

Anna Dryjańska

Anna Dryjańska

Napisz do mnie:
anna.dryjanska@natemat.pl
Słownik ukazał się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Na okładce, przedstawiającej głowę kobiety z profilu, umieszczone są wybrane żeńskie nazwy: m.in. filantropka, freelancerka, monarchini, gastrolożka i bogini. Mieszanka tradycji i nowoczesności.
Kontrowersje wokół kobiet w języku
Skąd kontrowersje wokół żeńskich końcówek? Historycznie rzecz ujmując żeńskie formy były przecież powszechnie stosowane jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym. Przykład? Kobiety z tytułem doktorskim powszechnie tytułowano doktorkami. Potem jednak po żeńskich nazwach przejechał się PRL, który wylansował manierę nazywania kobiet po męsku.
Dziś konserwatyści językowi zaciekle walczą z żeńskimi nazwami, choć to właśnie oni powinni być ich najwytrwalszymi rzecznikami. Tę rolę wzięły jednak na siebie środowiska równościowe, które tłumaczą, że równie absurdalne jak nazywanie kobiet po męsku, byłoby odwrócenie sytuacji i mówienie o mężczyznach per pielęgniarka lub nauczycielka. Jakoś trudno sobie wyobrazić drugi wariant (co nie znaczy, że nie jest możliwy). Dlaczego?
Męska końcówka – to brzmi dumnie?
Dlatego, że mężczyźni mają wyższy status społeczny niż kobiety. Kobiety stosujące wobec siebie męskie nazwy, mogą mieć nadzieję, że będą traktowane poważniej. Niekoniecznie muszą marzyć o byciu "jednym z chłopców", po prostu czują, że jako radca, fundator czy akademik brzmią poważniej niż radczyni, fundatorka i akademiczka. Mężczyźni z żeńskimi końcówkami byliby obiektem niekończących się drwin, bo równaliby do ludzi o niższej pozycji społecznej.
"Słownik nazw żeńskich polszczyzny" jest więc nie tylko kolejną publikacją naukową, lecz także nobilitacją żeńskich nazw, które w seksistowskim społeczeństwie podlegają degradacji semantycznej właśnie dlatego, że kobiety mają gorszą pozycję w społeczeństwie niż mężczyźni. Stanie się solidnym argumentem m.in. dla tych wikipedystek i wikipedystów, którzy muszą toczyć nieustające boje ze zwolennikami męskiego, PRL-owskiego porządku w polszczyźnie. Czas robi swoje – już przyjęła się "posłanka", która na początku lat 90-tych budziła u niektórych rozbawienie. Podobnie będzie z innymi żeńskimi nazwami, które dziś w niektórych uszach brzmią dziwnie.

Napisz do autorki, nie autora: anna.dryjanska@natemat.pl

Reklama.
na:TematINN:PolandASZ:dziennikmama:DUdad:HEROTopNewsyKlubZwierzaki
INN:PolandASZ:dziennikmama:DUdad:HEROTopNewsyKlubZwierzaki
Tryb Ciemny
Dzieje sięnaTemat extra
#TylkoNaTematPolska lokalnaSylwetkiReportażeKoneserka złego kinaDaj im subaNa dwa głosyPOPinbaSpecjalne cykle redakcyjneFelietonyWywiady
Filmy i serialeZdrowieShowbiznesMotoPodróżeQuizyBridPodcasty
Dzieje sięnaTemat extraFilmy i serialeZdrowieShowbiznesMotoPodróżeQuizyBridPodcasty

Więcej:

KobietyJęzyk polski

Udostępnij: 2120

Informacje i opinie, którymi żyją Polacy.

GRUPA NATEMAT

Biuro reklamyKarieraSkład redakcjiKontakt
BlogiMapa artykułówRegulaminPrywatność

GRUPA NATEMAT

© 2022 Wszystkie prawa zastrzeżone Grupa naTemat, ul. Burakowska 5/7, 01-066 Warszawa

Kategorie

  • Dzieje się
  • naTemat extra
  • Filmy i seriale
  • Zdrowie
  • Showbiznes
  • Moto
  • Podróże
  • Quizy
  • Brid
  • Podcasty
  • Wideo
  • Związki
  • Styl życia
  • Świat
  • Zwierzęta
  • Prezentownik
  • Moda i uroda
  • Blogi
prof. Jan Miodek
fragment recenzji naukowej

Wrocławskie językoznawczynie stworzyły pierwszy w dziejach polskiej leksykografii słownik, który gromadzi wyłącznie nazwy żeńskie, w lingwistyce określane jako feminatywa. (...) To imponujące dokonanie leksykograficzne Agnieszki Małochy-Krupy i jej zespołu, czyli Katarzyny Hołojdy, Patrycji Krysiak i Marty Śleziak, wychodzi naprzeciw współczesnym sporom o feminizację języka.